Reklama

Kościół nad Odrą i Bałtykiem

Sobór – źródła i korzenie

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny minęło pół wieku od uroczystego zakończenia Soboru Watykańskiego II. Opublikowano już pełną dokumentację Vaticanum II. W 1983 r. promulgowano nowy Kodeks Prawa Kanonicznego, a w 1992 r. Katechizm Kościoła Katolickiego – wymienione dzieła jakby dopełniają korpus soborowych dokumentów i stanowią poniekąd ich syntezę. Napisano wielką ilość komentarzy, które służyć mają do właściwej recepcji dzieła ostatniego Soboru. Historia soborów powszechnych uczy, że wspomniany proces recepcji trwa średnio przez trzy lub cztery pokolenia. Jest zatem rzeczą słuszną, że warto i nam zatrzymać się nad tym wielkim wydarzeniem w życiu Kościoła i świata. Prof. Stefan Swieżawski (1907-2004), jeden ze świeckich audytorów Vaticanum II, twierdził, że było to największe wydarzenie kulturalne w XX wieku.

Słowo sobór trafiło do polszczyzny z języka rosyjskiego, inne języki europejskie zapożyczyły ten termin z łaciny (concilium). Całość zgromadzonej dokumentacji zawarto w pięćdziesięciu jeden pokaźnych tomach, z czego 19 woluminów to akta wytworzone od ogłoszenia zamiaru zwołania soboru do jego otwarcia, reszta, czyli 32 tomy to dokumenty wytworzone w czasie prac soborowych. Dzieło realizacji Vaticanum II było stale przedmiotem pasterskiej troski ostatnich papieży od bł. Pawła VI do Franciszka. Idea zwołania soboru krążyła w kręgach rzymskiego duchowieństwa jeszcze w latach pontyfikatu Piusa XI. Jej ślady odnaleźć można w opublikowanej korespondencji z własnym ojcem znanego polskiego dominikanina, światowej sławy logika i sowietologa ojca J. M. Bocheńskiego (1902-1995). Potrzebę zwołania soboru wyrażał także prymas Polski kard. August Hlond w czasie swojego pobytu w Rzymie latem 1945 r., przed jego powrotem do Polski. Przypomnijmy też, że obradujący w latach 1869-70 Sobór Watykański I nie został ukończony z powodu wybuchu wojny francusko-pruskiej. Odbyła się tylko jedna sesja. Ogłoszono dogmat o nieomylności papieża gdy uroczyście (ex cathedra) naucza w sprawach wiary. Można powiedzieć, że ojcowie soborowi podjęli tematykę samej natury Kościoła i jego misji. Ten kierunek refleksji w wymiarze bardziej pastoralnym podjęli po prawie stu latach biskupi zgromadzeni w Bazylice św. Piotra na XXI soborze powszechnym. Ukształtowana po wojnie sytuacja polityczna, upadek faszyzmu i równoczesny wzrost wpływów Związku Sowieckiego zwłaszcza w „pojałtańskiej” Europie, domagała się odpowiedzi ze strony Kościoła. Papież Pius XII, skądinąd przeciwnik wspomnianego „pojałtańskiego porządku” i oficjalnie potępiający praktykę i doktrynę komunizmu, podjął wielorakie próby odnowy Kościoła. Jeszcze za jego życia, doceniając jego pasterskie zaangażowanie w trudne problemy ówczesnego świata, mówiono o Piusie XII: „Pastor Angelicus” (pasterz anielski), a także „Defenson Civitatis” (obrońca Rzymu i cywilizacji łacińskiej). Ogłoszona 30 września 1943 r. encyklika „Divino afflante Spiritu”, wpłynęła w sposób zasadniczy na rozwój studiów i badań biblijnych. Podobnie encyklika „Mediator Dei” z 20 listopada 1947 r., w całości poświęcona sprawowanej w kościołach liturgii, porządkowała studia i poszukiwania na tym obszarze życia Kościoła. Wreszcie instrukcja Świętego Oficjum z 20 grudnia 1949 r.: „De motione oecumenica”, która otwarła drogę do spotkań ekumenicznych i do dialogu wyznawców Chrystusa na codzień żyjących w różnych wspólnotach i Kościołach chrześcijańskich. Zasługą Piusa XII było także ustanowienie stałej hierarchii kościelnej w krajach Azji i Afryki (w Chinach w 1950 r., w Birmie w 1955 r.). Dało to początek dziełu inkulturacji Ewangelii na tych kontynentach i zaowocowało rodzimymi powołaniami kapłańskimi i misyjnymi. Wytrysły nowe źródła, które szybko stały się wartko płynącymi strumieniami. Polecenie prowadzenia prac przygotowawczych Pius XII złożył 15 marca 1948 r. w ręce kard. Alfredo Ottavianiego (1890-1979). Powołano pięć merytorycznych komisji przygotowawczych (teologiczno-spekulatywną, dogmatyczno-praktyczną, prawa kanonicznego, dyscypliny kościelnej, misji oraz działalności chrześcijan na obszarze spraw społecznych i kultury). Prace przygotowawcze kontynuowano w latach 1949-51, nie zdołano jednak wypracować jednolitej koncepcji projektowanego soboru. Następcą Piusa XII został patriarcha Wenecji kard. Angelo Roncalli – nastąpiło to w piątym dniu konklawe, w 11 głosowaniu, działo się to 28 października 1958 r., uczestniczyło 51 kardynałów. Dodajmy, że wybór Piusa XII zajął kardynałom jeden dzień. W komentarzach prasowych pojawiły się głosy, że wybór Jana XXIII był kompromisem, a rozpoczęty pontyfikat ma raczej charakter „przejściowy”, choćby z racji wieku papieża. Rychło jednak pojawiły się znaki zapowiadające zwołanie soboru, na konsystorzu w dniu 15 grudnia 1958 r. papież powołał 23 nowych kardynałów, wśród nowokreowanych purpuratów pojawił się także Giovanni Battista Montini, arcybiskup Mediolanu, po kilku latach to on stanie się następcą Jana XXIII i doprowadzi do końca dzieło Vaticanum II. W dniu 25 stycznia 1959 r. w Bazylice św. Pawła za Murami papież Jan XXIII zapowiedział zwołanie soboru powszechnego. Komisja Przedprzygotowawcza (Commissio Antipraeparatoria) rozesłała ok. trzy tysiące pism okólnych dotyczących postulowanych zagadnień i tematów. Otrzymało je 2598 biskupów, 156 wyższych przełożonych zakonnych i władze 62 uczelni katolickich. W ciągu roku nadeszło ok. 2000 odpowiedzi (77%). Papież Jan XXIII dnia 14 czerwca 1959 r. użył po raz pierwszy słowa: aggiornamento (il giorno – dzień), czyli swoiste uwspółcześnienie, otwarcie się na świat współczesny. Uroczysta inauguracja Vaticanum II nastąpiła 11 października 1962 r.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2016-04-21 11:41

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Kard. R. Sarah wzywa księży do odprawiania Mszy z twarzą w kierunku wschodnim

[ TEMATY ]

Sobór Watykański II

episkopat.pl

Prefekt Kongregacji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów kard. Robert Sarah zaproponował, aby począwszy od tegorocznego Adwentu księża znów zaczęli odprawiać Msze twarzą „ad orientem”, czyli „na wschód”, a nie do wiernych. „Jest bardzo ważne, aby kapłani i wierni jak najszybciej powrócili razem zwrócili się w tym samym kierunku – na wschód lub przynajmniej ku absydzie, ku Panu, który przychodzi” – powiedział gwinejski kardynał kurialny na konferencji „Sacra Liturgia” w Londynie 5 lipca.

Poprosił obecnych na spotkaniu duchownych, aby „wszędzie, gdzie tylko jest to możliwe, wcielali w życie tę praktykę”. Podkreślił, że wprawdzie niezbędne są tu „roztropność” i odpowiednia katecheza, ale zaapelował do swych słuchaczy, aby „ufali, że jest to coś dobrego dla Kościoła i dla naszego ludu”. Kardynał wyraził przekonanie, że „ich własne przekonanie duszpasterskie podpowie im, jak i kiedy będzie to możliwe, ale być może warto zacząć od pierwszej niedzieli tegorocznego Adwentu, gdy czekamy «na Pana, który przychodzi» i «który się nie spóźnia»”. Słowa te wywołały długą owację uczestników konferencji.
CZYTAJ DALEJ

Niezbędnik Katolika miej zawsze pod ręką

Do wersji od lat istniejącej w naszej przestrzeni internetowej niezbędnika katolika, która każdego miesiąca inspiruje do modlitwy miliony katolików, dołączamy wersję papierową. Każdego miesiąca będziemy przygotowywać niewielki i poręczny modlitewnik, który dotrze do Państwa rąk razem z naszym tygodnikiem w ostatnią niedzielę każdego miesiąca.

CZYTAJ DALEJ

The Voice of Psalms - zaśpiewali wszystkie 150 psalmów

2025-06-05 14:46

[ TEMATY ]

śpiew

Zielona Góra

psalmy

Fraternia Franciszkańska Effatha

The Voice of Psalms

Fraternia Franciszkańska Effatha

The Voice of Psalms

The Voice of Psalms

W Zielonej Górze odbyła się akcja The Voice of Psalms. To niezwykłe duchowe doświadczenie, podczas którego 54 psałterzystów zaśpiewało wszystkie psalmy na melodie chorału gregoriańskiego.

- Nazwa tegorocznej edycji akcji Biblia 24/7 - "The Voice of Psalms" to celowy zabieg, żeby przyciągnąć uwagę - mówi Sławomir Baszko z Fraterni Franciszkańskiej Effatha, organizator wydarzenia. - To idea zaśpiewania wszystkich 150 psalmów. W tym roku mamy 5. edycję Biblii 24/7 i wreszcie dorośliśmy, wreszcie wiemy jak to zrobić, żeby podejść dobrze od psalmów. Bo przecież psalmy powinny być śpiewane - podkreśla Sławomir Baszko.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję