Odkryć ozon i ozonoterapię

Reklama

Zawsze z zainteresowaniem śledzę działalność Papieskiej Akademii Nauk, która od 1922 r. ma swoją siedzibę w najpiękniejszym budynku Ogrodów Watykańskich – Domku Piusa IV. Za pontyfikatu Franciszka akademia zintensyfikowała swoją działalność; często organizuje konferencje na tematy zaproponowane przez samego Papieża. W listopadzie 2015 r. odbywała się konferencja pt. „Zdrowie i ubóstwo”, która miała przypomnieć niektóre problemy sygnalizowane w encyklice „Laudato si’”. Specjaliści z całego świata dyskutowali na temat przyczyn ubóstwa i jego konsekwencji dla zdrowia ludzi, a także starali się znaleźć sposoby zmniejszenia nierówności w dostępie do opieki zdrowotnej. Wśród prelegentów był lekarz – Marianno Franzini, profesor prestiżowego Uniwersytetu w Pawii i przewodniczący SIOOT (Towarzystwo Naukowe Terapii Tlenowo-Ozonowej), który przedstawił raport „Ozon: od dezynfekcji wody po terapię, wszechstronne narzędzie przynoszące wiele korzyści”. Tytuł wystąpienia mnie zaintrygował, bo zastanawiałem się, dlaczego mówi się o ozonie podczas konferencji, którą poświęcono problemom ubóstwa i zdrowia. Przez wiele lat kojarzyłem ozon ze słynną dziurą ozonową, o której słyszałem już ok. 30 lat temu. Wiedziałem, że ozon występujący w górnych warstwach atmosfery chroni nas przed promieniowaniem ultrafioletowym słońca. Bez tego filtra ozonu przetrwanie człowieka na ziemi byłoby trudne. Temat ten tak mnie zainteresował, że gdy tylko miałem okazję, spotkałem się z prof. Franzinim, aby poprosić go o wyjaśnienie znaczenia ozonu w dziedzinie opieki medycznej.

W. R.

* * *

WŁODZIMIERZ RĘDZIOCH: – Dlaczego ozon odgrywa ważną rolę w medycynie?

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

PROF. MARIANNO FRANZINI: – Aby zrozumieć, dlaczego lekarze powinni interesować się ozonem, trzeba zaznaczyć, że ma on właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybicze, poprawia mikrokrążenie, łagodzi bóle w stanach zapalnych, dezynfekuje, przyczynia się do poprawy wzrostu odporności organizmu oraz jego zdolności obrony przed mikroorganizmami. Musimy wiedzieć, że nie istnieją bakterie oporne na działanie ozonu. Ozon jest również przydatny w celu przezwyciężania oporności bakterii na antybiotyki.

– Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) bije na alarm i sygnalizuje problem oporności bakterii na antybiotyki. Mówi się również o możliwości pojawienia się superbakterii opornej na wszystkie znane antybiotyki, co mogłoby spowodować śmierć wielkiej liczby ludzi...

Reklama

– To prawdziwy i bardzo poważny problem. Bakterie mają zdolność do adaptacji i wypracowały większą oporność na antybiotyki. WHO ostrzega, że „musimy zapobiegać infekcjom, ale także zmienić sposób produkcji, przepisywania i używania antybiotyków. W przeciwnym razie, krok po kroku, stracimy korzyści z tych leków, a konsekwencje będą katastrofalne”. Ostrzeżenie WHO jest jeszcze jednym powodem, aby szerzyć kulturę terapii ozonowej. Ponadto należy podkreślić, że ozon ma właściwości przeciwwirusowe, jakich nie mają antybiotyki.

– Jakie konkretnie są zastosowania medyczne ozonu?

– Stosowanie ozonoterapii (leczenia mieszanką tlenu i ozonu) wynika z wymienionych powyżej właściwości ozonu. W przypadku chorób wewnętrznych terapia ta może być stosowana w leczeniu infekcji, choroby niedokrwiennej serca, w leczeniu pozawałowym serca, fibromialgii, choroby wątroby, cukrzycy, choroby Crohna, zapalenia jelit, wrzodów żołądka, przerostu prostaty, ostrego i przewlekłego zapalenia oskrzeli. W neurologii stosuje się ją w leczeniu chorób neuronaczyniowych, TIA, niedokrwiennego udaru mózgu, choroby Parkinsona, stwardnienia rozsianego, przedwczesnego uwiądu starczego, przepukliny dyskowej, naczyniowego bólu głowy. W ortopedii – w reumatyzmie stawów, chorobie zwyrodnieniowej stawów, w niektórych schorzeniach barku, kolana, biodra oraz po zabiegach chirurgicznych na nich w celu przyspieszenia regeneracji, gojenia się ran i aby uniknąć zakażenia. W okulistyce – w zwyrodnieniu plamki żółtej. W dermatologii ozon używany jest do leczenia trądziku, egzemy, do zwalczania herpesa – wirusa opryszczki i w leczeniu cellulitu.

– Odnoszę wrażenie, że ozonem można leczyć wszystko...

Reklama

– Oczywiście, ozon nie jest panaceum na wszystkie choroby i nie zastępuje tradycyjnych leków. Ocena ogólnego stanu pacjenta pozostaje w gestii lekarza, który może zadecydować, aby obok tradycyjnego leczenia zastosować ozonoterapię, która może zwiększyć skuteczność leczenia rutynowego.

– Jest Pan Profesor założycielem i przewodniczącym SIOOT. W jakim celu założył Pan Profesor to towarzystwo?

– Zajmuję się ozonoterapią od ponad 20 lat i uważałem, że należy stworzyć strukturę do rozprzestrzeniania się tej metody i do coraz większego uwrażliwiania pracowników służby zdrowia na tę praktykę lekarską. Wśród celów towarzystwa jest również kształcenie lekarzy, którzy chcą poświęcić się ozonoterapii i badaniom naukowym, by odkryć nowe możliwości stosowania terapii. Dziś do SIOOT należy ponad 2,5 tys. specjalistów.

– Podczas konferencji zorganizowanej przez Papieską Akademię Nauk mówił Pan Profesor o szczególnym znaczeniu stosowania ozonu w krajach Trzeciego Świata. Dlaczego?

Reklama

– Z różnych powodów. Przede wszystkim w krajach biednych istnieje problem niedoboru wody pitnej. Ozon jest 120 razy bardziej skuteczny niż chlor, dlatego za jego pomocą można lepiej dezynfekować źródła wody i zmniejszać w ten sposób liczbę chorób powodowanych przez bakterie, wirusy i ciężkie metale zawarte w wodzie. Poza tym koszty stosowania ozonu są niskie, ponieważ jego produkcja jest bardzo tania. Chciałem również podkreślić prostotę jego stosowania oraz dużą różnorodność zastosowań, które okazują się skuteczne w przypadku wielu chorób i jednocześnie nie powodują żadnych skutków ubocznych. Ozon może być również używany do dezynfekcji w szpitalach, w rolnictwie (zmniejsza się w ten sposób stosowanie pestycydów) i hodowli zwierząt (unikanie stosowania antybiotyków). Dezynfekcja w szpitalach jest bardzo poważną sprawą, szczególnie w przypadkach, gdy pojawiają się lekooporne szczepy bakteryjne.

– Panie Profesorze, ostatnie pytanie: dlaczego stosowanie ozonu i ozonoterapii jest tak mało znane?

– Trudno mi odpowiedzieć na to pytanie. Na początku XX wieku terapia ozonem była szeroko stosowana w przypadku wielu chorób. Amerykanie używali go z powodzeniem w leczeniu gruźlicy. Ozon był też używany we wszelkich działaniach przeciwbakteryjnych.
Wraz z pojawieniem się antybiotyków znaczenie ozonu stało się marginalne. Jeszcze kilka lat temu terapia ozonowa była postrzegana jedynie jako metoda w zabiegach estetycznych i przeciwstarzeniowych. Teraz, wraz z pojawieniem się antybiotykooporności, która rozwija się u ludzi, a także u zwierząt, ozonoterapia powraca jako metoda niezwykle przydatna i skuteczna.
Sukcesy w leczeniu wielu chorób, łatwość metody, jej niskie koszty i brak skutków ubocznych powodują, że leczenie mieszanką tlenowo-ozonową jest optymalnym rozwiązaniem. Z pewnością nasza wiedza jest jeszcze ograniczona, co wymaga większej odwagi w podejmowaniu badań. Dlatego SIOOT popiera badania naukowe i szerzy wiedzę o ozonoterapii.

Drodzy Bracia i Siostry, Jednym z największych mistrzów średniowiecznej teologii jest św. Albert Wielki. Tytuł „wielki” („magnus”), z jakim przeszedł on do historii, wskazuje na bogactwo i głębię jego nauczania, które połączył ze świętością życia. Już jemu współcześni nie wahali się przyznawać mu wspaniałych tytułów; jeden z jego uczniów, Ulryk ze Strasburga, nazwał go „zdumieniem i cudem naszej epoki”. Urodził się w Niemczech na początku XIII wieku i w bardzo młodym wieku udał się do Włoch, do Padwy, gdzie mieścił się jeden z najsłynniejszych uniwersytetów w średniowieczu. Poświęcił się studiom „sztuk wyzwolonych”: gramatyki, retoryki, dialektyki, arytmetyki, geometrii, astronomii i muzyki, tj. ogólnej kultury, przejawiając swoje typowe zainteresowanie naukami przyrodniczymi, które miały się stać niebawem ulubionym polem jego specjalizacji. Podczas pobytu w Padwie uczęszczał do kościoła Dominikanów, do których dołączył później, składając tam śluby zakonne. Źródła hagiograficzne pozwalają się domyślać, że Albert stopniowo dojrzewał do tej decyzji. Mocna relacja z Bogiem, przykład świętości braci dominikanów, słuchanie kazań bł. Jordana z Saksonii, następcy św. Dominika w przewodzeniu Zakonowi Kaznodziejskiemu, to czynniki decydujące o rozwianiu wszelkich wątpliwości i przezwyciężeniu także oporu rodziny. Często w latach młodości Bóg mówi do nas i wskazuje plan naszego życia. Jak dla Alberta, także dla nas wszystkich modlitwa osobista, ożywiana słowem Bożym, przystępowanie do sakramentów i kierownictwo duchowe oświeconych mężów są narzędziami służącymi odkryciu głosu Boga i pójściu za nim. Habit zakonny otrzymał z rąk bł. Jordana z Saksonii. Po święceniach kapłańskich przełożeni skierowali go do nauczania w różnych ośrodkach studiów teologicznych przy klasztorach Ojców Dominikanów. Błyskotliwość intelektualna pozwoliła mu doskonalić studium teologii na najsłynniejszym uniwersytecie tamtych czasów - w Paryżu. Św. Albert rozpoczął wówczas tę niezwykłą działalność pisarską, którą miał odtąd prowadzić przez całe życie. Powierzano mu ważne zadania. W 1248 r. został oddelegowany do zorganizowania studium teologii w Kolonii - jednym z najważniejszych ośrodków Niemiec, gdzie wielokrotnie mieszkał i która stała się jego przybranym miastem. Z Paryża przywiózł ze sobą do Kolonii swego wyjątkowego ucznia, Tomasza z Akwinu. Już sam fakt, że był nauczycielem św. Tomasza, byłby zasługą wystarczającą, aby żywić głęboki podziw dla św. Alberta. Między obu tymi wielkimi teologami zawiązały się stosunki oparte na wzajemnym szacunki i przyjaźni - zaletach ludzkich bardzo przydatnych w rozwoju nauki. W 1254 r. Albert został wybrany na przełożonego „Prowincji Teutońskiej”, czyli niemieckiej, dominikanów, która obejmowała wspólnoty rozsiane na rozległym obszarze Europy Środkowej i Północnej. Wyróżniał się gorliwością, z jaką pełnił tę posługę, odwiedzając wspólnoty i wzywając nieustannie braci do wierności św. Dominikowi, jego nauczaniu i przykładom. Jego przymioty i zdolności nie uszły uwadze ówczesnego papieża Aleksandra IV, który zapragnął, by Albert towarzyszył mu przez jakiś czas w Anagni - dokąd papieże udawali się często - w samym Rzymie i w Viterbo, aby zasięgać jego rad w sprawach teologii. Tenże papież mianował go biskupem Ratyzbony - wielkiej i sławnej diecezji, która jednak przeżywała trudne chwile. Od 1260 do 1262 r. Albert pełnił tę posługę z niestrudzonym oddaniem, przywracając pokój i zgodę w mieście, reorganizując parafie i klasztory oraz nadając nowy bodziec działalności charytatywnej. W latach 1263-64 Albert głosił kazania w Niemczech i Czechach na życzenie Urbana IV, po czym wrócił do Kolonii, aby podjąć na nowo swoją misję nauczyciela, uczonego i pisarza. Będąc człowiekiem modlitwy, nauki i miłości, cieszył się wielkim autorytetem, gdy wypowiadał się z okazji różnych wydarzeń w Kościele i społeczeństwie swoich czasów: był przede wszystkim mężem pojednania i pokoju w Kolonii, gdzie doszło do poważnego konfliktu arcybiskupa z instytucjami miasta; nie oszczędzał się podczas II Soboru Lyońskiego, zwołanego w 1274 r. przez Grzegorza X, by doprowadzić do unii Kościołów łacińskiego i greckiego po podziale w wyniku wielkiej schizmy wschodniej z 1054 r.; wyjaśnił myśl Tomasza z Akwinu, która stała się przedmiotem całkowicie nieuzasadnionych zastrzeżeń, a nawet oskarżeń. Zmarł w swej celi w klasztorze Świętego Krzyża w Kolonii w 1280 r. i bardzo szybko czczony był przez swoich współbraci. Kościół beatyfikował go w 1622 r., zaś kanonizacja miała miejsce w 1931 r., gdy papież Pius XI ogłosił go doktorem Kościoła. Było to uznanie dla tego wielkiego męża Bożego i wybitnego uczonego nie tylko w dziedzinie prawd wiary, ale i w wielu innych dziedzinach wiedzy; patrząc na tytuły jego licznych dzieł, zdajemy sobie sprawę z tego, że jego kultura miała w sobie coś z cudu, i że jego encyklopedyczne zainteresowania skłoniły go do zajęcia się nie tylko filozofią i teologią, jak wielu mu współczesnych, ale także wszelkimi innymi, znanymi wówczas dyscyplinami, od fizyki po chemię, od astronomii po mineralogię, od botaniki po zoologię. Z tego też powodu Pius XII ogłosił go patronem uczonych w zakresie nauk przyrodniczych i jest on też nazywany „Doctor universalis” - właśnie ze względu na rozległość swoich zainteresowań i swojej wiedzy. Niewątpliwie metody naukowe stosowane przez św. Alberta Wielkiego nie są takie jak te, które miały się przyjąć w późniejszych stuleciach. Polegały po prostu na obserwacji, opisie i klasyfikacji badanych zjawisk, w ten sposób jednak otworzył on drzwi dla przyszłych prac. Św. Albert może nas wiele jeszcze nauczyć. Przede wszystkim pokazuje, że między wiarą a nauką nie ma sprzeczności, mimo pewnych epizodów, świadczących o nieporozumieniach, jakie odnotowano w historii. Człowiek wiary i modlitwy, jakim był św. Albert Wielki, może spokojnie uprawiać nauki przyrodnicze i czynić postępy w poznawaniu mikro- i makrokosmosu, odkrywając prawa właściwe materii, gdyż wszystko to przyczynia się do podsycania pragnienia i miłości do Boga. Biblia mówi nam o stworzeniu jako pierwszym języku, w którym Bóg, będący najwyższą inteligencją i Logosem, objawia nam coś o sobie. Księga Mądrości np. stwierdza, że zjawiska przyrody, obdarzone wielkością i pięknem, są niczym dzieła artysty, przez które, w podobny sposób, możemy poznać Autora stworzenia (por. Mdr 13, 5). Uciekając się do porównania klasycznego w średniowieczu i odrodzeniu, można porównać świat przyrody do księgi napisanej przez Boga, którą czytamy, opierając się na różnych sposobach postrzegania nauk (por. Przemówienie do uczestników plenarnego posiedzenia Papieskiej Akademii Nauk, 31 października 2008 r.). Iluż bowiem uczonych, krocząc śladami św. Alberta Wielkiego, prowadziło swe badania, czerpiąc natchnienie ze zdumienia i wdzięczności w obliczu świata, który ich oczom - naukowców i wierzących - jawił się i jawi jako dobre dzieło mądrego i miłującego Stwórcy! Badanie naukowe przekształca się wówczas w hymn chwały. Zrozumiał to doskonale wielki astrofizyk naszych czasów, którego proces beatyfikacyjny się rozpoczął, Enrico Medi, gdy napisał: „O, wy, tajemnicze galaktyki... widzę was, obliczam was, poznaję i odkrywam was, zgłębiam was i gromadzę. Z was czerpię światło i czynię zeń naukę, wykonuję ruch i czynię zeń mądrość, biorę iskrzenie się kolorów i czynię zeń poezję; biorę was, gwiazdy, w swe ręce i drżąc w jedności mego jestestwa, unoszę was ponad was same, i w modlitwie składam was Stwórcy, którego tylko za moją sprawą wy, gwiazdy, możecie wielbić” („Dzieła”. „Hymn ku czci dzieła stworzenia”). Św. Albert Wielki przypomina nam, że między nauką a wiarą istnieje przyjaźń, i że ludzie nauki mogą przebyć, dzięki swemu powołaniu do poznawania przyrody, prawdziwą i fascynującą drogę świętości. Jego niezwykłe otwarcie umysłu przejawia się także w działalności kulturalnej, którą podjął z powodzeniem, a mianowicie w przyjęciu i dowartościowaniu myśli Arystotelesa. W czasach św. Alberta szerzyła się bowiem znajomość licznych dzieł tego filozofa greckiego, żyjącego w IV wieku przed Chrystusem, zwłaszcza w dziedzinie etyki i metafizyki. Ukazywały one siłę rozumu, wyjaśniały w sposób jasny i przejrzysty sens i strukturę rzeczywistości, jej zrozumiałość, wartość i cel ludzkich czynów. Św. Albert Wielki otworzył drzwi pełnej recepcji filozofii Arystotelesa w średniowiecznej filozofii i teologii, recepcji opracowanej potem w sposób ostateczny przez św. Tomasza. Owa recepcja filozofii, powiedzmy pogańskiej i przedchrześcijańskiej, oznaczała prawdziwą rewolucję kulturalną w tamtych czasach. Wielu myślicieli chrześcijańskich lękało się bowiem filozofii Arystotelesa, filozofii niechrześcijańskiej, przede wszystkim dlatego, że prezentowana przez swych komentatorów arabskich, interpretowana była tak, by wydać się, przynajmniej w niektórych punktach, jako całkowicie nie do pogodzenia z wiarą chrześcijańską. Pojawiał się zatem dylemat: czy wiara i rozum są w sprzeczności z sobą, czy nie? Na tym polega jedna z wielkich zasług św. Alberta: zgodnie z wymogami naukowymi poznawał dzieła Arystotelesa, przekonany, że wszystko to, co jest rzeczywiście racjonalne, jest do pogodzenia z wiarą objawioną w Piśmie Świętym. Innymi słowy, św. Albert Wielki przyczynił się w ten sposób do stworzenia filozofii samodzielnej, różnej od teologii i połączonej z nią wyłącznie przez jedność prawdy. Tak narodziło się w XIII wieku wyraźne rozróżnienie między tymi dwiema gałęziami wiedzy - filozofią a teologią - które we wzajemnym dialogu współpracują zgodnie w odkrywaniu prawdziwego powołania człowieka, spragnionego prawdy i błogosławieństwa: i to przede wszystkim teologia, określona przez św. Alberta jako „nauka afektywna”, jest tą, która wskazuje człowiekowi jego powołanie do wiecznej radości, radości, która wypływa z pełnego przylgnięcia do prawdy. Św. Albert Wielki potrafił przekazać te pojęcia w sposób prosty i zrozumiały. Prawdziwy syn św. Dominika głosił chętnie kazania ludowi Bożemu, który zdobywał swym słowem i przykładem swego życia. Drodzy Bracia i Siostry, prośmy Pana, aby nie zabrakło nigdy w Kościele świętym uczonych, pobożnych i mądrych teologów jak św. Albert Wielki, i aby pomógł on każdemu z nas utożsamiać się z „formułą świętości”, którą realizował w swoim życiu: „Chcieć tego wszystkiego, czego ja chcę dla chwały Boga, jak Bóg chce dla swej chwały tego wszystkiego, czego On chce”, tzn. aby upodabniać się coraz bardziej do woli Boga, aby chcieć i czynić jedynie i zawsze to wszystko dla Jego chwały.