Reklama

Kultura

W habicie na pogrzeb

Andrzej Wajda i wielka dyskusja narodowa

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Reklama

Odszedł gigant. Człowiek, którego dzieła przetrwają i staną się ponadczasowe. Polska szkoła filmowa i kino moralnego niepokoju, filmy eksperymentalne i martyrologiczne. Głęboka medytacja nad Chrystusową pasją w „Piłacie i innych”, wstrząsająca wizja Powstania Warszawskiego w „Kanale”, genialny publicystyczny „Popiół i diament”, uroczo zachodnioeuropejscy „Niewinni czarodzieje”, kontrowersyjna „Lotna”, niewiarygodnie aktualne „Wszystko na sprzedaż”, kultowe „Wesele”, przekraczająca swój literacki pierwowzór „Ziemia obiecana”, pełne solidarnościowego zaangażowania „Człowiek z marmuru” i „Człowiek z żelaza”, patriotyczno-romantyczny „Pierścionek z orłem w koronie” i genialny „Pan Tadeusz”, wstrząsający „Katyń”, bardzo ważny „Tatarak” i ukończone tuż przed śmiercią „Powidoki”. Był reżyserem niezwykle płodnym i wszechstronnym. Ma na swoim koncie filmy psychologiczne, historyczne, polityczne i adaptacje dzieł literatury pięknej. Ci, którzy mieli z nim do czynienia, byli pewni, że stykają się z kimś wybitnym i niezaprzeczalnie ważnym dla polskiej kultury. Często przeganiał życie i historię, wyprzedzał nurty i zapowiadał nowe trendy. Umiał zagłębić się w cały romantyzm i urok polskiej historii i literatury, rozumiał – jak rzadko kto – polską duszę i ducha polskich dziejów, co tak jasne stało się w zdumiewająco chrześcijańskiej i wstrząsająco pięknej scenie finałowej „Katynia”, w której polscy oficerowie, idący na śmierć, przekazują sobie kolejne wersy modlitwy „Ojcze nasz”, aż do słów: „...odpuść nam, jako i my odpuszczamy...”. Jerzy Płażewski pisał o twórczości Andrzeja Wajdy: „Romantyczny realizm, emocjonalne widzenie świata, zainteresowanie wartościami ostatecznymi, wybujała zmysłowość wizji i idąca za nią skłonność do barokowej ornamentyki”. Zdobywca Oscara za całokształt twórczości i wszystkich innych najważniejszych nagród filmowych podobno poruszył do łez Papieża Polaka podczas watykańskiej premiery naszej narodowej epopei z finałowym – jakże majestatycznym i wstrząsającym – polonezem Wojciecha Kilara.

Oskarżany był o fałszowanie w swoich filmach historii, o niewystarczający szacunek dla narodowych mitów. Zawiódł wielu swoich wielbicieli wyborami politycznymi i koneksjami z ostatnich lat, okazał zdumiewającą małość podczas żałoby po katastrofie smoleńskiej, angażował swój autorytet w układy nie do obronienia. Filmowa biografia Lecha Wałęsy w reżyserii Wajdy razi jednostronnością...

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podczas ceremonii rozdania Oscarów, gdy odbierał statuetkę za całokształt twórczości, przemówił w sposób nadzwyczaj skondensowany i piękny: „Będę mówił po polsku, bo chcę powiedzieć to, co myślę, a myślę zawsze po polsku. Przyjmuję tę zaszczytną nagrodę jako wyraz uznania, nie tylko dla mnie, ale też dla całego polskiego kina. Tematem wielu naszych filmów były okrucieństwa nazizmu, nieszczęścia, jakie niesie komunizm. Dlatego teraz chcę podziękować amerykańskim przyjaciołom Polski i moim rodakom, którym kraj nasz zawdzięcza powrót do rodziny demokratycznych narodów, do zachodniej cywilizacji oraz instytucji i struktur bezpieczeństwa. Gorąco pragnę, aby jedynym ogniem, którego doświadcza człowiek, był ogień wielkich uczuć – miłości, wdzięczności i solidarności”.

Od socrealizmu potrafił przejść do romantyzmu. Od kontrastu i metafory do naturalizmu i psychologizmu. Dokonywał rozrachunku ze stalinizmem i gloryfikował zjednoczenie narodu przeciwko komunizmowi. W jego twórczości znalazło się też miejsce na rozważania o śmierci i przemijaniu. Mówił: „Chcę odkryć przed widzem kinowym ten skomplikowany i trudny świat pokolenia, do którego i ja sam należę”. A Tadeusz Lubelski pisał: „Od polskiego udziału w wojennych kampaniach armii napoleońskiej, przez tragedię Powstania Warszawskiego, aż po sierpniowy strajk stoczniowców z roku 1980 – istotne wątki narodowej historii minionych dwustu lat przyjęły kształt wyobrażeń powołanych do życia w filmach Wajdy”. W zeszłorocznej ankiecie magazynu „Sight & Sound” na najlepsze filmy świata dwóch reżyserów postawiło na czołowych miejscach Wajdowski „Popiół i diament” – byli to Martin Scorsese i Francis Ford Coppola. „Powidoki” oficjalną premierę miały we wrześniu br. Film o malarzu Władysławie Strzemińskim, w którego wcielił się Bogusław Linda, do kin trafi na początku 2017 r. To polski kandydat do przyszłorocznych Oscarów. Wajda zapowiadał, że nie jest to jego ostatni projekt. Jan Englert wspomina: „Odszedł człowiek wielkiej miary. Człowiek, który był nie tylko wybitnym artystą, ale także, w całym tego słowa znaczeniu, autorytetem. Andrzej Wajda to jeden z ostatnich z pokolenia inteligentów, pełnych inteligentów i erudytów. Ludzi, którzy nie wchodzą w rzeczywistość, tylko ją kreują. Był artystą. On jeszcze nie odszedł, a właściwie nie odejdzie nigdy”.

Dziś trzeba, by każdy Polak, w duchu miłosiernej miłości, z wdzięcznością za wielkie narodowe kino i wielką narodową dyskusję, którą to kino wywołuje, westchnął w intencji Andrzeja Wajdy: „Wieczne odpoczywanie racz mu dać, Panie...”.

2016-10-12 08:50

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Kraków: uroczystości pogrzebowe Andrzeja Wajdy

[ TEMATY ]

Andrzej Wajda

Krzysztof Sitkowski / KPRP

Prochy Andrzeja Wajdy spoczęły dziś na Cmentarzu Salwatorskim w Krakowie. Mszy pogrzebowej w bazylice Świętej Trójcy przewodniczył bp Grzegorz Ryś.

Bliscy, przyjaciele, współpracownicy i mieszkańcy miasta pożegnali dziś w Krakowie śp. Andrzeja Wajdę. Urnę z prochami reżysera wystawiono w kościele dominikanów przy ul. Stolarskiej. O godz. 14.30 rozpoczęła się Msza św.
CZYTAJ DALEJ

Watykan: nowy archiprezbiter bazyliki Santa Maria Maggiore

2025-07-04 13:35

[ TEMATY ]

Bazylika Matki Bożej Większej

kard. Rolandas Makrickas

ks. Mariusz Bakalarz

Bazylika Matki Bożej Większej

Bazylika Matki Bożej Większej

Ojciec Święty podziękował Jego Eminencji Kardynałowi Stanisławowi Ryłko za jego posługę jako archiprezbitera papieskiej Bazyliki Matki Bożej Większej. Jego następcą został Jego Eminencja Kardynał Rolandas Makrickas, dotychczasowy koadiutor archiprezbitera wspomnianej liberyjskiej bazyliki - poinformowało Biuro Prasowe Stoicy Apostolskiej.

W dniu dzisiejszym kard. Stanisław Ryłko kończy 80 rok życia i utracił prawo do udziału w ewentualnym konklawe.
CZYTAJ DALEJ

Komunikat Komisji Wychowania Katolickiego KEP w związku z wyrokiem TK

Komisja Wychowania Katolickiego wyraża nadzieję, że po wyroku Trybunału Konstytucyjnego, którego orzeczenia – w myśl Konstytucji RP – są ostateczne, zostanie przywrócony ład prawny, tzn. uchylone przez Trybunał regulacje zostaną cofnięte i nie będą przestrzegane przez podmioty odpowiedzialne za edukację w Polsce – czytamy w komunikacie Komisji Wychowania Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 3 lipca 2025 roku.

Publikujemy pełny tekst komunikatu:
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję