W niedzielę 19 marca mogliśmy w każdej świątyni na zakończenie Mszy św. usłyszeć wiadomość, w której biskup ordynariusz Krzysztof Nitkiewicz informuje o rozpoczęciu 25 marca III Synodu Diecezji Sandomierskiej. „Zgodnie ze starożytną tradycją Kościoła, biskupi przewodzący Kościołom lokalnym zwoływali synody, aby pod natchnieniem Ducha Świętego i w świetle Ewangelii razem z duchowieństwem, osobami zakonnymi i wiernymi świeckimi poszukiwać dróg i środków do wypełniania misji zleconej Kościołowi przez naszego Pana Jezusa Chrystusa”.

Data rozpoczęcia synodu nie jest przypadkowa. 25 marca 1992 r., czyli dokładnie 25 lat temu, została ogłoszona bulla Jana Pawła II „Totus tuus Poloniae populus”, która wprowadziła nowy podział administracyjny Kościoła. Są też inne donośne rocznice, o których także wspomina biskup ordynariusz: „Diecezja sandomierska, która będzie obchodziła wkrótce dwóchsetlecie swojego powstania, a przed ćwierćwieczem została zreorganizowana pod względem terytorialnym, przemierzyła dwukrotnie drogę synodalną. Jej owocem było umocnienie wiary i wspólnoty kościelnej”.

Żyjemy w czasach wzmożonych przemian, które wprowadzają kryzys w wartości ludzkie i religijne. Motywując podjęcie decyzji biskup napisał: „Wizytacja kanoniczna, jaką wespół z księdzem biskupem pomocniczym odbyłem w ostatnich latach, utwierdziła mnie w przekonaniu, że pożyteczne będzie zwołanie nowego synodu. Istnieje bowiem potrzeba dalszego budowania wspólnoty Kościoła lokalnego przez ustawodawstwo partykularne, które przy uszanowaniu bogactwa różnych miejscowych tradycji poszerzy płaszczyznę wspólnotowego przeżywania wiary. Potrzebujemy jednocześnie Kościoła bardziej misyjnego, bliskiego każdemu człowiekowi i otwartego na wyzwania współczesnego świata. Musimy rozbudzić w sobie entuzjazm Ewangelii, aby odrodziła naszą wspólnotę, wyznaczając kierunek działalności duszpasterskiej oraz jej metody i środki zgodne z przesłaniem Soboru Watykańskiego II, nauczaniem papieskim i zaleceniami Konferencji Episkopatu Polski”.

Ordynariusz sandomierski w zaproszeniu wystosowanym do diecezjan napisał o synodzie: „Wyznaczam na jego uroczyste rozpoczęcie dzień 25 marca 2017 r., prosząc o przybycie do bazyliki katedralnej w Sandomierzu na godz. 11 wszystkich mających prawo i obowiązek uczestniczenia w synodzie (KPK, kan. 463), tych, którzy zostali wydelegowani przez swoje wspólnoty zakonne i dekanalne bądź przeze mnie powołani. Zapraszam jednocześnie parlamentarzystów wybranych z okręgów znajdujących się na terenie diecezji sandomierskiej, przedstawicieli władz rządowych i samorządowych oraz siostry i braci należących do naszego Kościoła lokalnego i związanych z nim przez miejsce urodzenia, relacje rodzinne, zawodowe i przyjacielskie”.

Biskup Krzysztof Nitkiewicz zapowiedział wręczenie w katedrze stosownych dekretów oraz dokonanie uroczystej inauguracji synodu. Jednocześnie prace zgromadzenia synodalnego powierzył Najświętszej Maryi Pannie – Matce Kościoła oraz naszym świętym i błogosławionym patronom.

Jak czytamy w Kodeksie prawa kanonicznego: „Synod diecezjalny jest zebraniem wybranych kapłanów oraz innych wiernych Kościoła partykularnego, którzy dla dobra swej wspólnoty diecezjalnej świadczą pomoc biskupowi diecezjalnemu” (KPK 460). Zgodnie z hierarchiczną strukturą Kościoła „jedynym ustawodawcą na synodzie diecezjalnym jest biskup diecezjalny, a inni członkowie synodu posiadają tylko głos doradczy” (KPK 466). Pomagają oni biskupowi rozpoznać wszechstronnie problemy diecezji i proponują możliwie najlepsze rozwiązania tych problemów. O tym, jak często zwołuje się synod diecezjalny, decyduje biskup, biorąc pod uwagę okoliczności i możliwości swojej diecezji. Celem synodu jest odczytanie znaków czasu i refleksja nad sytuacją społeczno-duszpasterską wspólnoty Kościoła diecezjalnego oraz nakreślenie najważniejszych zadań na przyszłość. Jednocześnie wśród oczekiwań możemy wymienić odnowienie w diecezji duszpasterstwa i prawa kościelnego.