Reklama

Niedziela Wrocławska

Ludzie, którzy zgubili dom

W wigilijny wieczór, gdy stawiamy na stole dodatkowe naczynie dla przechodzącego wędrowca, możemy nie zdążyć pomyśleć o kimś przypadkowym, prawdziwym, kto nagle mógłby usiąść z nami przy stole. Zajęci barszczem, pierogami, radosną obecnością ukochanych osób możemy, nawet modląc się, nie objąć modlitewnym westchnieniem tych, którzy od lat nie siedzieli we własnym fotelu pod lampą. Zmieńmy to w tym roku. Niech w ten wieczór, w którym rodzi się Bóg, Król stajni, żłobu i wszechświata, oprócz gestu postawienia na stole dodatkowego talerza, urodzi się w naszym sercu modlitwa za tych, którzy zgubili dom...

Niedziela wrocławska 51/2018, str. VI

[ TEMATY ]

bezdomni

wigilia

©panya99 - stock.adobe.com; ©WindyNight - stock.adobe.com

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Spałem w zsypie – mówi Waldek – a było Boże Narodzenie. Przyszła kobieta, kopnęła mnie lekko, przeprosiła, a ja wyleciałem z „wiąchą”, jak każdy pijak. Okazało się, że przyniosła wigilijną kolację. Powiedziała, że już od tygodnia widzi mnie w tym zsypie, a dziś jest Wigilia.

Problem bezdomności należy do tych, z którymi nie radzą sobie ludzie wracający po pracy do mieszkań pełnych ciepła, dobrze dobranych mebli, równo ułożonych butów w szafie i ulubionych książek i naczyń. Nawet, jeśli w każdą niedzielę wyruszają z całą rodziną na Mszę św., kiedy dojrzą w wizjerku brudną, zaniedbaną postać, wracają do swoich domowych prac. Włączają telewizor, pralkę, radio.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Nie trzeba się temu dziwić. Strach przed obcym może wziąć górę w każdym sercu. Ale trzeba próbować tych ludzi poznawać. Oni nie urodzili się z marzeniem o żebraniu, włóczeniu i pukaniu do naszych drzwi.

Ucieczka, nie wiadomo dlaczego

Reklama

Waldek ma 52 lata. Energiczny, schludny, mówi ściszonym głosem o przeżyciach, których nie da się wymazać. Przerywany ciszą szept raz po raz zrywa się. A ja nie potrafię zadawać właściwych pytań. Jest w schronisku odkąd nie pije – cztery lata i pięć miesięcy. Wcześniej na Strzegomskiej, ale tam po dwa, trzy dni i szedł w cug. I albo go przywozili karetką, albo na wózku inwalidzkim – zależy. Potem szedł pić. W czerwcu, gdy go przywieźli z nogą w gipsie powiedział sobie: dość. Od 13 czerwca 2003 r. nie pije.

Żył normalnie, jak każdy człowiek. Miał żonę, troje dzieci. Zachciało mu się pić. Wyszedł z domu i już nie wrócił. Dziesięć lat się bujał, po całej Polsce. Parę dni tu, parę dni tam. Teraz żyje na kredyt. Ma chory cały układ nerwowy i uszkodzony błędnik. Jest wdzięczny za to, że żyje tu, w schronisku. Że nie śpi po klatkach, zsypach, pustostanach. Ma dach nad głową i ciepło. To przystań. Z takim zdrowiem nie nadaje się do żadnej pracy.

Dzieci do niego przyjeżdżają, ma kontakt z żoną i matką. Miał też kontakt z ojcem, dopóki żył, i cieszy się, że jeszcze go widział trzeźwego. Bliscy mają straszny żal, tego się nigdy nie wymaże. Przebaczyć nie przebaczą, ale chociaż wiedzą, że istnieje. Słowo „tata” jakoś przechodzi im przez gardło. Nie słyszał tego słowa tyle lat...

Gdy pił, wstydziłby im się pokazać. Nieogolony, śmierdzący, jak zwierzę. Gdy idąc miastem patrzy na innych gigantów, to wie, że oni wyglądają tak, jak on kiedyś. Wszystko z pogoni za flaszką.

Życie w schronisku

A schronisko to różne gatunki ludzi. Część jest po wyrokach – nie umieli się znaleźć w życiu, część po rozwodach. Różne mają historie, bo życie to jest walka. Walka o przetrwanie...

Reklama

Jesteśmy uważani za trędowatych – mówi Waldek – gdy usłyszą „schron” to ani pracy, ani nic nie ma. Traktują nas jak odrzutki społeczeństwa. A ja się nie boję pracować. Robiłem w rzeźni przez wiele lat i w „zeszytach” na Kościuszki, i w Lemarze, i kiosk miałem. Po prostu, człowiek się imał różnych zajęć, byle tylko dzieci miały co jeść i w co się ubrać. A i teraz trzeba coś robić, bo dziadowizna by mi wystarczyła tylko na opłacenie „schronu” i tyle. Przecież miesięcznie wydaję ponad 300 zł na same lekarstwa.

W schronisku można żyć tak, jak się chce, warunek jest jeden: masz być trzeźwy. Jeśli pijesz, najpierw na trzy dni musisz się wynieść, przemyśleć, a potem zdecydować.

Codzienność w schronie

Są tacy, którzy tylko posiłki i „póła” (łożko). Nie czytają, nie gadają, są zawieszeni. Człowiek rano wstaje i musi myśleć o tym, co będzie robił, ale tu jeden drugiego by w łyżce wody utopił – tłumaczy Waldek. Gdy nie chodzisz, nie prosisz się o papierosy, o kawę, to by cię zjedli. Jedni przez cały dzień chodzą po mieście bez celu, inni gapią się w telewizor. Jeszcze inni biorą wózek i próbują coś dorobić. Ale nie można przez cały dzień tu siedzieć. Jak się da, to trzeba się i wypisać na parę dni, do rodziny pojechać – dodaje.

A jak on żyje? Dziękuje Temu na górze, że kolejny dzień udało się nie pić. Wstaje rano, dziękuje za dzień poprzedni i prosi o ten, co się zaczyna. Meta jest blisko. Na głowie, gdyby ogolił włosy, ma cały atlas blizn: po upadkach, po kamieniach, po krzesłach, wiadrach, kulach inwalidzkich. Nie mówiąc o rękach, nogach, klatce piersiowej. Parę razy próbował ze sobą skończyć – nie udało się. Tłumaczy to sobie tak, że może tam, na górze jest ta lampka, którą ktoś osłania, czuwa nad nim. Idzie w kierunku tego Światła. Ma tylko nadzieję, że pójdzie do tego Światła trzeźwy. Wie, że gdyby sięgnął po piwo, to chciałby drugie, trzecie. Byłoby po Waldku.

Samotna walka z wiatrakiem

Reklama

Procentowo najczęstszą przyczyną bezdomności jest alkoholizm. To nadużywany alkohol odcina możliwość powrotu do domu, gdzie bliscy nie chcą już taszczyć męża, brata, syna z nałogiem. Choć przyznanie się do alkoholizmu to długi proces. Tu co drugi twierdzi, że „dykty” nie pił – opowiada Waldek – a ja mówię, że postawię tu, na torach cysternę „dykty”, to cały schron poleci, bo będzie darmowa. Tu jest wiele ludzi, którzy są uzależnieni od alkoholu. To straszna choroba. Dla mnie kieliszek to dziś najpierw za dużo, a potem za mało. Kiedy ostatnio miałem taki suchy kac, to zadzwoniłem do terapeutki, po kilku rozmowach wszystko znów ucichło. Chcę walczyć.

Schronisko zapewnia pomoc do walki z nałogiem, ale nie wszyscy chcą z niej korzystać. Zrezygnowani, nie podejmują żadnej walki. Dlaczego? Najczęściej nie mają dla kogo walczyć.

Dotykanie dna

Bezdomność, „bujanie się” po zsypach, dworcach w różnych miastach, spanie na klatkach schodowych wystawia zazwyczaj otumanionego alkoholem człowieka na wszelkie zło. Kiedy po raz kolejny spadłem ze schodów – wspomina Waldek – to lekarz, który przyjechał z „nastawni” powiedział, że jeśli przyjedzie po mnie po raz czwarty to już z workiem, bo tego nie wytrzymam. A ja połamałem się tam jeszcze trzy razy. I przeżyłem.

Musiał mieć na jedną noc dwanaście, trzynaście butelek „dykty”, żeby się napić i przestać czuć cokolwiek. Z tamtego grona, z którymi tydzień, dwa się „bujał”, już 96 poszło do piachu. On wciąż jest.

Dużo ludzi cierpiało przez niego. Źle mu z tym, te cierpienia dołują. A to, że jego dzieci niczemu nie były winne, głupi ojciec zrobił pa pa i poszedł, zrozumiał już dawno.

Miał takie okresy: dobrze, dobrze, a potem nagle jedno piwo i już płynął. Liczyło się tylko picie. Czy walczył? Tak, próbował: wszywki, Anticol, ale to wszystko zapijał. Alkoholik musi dotknąć dna, żeby się odbić, a potem szczebelek po szczebelku włazić do góry. To jest decyzja: już nie chcę dalej się „bujać”. Chcę żyć.

Brak pomocy

Reklama

Najgorszy dzień był wtedy, gdy go zawieźli do szpitala. Miał złamaną rękę i nadgarstek. Lekarze powiedzieli, że to była „delira”, a on otworzył okno i chciał wyskoczyć. Nie, to nie była wolność, to było poczucie, że już nie chce być ciężarem, że ma dość. Po co to dalej ciągnąć? Nie umie sobie odpowiedzieć na pytanie, kiedy to się zaczęło. Najpierw „jabolki”, potem piwko. Jedno, drugie. To chyba był początek.

Ludzie nie chcą pomagać, gdy śmierdzisz, jesteś obszarpany, zaniedbany. Waldek wspomina zimę z ogromnym mrozem. Chodzili po klamce – od drzwi do drzwi, albo po kancie, czyli po chodniku. I prosili. Ale szybciej pomoże biedny, niż bogaty. Byli na Karłowicach, poszli do willi jak pałac, a facet z willi kazał im uciekać, szczując psami. Poszli do starszej kobiety, która tłumaczyła się, że nie ma nic do jedzenia, ale dała im pieniądze.

Jedyny ratunek

W bezdomności nie jest najgorsza strata tego domu z murów, poukładanego, pełnego dostatku. Najgorsza jest strata domu pełnego ciepła, ludzkich relacji, czułości. A ludzie, którzy tu są, przede wszystkim są bardzo samotni, dlatego nie chcą walczyć, nie chcą z bezdomności wychodzić. Za nimi nikt nie tęskni, a oni to wiedzą. Ci, którym udaje się nawiązać jakikolwiek kontakt z rodziną, od razu mają motywację. Widać, jak się odmieniają, jak chcą wychodzić z nałogów. Dom pełen miłości – to on ratuje człowieka.

2018-12-18 11:05

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Noclegownia przy ul. Małachowskiego

Niedziela wrocławska 2/2013, str. 5

[ TEMATY ]

bezdomni

Wrocław

Piotr Stępniak „Gepard” w noclegowni na Małachowskiego

Piotr Stępniak „Gepard” w noclegowni na Małachowskiego

Bezdomność nie jest zjawiskiem jednowymiarowym. Nie odnosi się jedynie do osób bez dachu nad głową, nie dotyczy tylko tych z marginesu. Przyczyn bezdomności jest co najmniej tyle, ilu jest bezdomnych. Ale w noclegowni nie pytają o przeszłość

Noclegownia dla mężczyzn przy ul. Małachowskiego 13 jest otwarta od godz. 17.00 do 8 rano, a w okresie jesienno-zimowym także w ciągu dnia. To miejsce gdzie każdy bezdomny mężczyzna może przyjść, wykąpać się i przebrać w nową odzież. W noclegowni każdy może przespać się i odpocząć oraz we własnym zakresie przygotować jedzenie. A w trudne zimowe dni placówka zapewnia swoim podopiecznym każdego dnia jeden gorący posiłek. - Noclegownia liczy 120 miejsc, ale w okresie zimowym przyjmujemy ok. 200-220 osób dziennie - mówi Krzysztof Pawłuszko, opiekun z noclegowni. - Niedawno otworzyliśmy blisko od nas ogrzewalnię na 70 miejsc, więc jest nieco luźniej. Ale bywało, że przyjmowaliśmy nawet po 260 osób. Jak w każdej tego typu placówce również w noclegowani obowiązują określone reguły. Podstawową zasadą jest zachowanie trzeźwości. Ważne jest także, aby osoby przebywające na jej terenie dbały o higienę i porządek wokół siebie. Wszyscy podopieczni są również zobligowani, by nie stwarzać sytuacji konfliktowych. W noclegowni nie obowiązuje rejonizacja, jeżeli trafi tu osoba spoza województwa, również zostanie przyjęta. Na miejscu jest lekarz i pielęgniarka, którzy na bieżąco pomagają zniszczonym często przez alkohol lub tryb życia ludziom.
CZYTAJ DALEJ

Tomasz Królak rezygnuje z funkcji wiceprezesa KAI

2025-07-08 17:29

[ TEMATY ]

KAI

rezygnacja

wiceprezes

YouTube/KAI

Tomasz Królak, wieloletni dziennikarz Katolickiej Agencji Informacyjnej, złożył dziś rezygnację z funkcji wiceprezesa tej instytucji. 62-letni Królak pracuje w KAI od chwili jej powstania 32 lata temu. Wraz z Marcinem Przeciszewskim współuczestniczył w tworzeniu Agencji i opracowywaniu zasad jej funkcjonowania.

Po złożeniu rezygnacji z funkcji prezesa KAI przez Marcina Przeciszewskiego w dniu 3 lipca br., 4 lipca na to stanowisko został powołany dotychczasowy członek Zarządu, o. Stanisław Tasiemski OP.
CZYTAJ DALEJ

W imię władzy – jak brudna kampania miała zatrzymać Karola Nawrockiego

2025-07-08 20:47

[ TEMATY ]

felieton

Samuel Pereira

Materiały własne autora

Samuel Pereira

Samuel Pereira

W polskiej polityce widzieliśmy już wiele. Emocje, ostre starcia, manipulacje, a nawet oszczerstwa – to wszystko zdarzało się wcześniej. Ale kampania prezydencka 2025 roku wyznaczyła nowe „standardy”. Bo to już nie była walka na wizje, idee czy nawet programy. To była walka o wszystko – o domknięcie systemu, o bezkarność, o podporządkowanie ostatnich niezależnych instytucji. I dlatego też atak na Karola Nawrockiego przybrał kształt nie tylko brutalny, ale wręcz obrzydliwy.

Z dzisiejszej perspektywy, po ogłoszeniu przez Sąd Najwyższy ważności wyborów, a tuż przed zaprzysiężeniem nowego prezydenta, wychodzą na jaw kulisy kampanii, które powinny zmrozić krew w żyłach każdego, komu zależy na demokracji – niezależnie od sympatii politycznych.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję