Reklama

Niedziela Rzeszowska

Muzyka Wielkiego Postu

Tajemnica Krzyża... Sztuka muzyczna przez całe wieki wyrażała głębokie treści związane z Tajemnicą Męki i Śmierci Chrystusa.

Niedziela rzeszowska 9/2021, str. VI

[ TEMATY ]

muzyka

Wielki Post

Ks. Janusz Sądel

Scena zdjęcia z krzyża w kościele w Jaśliskach

Scena zdjęcia z krzyża w kościele w Jaśliskach

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Najpełniej dramat ten ukazują pasje (passio – znaczy cierpienie), oparte na relacjach Ewangelistów – Mateusza, Marka, Łukasza i Jana. Już w IV wieku recytowano odpowiednią część Ewangelii wg św. Mateusza w Niedzielę Palmową, a w VIII i IX wieku rozszerzono recytację Ewangelii na inne dni Wielkiego Tygodnia: we wtorek – wg św. Marka, w środę – wg św. Łukasza, w piątek – wg św. Jana. W IX wieku powstają już trzy podstawowe elementy formy pasyjnej: opowiadanie, słowa Chrystusa i partie innych osób. Te trzy elementy wykonywały przez długi czas wyłącznie osoby duchowne. Kapłan śpiewał słowa Chrystusa, diakon wykonywał partię narracyjną zwaną Ewangelista, subdiakon – partie innych osób (Żydów, Piłata, Kajfasza, Judasza itp.) zwaną Turba. Poszczególne partie wykonywano na odpowiedniej wysokości skali muzycznej: najniższą pozycję zajmowała partia Chrystusa, średnią – Ewangelista, najwyższą – Turba. Wymagało to dużej samodzielności, kompozycja powstawała bowiem na podstawie formuł melodycznych, które można było odpowiednio zmieniać i przekształcać, zależnie od talentu, umiejętności i smaku artystycznego wykonawcy.

Reklama

Rozkwit pasji przypada na okres średniowiecza, renesansu i baroku. Najznakomitszym ich twórcą był Jan Sebastian Bach. Wykonanie jego Pasji wg św. Mateusza w 1828 r., czyli blisko 80 lat po śmierci kompozytora, przez Feliksa Mendelssohna, rozpoczęło prawdziwy renesans całej, jakże bogatej i głębokiej, twórczości religijnej Bacha. Zainteresowanie pasją wzrasta ponownie dopiero w XX wieku. Wspaniałym dziełem tego gatunku jest Passio et mors Domini nostri Jesu Christi secundum Lucam Krzysztofa Pendereckiego, dzieło napisane w 1965 r.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Stabat Mater Dolorosa, juxta crucem lacrimosa, dum pendebat filium... – Stała Matka Boleściwa, u stóp Krzyża ledwie żywa, gdy na Krzyżu wisiał Syn... Ta przejmująca w swym wyrazie sekwencja, której autorstwo jest przypisywane włoskiemu franciszkaninowi Jacopone da Todi (ok. 1228 – 1306), stała się tworzywem licznych kompozycji muzycznych, których autorami są Josquin des Prés, Giovanni Pierluigi da Palestrina, Giovanni Battista Pergolesi, Franciszek Schubert, Gioacchino Rossini czy Józef Haydn.

Z polskich kompozytorów do tematu sekwencji sięgali: Józef Elsner, Krzysztof Penderecki, a także Karol Szymanowski (Stabat Mater op. 53), który stworzył dzieło nadzwyczaj sugestywne, pełne – jak pisał krytyk muzyczny po jego wykonaniu w Filharmonii Warszawskiej 11 stycznia 1929 r. – „wielkiego natchnienia i wielkiej żarliwości”.

Czas Wielkiego Postu wymaga wyciszenia, skupienia, refleksji, medytacji, uznania win i grzechów wobec Boga, woli poprawy, nadziei Zmartwychwstania. Niechże nam w tym pomoże Psalm 50: Zmiłuj się nade mną, Boże, w miłosierdziu swoim, w ogromie swej litości zgładź nieprawość moją...

2021-02-23 11:33

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Poznań: powstał hymn na jubileusz chrztu Polski

[ TEMATY ]

muzyka

chrzest

Chrzest Polski

www.youtube.com

„Gdzie chrzest, tam nadzieja” – hasło towarzyszące obchodom 1050. rocznicy chrztu Polski stanowi jednocześnie tytuł hymnu, który zostanie zaprezentowany na 1050 głosów i orkiestrę podczas uroczystości odbywających się na INEA Stadionie w Poznaniu, 16 kwietnia.

„Jubileuszowy utwór zostanie wykonany przez połączone chóry na 1050 głosów oraz orkiestrę symfoniczną, wzbogaconą również o polskich muzyków jazzowych dętych i pianistów. Zaprosiliśmy do współpracy muzyków i chóry zawodowe i parafialne z całej Polski, ale mamy też zgłoszenia z zagranicy, m.in. z Londynu” - mówi KAI Leopold Twardowski, autor słów i muzyki do jubileuszowego hymnu. Podkreśla, że w wielu miejscach kraju trwają już próby, by utwór został wykonany perfekcyjnie. „To prawdziwe pospolite ruszenie” – dodaje Twardowski.
CZYTAJ DALEJ

Zmiany personalne 2025

2025-06-17 14:08

[ TEMATY ]

diecezja warszawsko‑praska

zmiany personalne

zmiany kapłanów

2025

Karol Porwich/Niedziela

Na mocy decyzji podjętych przez Księdza Biskupa Romualda Kamińskiego w naszej Diecezji dokonają się następujące zmiany personalne.

ks. Jerzy Chyła, proboszcz parafii św. Józefa Oblubieńca NMP i św. Franciszka we Franciszkowie – zamieszka w DKE w Otwocku;
CZYTAJ DALEJ

Wśród dobrych ludzi - podziękowanie za pracę ks. prał. Mariana Dumy

2025-06-20 14:37

Paweł Wysoki

Czerwiec jest czasem zmian personalnych w archidiecezji lubelskiej.

Wśród sześciu proboszczów, którzy przeszli w stan emerytalny, znalazł się ks. prał. dr Marian Duma, proboszcz parafii Świętego Krzyża w Lublinie. Duszpasterz i budowniczy kościoła, związany przez 35 lat ze wspólnotą na Bronowicach, sprawował dziękczynną Mszę św. w otoczeniu licznie zgromadzonych wiernych. – Chcę bardzo serdecznie podziękować wszystkim parafianom za wszelkiego dobro, które uczynili dla naszej wspólnoty. Modlę się o niebo dla zmarłych i o Boże błogosławieństwo dla was – powiedział wzruszony kapłan.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję