Reklama

Niedziela Kielecka

„Bogowie i ludzie” w pejzażu kulturowym Litwy

Jak bliska, a zarazem inna jest litewska sztuka ludowa w stosunku do naszej polskiej, rodzimej, można przekonać się, odwiedzając wystawę „Bogowie i ludzie. Rok obrzędowy w litewskiej sztuce ludowej”.

Niedziela kielecka 24/2024, str. VI

[ TEMATY ]

Kielce

TD

Litewska wystawa o sakralnej sztuce ludowej

Litewska wystawa o sakralnej sztuce ludowej

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Chodzi o sztukę głównie XIX-wieczną, której twórcy pozostają anonimowi. Eksponaty, przeważnie wykonane w drewnie, pochodzą ze zbiorów Narodowego Muzeum Sztuki im. M.K. Čiurlionisa w Kownie.

Inspiracją ekspozycji stał się krajobraz geograficzny i kulturowy, który jest uważany za naturalne bogactwo Litwy, z nieodłącznymi krzyżami i kapliczkami. Stawiano je w centrach wsi i na ich obrzeżach, na rozstajach, wzdłuż dróg, na granicach pól, lasów i nad wodą, a każdy święty miał przypisany sobie „zakres wpływów i pomocy”.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Wystawa została zbudowana z dwóch warstw narracyjnych. Jedną stanowią rzeźby świątków, przyporządkowanych odpowiednim dniom w kalendarzu. Podobnie jak w polskiej kulturze ludowej, święci pełnili funkcję opiekunów chłopskiego losu, wyznaczali rytm życia, pracy i odpoczynku. Rzeźby, prezentowane na ekspozycji, pochodzą z ludowych kapliczek, najczęściej zwieńczonych bogato dekorowanymi krzyżami, będącymi charakterystycznym elementem litewskiego krajobrazu. Są to m.in. św. Franciszek, św. Roch, św. Dominik, św. Kazimierz czy św. Cecylia.

Pokazano kilka scen Ukrzyżowania, Jezusa przy słupie, Matki Bożej Bolesnej – te zwracają uwagę swoją indywidualnością, różnicującą je od „naszych”, rodzimych. Wyjątkowa jest kapliczka ze sceną Męki Pańskiej, z kolumnami w kształcie liny i dwuspadowym blaszanym dachem, przytwierdzana do drzew, bardzo rozbudowana figuralnie.

Reklama

Druga warstwa narracyjna to zespół starych fotografii, obrazujących codzienną ciężką pracę mieszkańców wsi oraz zwyczaje i święta celebrowane na Litwie. Wykorzystanie multimediów znacznie wzbogaciło ten przekaz. W tej części zaprezentowane są także nagrania archaicznych litewskich pieśni obrzędowych. Całość uzupełniają fragmenty poematu Krystiana Donelaitisa „Rok. Obrazy z życia chłopów z XVIII wieku”.

Na wystawie można dostrzec podobieństwa i różnice z polską sztuką ludową, a najistotniejsza analogia to cykl życia, pracy, odpoczynku i świętowania, związane ze zmiennością pór roku. Ukochanie wizerunku Chrystusa Frasobliwego to także jedno z podobieństw. Frasobliwy to jeden z najbardziej rozpowszechnionych motywów ikonografii chrześcijańskiej w litewskiej sztuce ludowej, który uważany jest za symbol poszukującego swej tożsamości narodu.

Kuratorami wystawy są: Joanna Kwiecień i Vilma Kilinskiene (Muzeum Narodowe Sztuki im. M.K. Čiurlionisa), a kordynatorem dr Artur Ptak.

2024-06-11 13:33

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Kielce: pół tysiąca osób wyruszyło rowerami na Jasną Górę

[ TEMATY ]

Kielce

Pielgrzymka Rowerowa

KD

500 osób – tyle, ile maksymalnie jest to możliwe, wyruszyło dzisiaj z Kielc rowerami w VII Rowerowej Pielgrzymce Diecezji Kieleckiej na Jasną Górę, która odbywa się pod hasłem „W mocy Bożego Ducha”. Jest to prawdopodobnie największa pielgrzymka rowerowa w Polsce. Potrwa do piątku 23 sierpnia.

Pielgrzymów błogosławił i wyprawił w trasę bp Marian Florczyk.
CZYTAJ DALEJ

Aktorzy po spotkaniu z Papieżem: Leon XIV jest otwarty na dialog

2025-11-15 17:46

[ TEMATY ]

Leon XIV

Aktorzy u papieża

Fot. Monika Stojowska

Monica Belucci po spotkaniu z Ojcem Świętym

Monica Belucci po spotkaniu z Ojcem Świętym

Spotkanie Ojca Świętego z aktorami i reżyserami wywołało wiele emocji wśród uczestników wydarzenia. W gronie zaproszonych blisko dwustu gości była m.in. światowej sławy australijska aktorka, producentka filmowa i reżyserka teatralna Cate Blanchett. Podczas audiencji przekazała ona Papieżowi bransoletkę organizacji The UN Refugee Agency - UNHCR, której jest ambasadorką.

Aktorka zaraz po spotkaniu z Leonem XIV powiedziała Vatican News, że miała możliwość osobistego poinformowania Papieża o działalności UNHCR na rzecz uchodźców i obrony praw człowieka. „Wspomniałam o funduszu, który wspiera wysiedlonych filmowców. Było to dla mnie bardzo ważne, że Jego Świątobliwość otwiera przestrzeń do dialogu i rozumie, jak ważne jest pomaganie tym, którzy cierpią” - podzieliła się Cate Blanchett.
CZYTAJ DALEJ

Dziękowali za posługę trynitarzy

2025-11-15 22:01

Biuro Prasowe AK

- Niosą więźniom wyzwolenie, wyzwolenie ducha. Niosą więźniom nadzieję na zwycięstwo Chrystusa w ich sercach. Niosą wszystkim uzależnionym konkretną pomoc, by poczuli na nowo smak wolności – mówił abp Marek Jędraszewski podczas Mszy św. w kościele Przenajświętszej Trójcy przy ul. Łanowej w Krakowie z okazji 25-lecia domu zakonnego w Płaszowie i 340. rocznicy przybycia pierwszych trynitarzy do Polski.

Wszystkich gości, na czele z abp. Markiem Jędraszewskim, przywitał o. Rafał Piecha OSsT. Zaznaczył, że uroczysta Eucharystia jest dziękczynieniem za 25 lat działalności duszpasterskiej trynitarzy w Płaszowie i Archidiecezji Krakowskiej oraz 340 lat obecności na terenie Rzeczypospolitej.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję