Reklama

Piękno ocalone od zapomnienia

Burzliwa historia ziemi śląskiej pozostawiła swoje piętno na wielu zabytkach kultury. Szczególnie na przestrzeni wieków ucierpiały budowle drewniane, które od lat ubogacały tutejszy krajobraz. Do jednej z perełek architektury drewnianej można zaliczyć ocalały cudem Bożej Opatrzności kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Smarchowicach Śląskich, parafia Przeczów, dekanat namysłowski.

Niedziela legnicka 33/2003

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Kościół zbudowano w końcu XVI w., zachowany do dziś renesansowy tryptyk-ołtarz nosi datę 1603 r., ambona 1604 r. Wspominając smarchowicki kościół, o którym kard. Henryk Gulbinowicz podczas wizytacji kanonicznej w 1992 r. powiedział: "tu człowiek czuje się wspaniale - tu można się modlić...", warto przywołać w pamięci wydarzenia historyczne ściśle związane z losami miejscowej ludności i tutejszą świątynią.
Zbrojne wypady na Śląsk spowodowały podczas wojen husyckich (1419-34) olbrzymie straty materialne i ogromny ubytek ludności na tych terenach. Kiedy w 1428 r. w bitwie z husytami zginął ostatni książę Jan Ziębicki, w 1459 r. Śląsk przeszedł pod władzę książąt czeskich, by w 1526 r. razem z Czechami dostać się pod zwierzchność austriackich Habsburgów. Wojna trzydziestoletnia stoczona pomiędzy katolikami i protestantami dopełniła zniszczeń ziemi śląskiej. W 1740 r. król Prus Fryderyk II, wykorzystując osłabienie monarchii habsburskiej, wkroczył ze swoimi wojskami na teren Śląska. Wszczęta wówczas I wojna śląska zapoczątkowała wieloletnie wojny między Prusami i Austrią o tę bogatą i urodzajną ziemię. Kolejna III wojna śląska (1756-63) przesądziła o przynależności większej części Śląska do państwa pruskiego. Wojska napoleońskie pojawiły się na Śląsku 20 lutego 1807 r., zdobywając twierdze - świdnicką, nyską i kłodzką. Po klęsce Napoleona w 1812 r. teren Śląska ponownie uległ zniszczeniu i grabieży. Podczas I wojny światowej w 1914 r. w szeregi armii niemieckiej powołano niemal wszystkich zdolnych do służby wojskowej mężczyzn na Śląsku. Przedłużająca się wojna, głód i zniszczenia i tym razem nie oszczędziły miejscowej ludności. Kolejny etap w historii to okres II wojny światowej. 21 stycznia 1945 r. podczas bitwy między Smarchowicami a Namysłowem i Niwkami rozbito wycofujące się wojska niemieckie. Kości żołnierzy odkryto w czasie prac leśnych w Niwkach w 1968 r. i przeniesiono do wspólnej mogiły na cmentarzu w Przeczowie. Tyle historii w najkrótszym ujęciu. Świadkami wielu z tych wydarzeń był smarchowicki kościółek.
Należy podkreślić, że drewniany kościół w Smarchowicach Śląskich jest dziełem unikalnym ze względu na swoją szacowną metrykę. Reprezentuje bowiem wczesną fazę budownictwa skromnych świątyń protestanckich, posiada walory historyczne i estetyczne (prosta bezwieżowa forma z autentycznym XVII-wiecznym wyposażeniem). Konstrukcję zrębową stanowią ogromne oryginalne bale modrzewiowe. Jak notują kroniki, ostatnie gruntowe odnawianie poprzez oszalowanie deskami miało miejsce w 1848 r. Remonty przeprowadzano w 1922 i 1928 r. Wtedy to prawdopodobnie kościół został podmurowany cegłą. W 1989 r. pokryto dach nowym gontem. Prace wykonali górale spod Nowego Targu z majstrem Józefem Kadłupkiem. W tym samym roku miejscowi pracownicy Wiesław Kudelski i Gabryel Molka oczyścili ściany ze starej farby i dokonali flekowania między belkami. Od 2001 r. zaczęto przywracać kościołowi pierwotną formę i wygląd. Usunięto zewnętrzne oszalowanie z desek. Zgodnie z ekspertyzą wykonaną przez Politechnikę Wrocławską i zaleceniem konserwatora zastosowano wzmocnienie ścian w postaci lisic, założono nowe podwaliny z modrzewia, wykonano sufit, zakonserwowano ściany i dach. Dzisiaj, po 3 latach mozolnej pracy, ksiądz proboszcz, mieszkańcy wioski, a także wykonawcy remontu - firma Józefa Margasiaka z Raby Wyżnej k. Nowego Targu z dumą pokazują "ginące piękno", które udało się ocalić od zapomnienia. Opiekun i duszpasterz kościoła w Smarchowicach - proboszcz parafii macierzystej z Przeczowa, ks. Jan Kurcoń, wspomina, że kiedy w 2000 r. Wojewódzki Konserwator Zabytków wydał decyzję o remoncie kościoła filialnego w Smarchowicach Śl., był przerażony. Skąd materiały, pieniądze i siły? Wstępny kosztorys opiewał na 200 tys. zł, a kasa była pusta. Pierwsze 5 m3 drewna modrzewiowego kupił proboszcz z własnych oszczędności, później kosztem wielu wyrzeczeń miejscowa ludność dołożyła kilka tysięcy, pomógł Urząd Miasta w Namysłowie, znaleźli się życzliwi ludzie, częściowo dofinansowało Ministerstwo Kultury. Dziś z perspektywy czasu to, co wydawało się niemożliwe, stało się faktem, dla Boga nie ma bowiem rzeczy niemożliwych.
Podczas tegorocznego odpustu 15 września wierni ze Smarchowic Śląskich i nie tylko podziękują Bogu za dar odnowionej świątyni, będąc szczęśliwi, że ich dbałość o dom Boży została nagrodzona z pożytkiem dla następnych pokoleń zamieszkujących ziemię śląską.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Włochy: odrestaurowano sześćsetletni fresk Fra Angelico, przedstawiający Ukrzyżowanie Chrystusa

2025-07-12 10:03

[ TEMATY ]

Włochy

commons.wikimedia.org

Fra Angelico: Ukrzyżowanie (San Marco, Florencja).

Fra Angelico: Ukrzyżowanie (San Marco, Florencja).

Sześćsetletni fresk, przedstawiający Ukrzyżowanie Chrystusa, autorstwa bł. Fra Angelico (1395-1455) - jednego z najwybitniejszych malarzy wczesnego Odrodzenia, pieczołowicie odrestaurowano w przyklasztornym kościele św. Dominika we Fiesole koło Florencji. Dzieło, ukryte pod wieloma warstwami farb, odzyskało swój pierwotny blask dzięki wsparciu amerykańskiej organizacji non‑profit Friends of Florence (Przyjaciele Florencji).

Dominikanin Guido di Pietro, w zakonie - Jan z Fiesole, znany jako Fra Angelico, zwany „Malarzem Anielskim” ze względu na swój subtelny, wręcz eteryczny sposób używania barw i światła, łączył średniowieczną duchowość z technicznymi osiągnięciami Renesansu. Jego obrazy były nie tylko wyrazem kunsztu artystycznego, lecz także aktem głębokiego oddania i modlitwy. 3 października 1982 św. Jan Paweł II wyniósł go na ołtarze, ale nie była to klasyczna beatyfikacja, lecz potwierdzenie kultu przez wprowadzenie jego imienia do mszału.
CZYTAJ DALEJ

Święci na dziś

Niedziela Ogólnopolska 42/2008, str. 16-17

Archiwum Karmelitów Bosych

Zelia i Ludwik Martin, rodzice św. Teresy od Dzieciątka Jezus

Zelia i Ludwik Martin, rodzice św. Teresy od Dzieciątka Jezus

„Dobry Bóg dał mi Ojca i Matkę godniejszych Nieba niż ziemi. Prosili Pana, by dał im dużo dzieci i by je wziął dla Siebie. Pragnienie to zostało wysłuchane. Czworo małych aniołków uleciało do Nieba, a pięć pozostałych na arenie życia wybrało Jezusa za Oblubieńca”
Św. Teresa od Dzieciątka Jezus i Najświętszego Oblicza

Ona - pełna życia, spontaniczna, zaradna, nie lubi zebrań i podróży. On - cichy, o usposobieniu medytacyjnym, i przeciwnie - lubiący podróże i nowe miejsca. Przeciwieństwa, których zalety uzupełniały się. Oboje w młodości pragnęli się poświęcić wyłącznie Bogu. Bóg jednak chciał dla nich innej drogi - przez ich życie chciał przekonać świat, że w małżeństwie świętość jest możliwa. Zelia i Ludwik Martin. Rodzice św. Teresy od Dzieciątka Jezus. W niedzielę 19 października Kościół uroczyście wyniesie ich do chwały ołtarzy.
CZYTAJ DALEJ

Poradnik katolika na wakacjach, czyli jak przeżyć urlop „po Bożemu”

2025-07-12 20:28

[ TEMATY ]

wakacje

Karol Porwich/Niedziela

Lepiej uczestniczyć we Mszy św. w języku, którego się nie rozumie, czy połączyć się ze swoją parafią poprzez transmisję? Co jeśli tam, gdzie spędza się urlop, nie ma możliwości udziału w Eucharystii i czy poza Polską obowiązuje wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych? Na te i inne pytania poszukujemy odpowiedzi z ks. dr. Stanisławem Szczepańcem.

Wakacje to czas, gdy wielu udaje się na zasłużony wypoczynek. Destynacje urlopowe – zarówno te bliższe, jak i dalsze – z różnych przyczyn mogą stanowić wyzwanie z perspektywy praktykowania wiary w warunkach innych niż te codzienne. – Czas urlopu jest ważny i potrzebny. Wielu myśli o nim przez wiele miesięcy. Planuje, wybiera, realizuje. Człowiek wierzący w tych działaniach pamięta o Bogu – podkreśla ks. dr Stanisław Szczepaniec. Wraz z przewodniczącym Archidiecezjalnej Komisji ds. Liturgii i Duszpasterstwa Liturgicznego, a jednocześnie konsultorem Komisji Konferencji Episkopatu Polski ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, poruszamy kwestie, o których warto pamiętać, planując wakacyjne wyjazdy.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję