Reklama

Metropolita Wrocławski w parafii w Żórawinie

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Nosi wezwanie Trójcy Świętej. I tytuł perły manieryzmu. Zachwycił nawet cesarza. Ale nie wszyscy przychodzili do żórawińskiego kościoła dobrowolnie. Przy drzwiach zachowały się obręcza hańby. To tzw. kuny, w które zakuwano m.in. złodziei, oszustów i plotkarki. Po raz pierwszy nowy metropolita wrocławski - abp Marian Gołębiewski odprawił w tej świątyni Mszę św. 6 czerwca.
„Mamy nadzieję, że Ksiądz Arcybiskup pomoże nam w odzyskaniu dzieł sztuki, które wywieziono stąd po II wojnie światowej - zwrócił się do Metropolity miejscowy proboszcz, ks. Zbigniew Dołhań.
Wpisano je do inwentarzy Muzeów Narodowych we Wrocławiu i Warszawie, co najdobitniej świadczy, jak wielką mają wartość. Są to m.in. wysoka na 122 centymetry rzeźba „Chrystus przy kolumnie” z pomnika nagrobnego Adama Hanniwalda autorstwa Adriaena de Vries oraz wspaniały obraz pędzla Bartholomaeusa Spragnera (1545-1611), pochodzącego z Antwerpii, który przedstawia scenę „Chrztu Chrystusa w rzece Jordan”. Obraz ozdabiał epitafium Szymona Hanniwalda. Intarsjowany tron, na którym w 1997 r. podczas ceremonii powitania na płycie wrocławskiego lotniska siedział Jan Paweł II, jest w inwentarzu wrocławskiego Muzeum Narodowego, ale zobaczyć można go aż w Muzeum Piastów Śląskich w Brzegu.
Żórawiński kościół miał stać się muzeum manieryzmu, ale na planach się skończyło. Muzealnicy ograniczyli się do wywiezienia najcenniejszych elementów wyposażenia. Zrujnowaną świątynię oddano Kościołowi. Odbudową zajęła się fundacja „Perła manieryzmu”. Tak skutecznie, że znów odprawiane są w niej Msze św. Pamiętają tutaj też o tych, którzy troszczyli się o tę świątynię przez wieki. Na dziedzińcu postawiono pomnik poświęcony przedwojennym, niemieckim mieszkańcom Żórawiny.
Czym jest manieryzm? Najkrócej mówiąc, to styl przejściowy: już mijał renesans, a jeszcza nie wykształcił się dobrze barok. Dekoracyjność, wyrafinowanie detalu, wybujała, fantastyczna ornamentyka - to najważniejsze jego cechy. Stąd m.in. gryfy, które ozdabiają w żórawińskim kościele portale i kolumny. Są z piaskowca z Rakowic koło Bolesławca, skąd czerpano też materiał na budowę słynnej Bramy Brandenburskiej (ale to już znacznie później). W stylu manierystycznym, modnym w latach 1520-1600, powstał też trójkąt attykowy na dobudówce kościoła w Żórawinie.
Trzon kościoła jest prosty, wręcz surowy - jeszcze gotycki. Jak nic - XIII wiek.
Masywne mury, niewielkie okienka przystosowane do oddawania strzałów i otaczające kościół wyraźne relikty fosy świadczą, że była to budowla obronna. Dodatkową linią obrony były półbastiony na narożach (wysokie wały ziemne).
Kościół żórawiński pełen jest podobnych ciekawostek. Nie znajdziemy dla niego analogii w Polsce, mimo że wywieziono stąd największe skarby. Bo wiele wciąż zostało. Tylko tutaj zobaczymy jednocześnie rogatego Mojżesza i Panny Mądre i Głupie. Mojżesz stoi na ambonie (wspaniale ozdobionej herbami fundatorów) i nie ma nic wspólnego z piekłem, o co niektórzy mogą go posądzić.
Rogi - to po prostu atrybut, jakim oznaczano dawniej jego świętość i wyjątkowość. Natomiast Panny uwieczniono na malowidłach. Renesansowe freski, widniejące na sklepieniu nawy i w kruchcie, przedstawiają też Zmartwychwstanie i Sąd Ostateczny.
Wszystko to zawdzięczamy Adamowi Hannialdowi, który stał się właścicielem Żórawiny, Pilczyc i Pietrzykowa w 1584 r.
To on przebudował gotycki kościół. Pomagał mu brat Andreas - radca na praskim dworze Rudolfa II. Andreas był gorliwym katolikiem, jego brat protestantem. Ale cesarzowi to nie przeszkadzało, bo wykorzystywał braci do specjalnych zadań. Nikt, jak oni, nie potrafił łagodzić sporów w różnych konfliktach. Tworzyli niezwykle zgrany duet. Także wydając pieniądze. Andreas je słał, brat - mądrze wydawał. Kościół miał być ich mauzoleum rodzinnym świadczącym o pozycji ich rodu, pełniąc też rolę kaplicy przyzamkowej i świątyni parafialnej. Praskie kontakty Andreasa pozwalały ściągać do Żórawiny twórców z najwyższej półki, np. Adrian de Vries z Holandii to nadworny rzeźbiarz cesarza. Efekt przebudowy zachwycił Rudolfa II, na co liczyli bracia. Nadał Żórawinie 22 września 1608 r. prawa miejskie. Hanniwald starał się o to dwa lata. Byłby pewnie niepocieszony, gdyby dowiedział się, że Żórawina to obecnie wieś.
Hanniwaldowie spoczęli na wieki w podziemiach kościoła. Ale nie zawsze mieli spokój. W 1798 r. pięć miedzianych trumien wydobyto z krypty i sprzedano na złom. Szkoda, że nie ma też już choćby śladu po ołtarzu z kości słoniowej, który zaginął na długo przed II wojną światową.
Kościółek można zwiedzać po uzyskaniu zgody miejscowego proboszcza.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2004-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Zasłabnięcie kierowcy. Ksiądz-strażak zatrzymał się jako pierwszy i wezwał pomoc

2025-11-22 13:31

[ TEMATY ]

zasłabnięcie kierowcy

ksiądz‑strażak

zatrzymał się

wezwał pomoc

Adobe Stock

Kierowca siedział w zaparkowanym aucie z nogami na zewnątrz i opuszczoną głową

Kierowca siedział w zaparkowanym aucie z nogami na zewnątrz i opuszczoną głową

W czwartek, 20 listopada 2025 r., na trasie Błogoszów - Lipno (w powiecie jędrzejowskim) zasłabł kierowca. Przejeżdżający akurat tą trasą ks. Konrad Staniek, zatrzymał się i błyskawicznie wezwał odpowiednie służby. Dzięki szybkiej reakcji i pomocy udało się uratować życie 72-letniego mężczyzny.

Podziel się cytatem – opowiadała sierżant sztabowy Anita Radgowska z Komendy Powiatowej Policji w Jędrzejowie.
CZYTAJ DALEJ

W Tarnopolu pożegnano małą Amelię - Polkę, która zginęła w rosyjskim ataku

2025-11-22 12:18

[ TEMATY ]

pogrzeb

mała Amelia

zginęła

Tarnopol

rosyjski atak

PAP

Znicze i maskotki w miejscu uderzenia rosyjskiej rakiety manewrującej w wielopiętrowy budynek mieszkalny w Tarnopolu

Znicze i maskotki w miejscu uderzenia rosyjskiej rakiety manewrującej w wielopiętrowy budynek mieszkalny w Tarnopolu

W Tarnopolu na zachodzie Ukrainy pożegnano w sobotę siedmioletnią obywatelkę Polski, Amelię, która zginęła wraz z matką w rosyjskim ataku na to miasto 19 listopada – dowiedziała się PAP w parafii, gdzie odbyły się ceremonie pożegnania zabitych.

Podziel się cytatem – powiedział w rozmowie telefonicznej ks. Iwan Siczkaryk z greckokatolickiej parafii p.w. św. Michała Archanioła w Tarnopolu.
CZYTAJ DALEJ

Rozmowa z Ojcem: Uroczystość Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata

2025-11-22 10:02

[ TEMATY ]

abp Wacław Depo

Monika Książek

Abp Wacław Depo

Abp Wacław Depo

Jak wygląda życie codzienne Kościoła, widziane z perspektywy metropolii, w której ważne miejsce ma Jasna Góra? Co w życiu człowieka wiary jest najważniejsze? Czy potrafimy zaufać Bogu i powierzyć Mu swoje życie? Na te i inne pytania w cyklicznej audycji "Rozmowy z Ojcem" odpowiada abp Wacław Depo.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję