„Idźcie i czyńcie uczniów”: Udział w misji Kościoła

Rozważając udział w misji Kościoła, nasze myśli skupiają się często na różnorodnych posługach kościelnych. Myślimy o swoim uczestnictwie w życiu Kościoła w kontekście szkół, uniwersytetów, szpitali, dzieł charytatywnych i działań na rzecz sprawiedliwości, jak również o uczestnictwie we Mszy św. i innych sakramentach. Jednak przyczyną tych wszystkich posług jest misja, którą Chrystus powierzył Apostołom, gdy pouczył ich, żeby oczekiwali obietnicy Ducha Świętego. Następnie wstąpił do nieba: „Dana Mi jest wszelka władza w niebie i na ziemi. Idźcie więc i nauczajcie wszystkie narody, udzielając im chrztu w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. Uczcie je zachowywać wszystko, co wam przykazałem. A oto Ja jestem z wami przez wszystkie dni, aż do skończenia świata” (Mt 28, 18-20).
Nakaz misyjny, który Jezus dał uczniom, nie jest zewnętrznym nakazem. Zakorzeniony jest w Bożym życiu w nich. Boże życie jest w nas, dlatego słyszymy dziś o tym samym przynagleniu, które otrzymali Apostołowie. Jezus, który przekazał nakaz uczniom, jest Synem zrodzonym przez Ojca przed wiekami, wysłanym z miłością, żeby zbawił świat z grzechu. Ten sam impuls miłości - życia Bożego - który posłał Syna na świat i na mękę, śmierć i zmartwychwstanie, posyła Kościół do głoszenia Ewangelii światu, aż do czasu powtórnego przyjścia Chrystusa w chwale. Kościół uczestniczy w zbawczej misji Bożej, a wszyscy zgromadzeni w Kościele osobiście uczestniczą w tej misji na całym świecie.
Św. Teresa z Lisieux, patronka misji, tak bardzo otwarła swoje serce na działanie Ducha Świętego, że z przejęciem mówiła o misji, do której powołani są wszyscy chrześcijanie. Napisała: „Rozumiem, że to sama miłość skłoniła członków Kościoła do działania i jeśli miłość miałaby kiedykolwiek ustać, Apostołowie nie głosiliby Ewangelii, męczennicy odmówiliby przelania swojej krwi”. Jezus nazwał swoich Apostołów przyjaciółmi i powiedział im, żeby dla Niego zdobywali innych przyjaciół. Jest to zasadnicza przyczyna istnienia Kościoła. Apostołowie czynili nowych przyjaciół dla Pana, głosząc Jego zmartwychwstanie i wzywając wszystkich, by poznawali Jego prawdę i żyli Jego miłością. Kościół istnieje, by zdobyć świat dla Chrystusa. „Jest to bardzo znamienny tekst misyjny, który pozwala zrozumieć, że na podobieństwo Kościoła, który żyje jednością w miłości - o wartości misjonarza decyduje przede wszystkim to, kim on jest” (Redemptoris missio, 23). Kościół jest apostolski, ponieważ jego misja jest misją Apostołów; Kościół jest katolicki, ponieważ jego misją jest zbawienie całego rodzaju ludzkiego.
Misja Kościoła ma wiele wymiarów. W jej centrum jest głoszenie, że Jezus powstał z martwych. Jej celem jest nawrócenie jednostek oraz całych społeczeństw i kultur. Jej konsekwencje to osobista świętość i społeczeństwa, które charakteryzuje miłosierdzie i sprawiedliwość. „W orędziu ewangelicznym Kościół daje siłę, która wyzwala i tworzy postęp właśnie dlatego, że prowadzi do nawrócenia serca i umysłu, do uznania godności każdej osoby, usposabia do solidarności, zaangażowania w posługę braciom, włącza człowieka w Boży plan, którym jest budowanie Królestwa pokoju i sprawiedliwości już w tym życiu” (Redemptoris missio, 59).
Kościół jest misyjny. Wezwanie do ewangelizacji ma być słyszalne w każdym kraju, a ja sam jestem zbudowany, widząc wzrost zainteresowania pytaniem, czym jest ewangelizacja, jak również widząc wiele nowych inicjatyw ewangelizacyjnych w wielu parafiach. Wewnętrzną przeszkodą misji jest tutaj, jak i wszędzie, nasza grzeszność oraz brak odwagi. Podziały między tymi, którzy nazywają Jezusa Panem, osłabiają przekaz Ewangelii. Podejrzenia wysuwane ogólnie wobec religii, a w szczególności wobec Kościoła katolickiego, zwłaszcza w obliczu nadużyć seksualnych, są wielką zewnętrzną przeszkodą dla misji. Zamieszanie wokół doktryny Kościoła i apatia dotycząca jego przyszłości powodują dalsze komplikacje dla misji, przy czym dochodzi do tego także nieustanny wysiłek ożywiania instytucji kościelnych, nawet wtedy gdy ich wkład w misję jest marginalny. Prawda pozostaje niezmienna mimo wszelakich przeszkód: uczestnictwo w Kościele pociąga za sobą uczestnictwo w misji. Każdy katolik jest misjonarzem, a każda posługa i służba winny być osądzane w świetle jej wkładu w misję. To wszystko stanowi wyzwanie, lecz podjęcie tego wyzwania przynosi nową energię i radość w Kościele.
Na początku Roku Eucharystii Ojciec Święty Jan Paweł II przypomina nam, że „Eucharystia i misja są dwiema nierozdzielnymi rzeczywistościami... Nie istnieją autentyczne sprawowanie i adoracja Eucharystii, które nie prowadzą do misji. Równocześnie, misja zakłada inną zasadniczą cechę eucharystyczną: jedność serc”. Misja i Eucharystia wypływają z miłości do Chrystusa i do świata, za którego odkupienie poniósł śmierć. Nasze uczestnictwo w eucharystycznym sercu Kościoła ożywia pragnienie głoszenia innym, kim jest ów Eucharystyczny Pan, i pociąga innych do kręgu Jego przyjaciół w Jego Ciele - Kościele. Niech to pragnienie coraz mocniej wzrasta w naszych sercach. Niech Was Bóg błogosławi.

Szczerze oddany w Chrystusie

Tłumaczenie: Maria Kantor

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Urodził się około 349 r. w Antiochii w Syrii (dzisiaj Antakya na południu Turcji), tam też podejmował posługę kapłańską przez około 11 lat, aż do 397 r., gdy został mianowany biskupem Konstantynopola. W stolicy cesarstwa pełnił posługę biskupią do czasu dwóch wygnań, które nastąpiły krótko po sobie - między 403 a 407 r. Dzisiaj ograniczymy się do spojrzenia na lata antiocheńskie Chryzostoma. W młodym wieku stracił ojca i żył z matką Antuzą, która przekazała mu niezwykłą wrażliwość ludzką oraz głęboką wiarę chrześcijańską. Odbył niższe oraz wyższe studia, uwieńczone kursami filozofii oraz retoryki. Jako mistrza miał Libaniusza, poganina, najsłynniejszego retora tego czasu. W jego szkole Jan stał się wielkim mówcą późnej starożytności greckiej. Ochrzczony w 368 r. i przygotowany do życia kościelnego przez biskupa Melecjusza, przez niego też został ustanowiony lektorem w 371 r. Ten fakt oznaczał oficjalne przystąpienie Chryzostoma do kursu eklezjalnego. Uczęszczał w latach 367-372 do swego rodzaju seminarium w Antiochii, razem z grupą młodych. Niektórzy z nich zostali później biskupami, pod kierownictwem słynnego egzegety Diodora z Tarsu, który wprowadzał Jana w egzegezę historyczno-literacką, charakterystyczną dla tradycji antiocheńskiej. Później udał się wraz z eremitami na pobliską górę Sylpio. Przebywał tam przez kolejne dwa lata, przeżyte samotnie w grocie pod przewodnictwem pewnego „starszego”. W tym okresie poświęcił się całkowicie medytacji „praw Chrystusa”, Ewangelii, a zwłaszcza Listów św. Pawła. Gdy zachorował, nie mógł się leczyć sam i musiał powrócić do wspólnoty chrześcijańskiej w Antiochii (por. Palladiusz, „Życie”, 5). Pan - wyjaśnia jego biograf - interweniował przez chorobę we właściwym momencie, aby pozwolić Janowi iść za swoim prawdziwym powołaniem. W rzeczywistości, napisze on sam, postawiony wobec alternatywy wyboru między trudnościami rządzenia Kościołem a spokojem życia monastycznego, tysiąckroć wolałby służbę duszpasterską (por. „O kapłaństwie”, 6, 7), gdyż do tego właśnie Chryzostom czuł się powołany. I tutaj nastąpił decydujący przełom w historii jego powołania: został pasterzem dusz w pełnym wymiarze! Zażyłość ze Słowem Bożym, pielęgnowana podczas lat życia eremickiego, spowodowała dojrzewanie w nim silnej konieczności przepowiadania Ewangelii, dawania innym tego, co sam otrzymał podczas lat medytacji. Ideał misyjny ukierunkował go, płonącą duszę, na troskę pasterską. Między 378 a 379 r. powrócił do miasta. Został diakonem w 381 r., zaś kapłanem - w 386 r.; stał się słynnym mówcą w kościołach swego miasta. Wygłaszał homilie przeciwko arianom, następnie homilie na wspomnienie męczenników antiocheńskich oraz na najważniejsze święta liturgiczne. Mamy tutaj do czynienia z wielkim nauczaniem wiary w Chrystusa, również w świetle Jego świętych. Rok 387 był „rokiem heroicznym” dla Jana, czasem tzw. przewracania posągów. Lud obalił posągi cesarza, na znak protestu przeciwko podwyższeniu podatków. W owych dniach Wielkiego Postu, jak i wielkiej goryczy z powodu ogromnych kar ze strony cesarza, wygłosił on 22 gorące „Homilie o posągach”, ukierunkowane na pokutę i nawrócenie. Potem przyszedł okres spokojnej pracy pasterskiej (387-397). Chryzostom należy do Ojców najbardziej twórczych: dotarło do nas jego 17 traktatów, ponad 700 autentycznych homilii, komentarze do Ewangelii Mateusza i Listów Pawłowych (Listy do Rzymian, Koryntian, Efezjan i Hebrajczyków) oraz 241 listów. Nie uprawiał teologii spekulatywnej, ale przekazywał tradycyjną i pewną naukę Kościoła w czasach sporów teologicznych, spowodowanych przede wszystkim przez arianizm, czyli zaprzeczenie boskości Chrystusa. Jest też ważnym świadkiem rozwoju dogmatycznego, osiągniętego przez Kościół w IV-V wieku. Jego teologia jest wyłącznie duszpasterska, towarzyszy jej nieustanna troska o współbrzmienie między myśleniem wyrażonym słowami a przeżyciem egzystencjalnym. Jest to przewodnia myśl wspaniałych katechez, przez które przygotowywał katechumenów na przyjęcie chrztu. Tuż przed śmiercią napisał, że wartość człowieka leży w „dokładnym poznaniu prawdziwej doktryny oraz w uczciwości życia” („List z wygnania”). Te sprawy, poznanie prawdy i uczciwość życia, muszą iść razem: poznanie musi się przekładać na życie. Każda jego mowa była zawsze ukierunkowana na rozwijanie w wierzących wysiłku umysłowego, autentycznego myślenia, celem zrozumienia i wprowadzenia w praktykę wymagań moralnych i duchowych wiary. Jan Chryzostom troszczył się, aby służyć swoimi pismami integralnemu rozwojowi osoby, w wymiarach fizycznym, intelektualnym i religijnym. Różne fazy wzrostu są porównane do licznych mórz ogromnego oceanu: „Pierwszym z tych mórz jest dzieciństwo” (Homilia 81, 5 o Ewangelii Mateusza). Rzeczywiście, „właśnie w tym pierwszym okresie objawiają się skłonności do wad albo do cnoty”. Dlatego też prawo Boże powinno być już od początku wyciśnięte na duszy, „jak na woskowej tabliczce” (Homilia 3, 1 do Ewangelii Jana): w istocie jest to wiek najważniejszy. Musimy brać pod uwagę, jak ważne jest, aby w tym pierwszym etapie życia człowiek posiadł naprawdę te wielkie ukierunkowania, które dają właściwą perspektywę życiu. Dlatego też Chryzostom zaleca: „Już od najwcześniejszego wieku uzbrajajcie dzieci bronią duchową i uczcie je czynić ręką znak krzyża na czole” (Homilia 12, 7 do Pierwszego Listu do Koryntian). Później przychodzi okres dziecięcy oraz młodość: „Po okresie niemowlęcym przychodzi morze okresu dziecięcego, gdzie wieją gwałtowne wichury (…), rośnie w nas bowiem pożądliwość…” (Homilia 81, 5 do Ewangelii Mateusza). Potem jest narzeczeństwo i małżeństwo: „Po młodości przychodzi wiek dojrzały, związany z obowiązkami rodzinnymi: jest to czas szukania współmałżonka” (tamże). Przypomina on cele małżeństwa, ubogacając je - z odniesieniem do cnoty łagodności - bogatą gamą relacji osobowych. Dobrze przygotowani małżonkowie zagradzają w ten sposób drogę rozwodowi: wszystko dzieje się z radością i można wychowywać dzieci w cnocie. Gdy rodzi się pierwsze dziecko, jest ono „jak most; tych troje staje się jednym ciałem, gdyż dziecko łączy obie części” (Homilia 12, 5 do Listu do Kolosan); tych troje stanowi „jedną rodzinę, mały Kościół” (Homilia 20, 6 do Listu do Efezjan). Przepowiadanie Chryzostoma dokonywało się zazwyczaj podczas liturgii, w „miejscu”, w którym wspólnota buduje się Słowem i Eucharystią. Tutaj zgromadzona wspólnota wyraża jeden Kościół (Homilia 8, 7 do Listu do Rzymian), to samo słowo jest skierowane w każdym miejscu do wszystkich (Homilia 24, 2 do Pierwszego Listu do Koryntian), zaś komunia Eucharystyczna staje się skutecznym znakiem jedności (Homilia 32, 7 do Ewangelii Mateusza). Jego plan duszpasterski był włączony w życie Kościoła, w którym wierni świeccy przez fakt chrztu podejmują zadania kapłańskie, królewskie i prorockie. Do wierzącego laika mówi: „Również ciebie chrzest czyni królem, kapłanem i prorokiem” (Homilia 3, 5 do Drugiego Listu do Koryntian). Stąd też rodzi się fundamentalny obowiązek misyjny, gdyż każdy w jakiejś mierze jest odpowiedzialny za zbawienie innych: „Jest to zasada naszego życia społecznego (…) żeby nie interesować się tylko sobą” (Homilia 9, 2 do Księgi Rodzaju). Wszystko dokonuje się między dwoma biegunami, wielkim Kościołem oraz „małym Kościołem” - rodziną - we wzajemnych relacjach. Jak możecie zauważyć, Drodzy Bracia i Siostry, ta lekcja Chryzostoma o autentycznej obecności chrześcijańskiej wiernych świeckich w rodzinie oraz w społeczności pozostaje również dziś jak najbardziej aktualna. Módlmy się do Pana, aby uczynił nas wrażliwymi na nauczanie tego wielkiego Nauczyciela Wiary.