Na Jasnej Górze w Sali o. Augustyna Kordeckiego czynna jest bardzo ciekawa wystawa fotografii kościołów drewnianych (jak określono – z terenu dawnego woj. częstochowskiego) – „Sacrum w drewnie”. Pokazano fotografie 14 kościołów wykonane przez członków stowarzyszenia Senior Tur, działającego w Częstochowie od 2013 r. Zdjęcia ukazują zewnętrzny wygląd kościołów, jak również wybrane szczegóły wnętrza – detale tego rodzaju jak np. zabytkowe zamki drzwiowe. Najstarszy kościół pochodzi z XVI w. (Olesno, 1518 r. ), późniejsze są z XVII i XIX w., najnowszy – z początku XX w.
Zwraca uwagę fakt, że świątynie te kształtem różnią się bardzo – niektóre są zdecydowanie proste, inne charakteryzują się zróżnicowaniem bryły, które w większości przypadków jest efektem rozbudowy w ciągu stuleci . Przykładem szczególnym jest kościół w Oleśnie, który wzniesiono w 1518 r., a w 1668 r. dobudowano charakterystyczną część gwiaździstą. Najczęściej obiekty, które powstały w XVI czy XVII w. i dotrwały do naszych czasów, charakteryzuje prosta zwarta bryła, która składa się z nawy i prezbiterium, czyli tych części podstawowych, jakie powinien ze względu na swoją funkcję kościół posiadać ( Sowczyce – 1586 r., Cynków – 1631r.).
Dodajmy, że kościoły te na ogół, poza sygnaturką, nie posiadają wież. Niektóre z nich mają wolno stojące dzwonnice. Nadmienić należy, że drewniane świątynie wznoszone były przez doświadczonych budowniczych – cieśli, którzy w swoich realizacjach koncentrowali się przede wszystkim na odpowiedniej konstrukcji zapewniającej trwałość budowli.
W miarę upływu czasu, budowniczowie w dalszym ciągu stawiają obiekty spełniające podstawowe wymogi konstrukcyjne, ale wraz z rozwojem sztuki ciesielskiej pojawia się tendencja, aby budowla miała również wyraz piękna architektonicznego.
Reklama
Choć w użyciu jest nadal drewno, dąży się, by świątynie miały wyraźny związek z architekturą murowaną. Przykładem jest kościół w Truskolasach, któremu w niniejszym tekście chcemy poświęcić szczególną uwagę. Zbudowany w 1737 r., na planie wydłużonego prostokąta, posiada trójnawowy korpus z transeptem, który stanowią dwie naprzeciwległe kaplice oraz prezbiterium z obejściem. Nawy są zróżnicowane w swej wysokości; boczne niższe, z zaskrzynieniami. Nawa główna jest nakryta pozornym sklepieniem kolebkowym. Od frontu kościoła znajduje się przedsionek. Pierwotnie nad zakrystią znajdował się skarbczyk, do którego prowadziły zewnętrzne schody.
Podkreślić należy również, że kościół w Truskolasach pierwotnie posiadał w elewacji frontowej dwie smukłe wieże, rozebrane pod koniec XIX w. Dzięki nim, zbudowany na wzniesieniu, prezentował się bardzo okazale. Były one istotnym elementem nawiązującym do architektury murowanej. To, jak wyglądał kościół z wieżami, wiemy dzięki rysunkowi Adriana M. Głębockiego z roku 1870.
Kończąc, przytoczmy wiele mówiący zapis archiwalny, w którym budowniczy kościoła drewnianego sam określa się mianem architekta: „oto architekt kunsztu ciesielskiego Antoni Czekajewicz z Kielc w 1765 miał wykonać nowe wiązanie kopuły i dachu z dwoma facjatami na kościele w Staromieściu Lubawskim.”
Kościół wobec totalitarnej władzy: ostrzeganie, leczenie, przeszkadzanie i – modlitwa.
Szczecińskie „Centrum Dialogu Przełomy” zorganizowało dyskusję na temat „Kościoły wobec totalitaryzmów” i do udziału zaprosiło czterech duchownych: dwóch katolickich (ks. Robert Rosa z kościoła greckokatolickiego oraz ks. Robert Masalski z kościoła rzymskokatolickiego), jednego protestanckiego (ks. Sławomir Sikora z kościoła ewangelicko-augsburskiego) oraz prawosławnego ks. Pawła Stefanowskiego. Prowadził dyskusję prof. Piotr Briks z Uniwersytetu Szczecińskiego. Motyw dyskusji był jasny: oto na naszych sąsiadów, Ukrainę, brutalnie napadło państwo nie tylko o komunistycznych korzeniach totalitarnych, ale także i dzisiaj zarządzane i organizowane coraz bardziej totalitarnie. Jak się przed tym bronić, jaka jest rola chrześcijan i Kościołów w tej obronie? W tle była jeszcze jedna myśl: oto każda władza ma pokusy poszerzania zakresu swoich możliwości, te pokusy mogą prowadzić do działań autokratycznych, a w końcu i totalitarnych. Przed tymi pokusami trzeba się bronić zawczasu, gdy władza jeszcze nie w pełni wypracowała narzędzia nadmiernego wpływu na społeczeństwo. Dlatego zadania Kościoła – przypomniał ks. Sławomir Sikora myśl protestanckiego teologa i duchownego Dietricha Bonhoeffera – zamykają się w trzech punktach. Po pierwsze: patrzeć władzy na ręce i głośno ostrzegać, gdy ta przekracza godziwe ramy, gdy nadużywa swoich uprawnień, gdy łamie prawa Boskie i ludzkie. Po drugie: leczyć rany, otoczyć opieką tych, którzy są ofiarami złej władzy. Po trzecie: wkładać kij w szprychy, przeszkadzać złej władzy w działaniach łamiących prawa. Ksiądz Sikora nie ukrywał, że Dietrich Bonhoeffer głosił takie poglądy jako młody duchowny, nie zyskał znaczącego poparcia wśród innych kapłanów, a sam ostatecznie zginął w obozie koncentracyjnym. Ksiądz Paweł Stefanowski do tych trzech zadań dodał jeszcze jedno: Kościół ma za zadanie modlić się za rządzących. Jak rozumiem nie tyle o to, by powiodły się wszystkie ich zamysły, ale przede wszystkim o to, by rządzili sprawiedliwie, szanując ludzi, ich wolność i prawa. Pomyślałem, że te cztery zadania w zasadzie powinny opisywać stosunek chrześcijaństwa do każdej władzy, nie tylko takiej, która jest jawnie autokratyczna czy totalitarna. A ich realizacja zależeć będzie od tego, czy Kościół jest wolny, przede wszystkim wolny od strachu przed represjami i od pokusy nadmiernego korzystania z życzliwości władzy.
Polska zremisowała w Rotterdamie z Holandią 1:1 (0:1) w meczu grupy G eliminacji piłkarskich mistrzostw świata. Gospodarze prowadzili od 28. minuty po trafieniu Denzela Dumfriesa, a w 80. wyrównał pięknym strzałem Matty Cash. W roli selekcjonera biało-czerwonych zadebiutował Jan Urban.
Bramka: dla Holandii - Denzel Dumfries (28-głową); dla Polski - Matty Cash (80).
Pod koniec lata Licheń znów stał się miejscem ważnych debat i refleksji. To właśnie tutaj, w cieniu bazyliki Matki Bożej Bolesnej Królowej Polski, odbyła się Ogólnopolska Konferencja Naukowa i Walne Zebranie Stowarzyszenia Kanonistów Polskich. Wydarzenie zgromadziło naukowców, prawników, duchownych i praktyków życia publicznego, a jego tematem były „Aktualne problemy relacji między Państwem a Kościołem w Polsce. Aspekt prawny”.
Konferencja nie była jedynie forum wymiany poglądów, lecz miejscem, w którym rodzi się odpowiedzialność - zarówno za naukę prawa kanonicznego, jak i jego praktyczne zastosowanie w życiu społecznym. Program obejmował wykłady, panele i dyskusje poświęcone m.in. konstytucyjnym zasadom współpracy państwa i Kościoła, wolności religijnej, prawom i obowiązkom rodziców oraz dzieci w procesie edukacyjnym, a także finansom i sprawom majątkowym instytucji kościelnych.
W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.
