Reklama

Kościół w dziejach Rzeszowa

Świątynie na staroniwie (1)

Niedziela rzeszowska 6/2005

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Po zachodniej stronie Rzeszowa, na terenach Osiedla Staroniwa - obecnie stanowiącego część terytorium miasta, a do 1952 r. odrębną wieś - położone są trzy obiekty sakralne, związane z istniejącym tam od 1975 r. samodzielnym ośrodkiem duszpasterskim. Wcześniej osiedle to wchodziło w skład innych parafii. Najpierw przez wiele stuleci stanowiło część rzeszowskiej parafii farnej, a od 1949 r. - część parafii pw. Chrystusa Króla.
Rozwój Rzeszowa, dokonujący się w drugiej połowie XX w., pociągnął za sobą potrzebę tworzenia nowych, liczebnie mniejszych ośrodków duszpasterskich, które odciążyłyby istniejące wówczas wielkie parafie miejskie, liczące niekiedy nawet po kilkadziesiąt tysięcy wiernych. Okres PRL-u nie sprzyjał jednak realizacji tych zadań. W tej sytuacji strona kościelna zmuszona była prowadzić politykę faktów dokonanych, czyli tworzenia nowych parafii bez zgody władz państwowych. Metoda ta zastosowana została przy powstaniu parafii na Staroniwie. Pomocną okazała się istniejąca tam od ok. 1880 r. niewielka kaplica, o wymiarach 6 x 4 m, wzniesiona przez Marcina i Katarzynę Kloców. Przez wiele dziesiątków lat służyła jako miejsce kultu prywatnego; Msze św. sprawowano tam sporadycznie. Sytuacja zmieniła się na początku lat 70-tych XX w., kiedy duszpasterze parafii pw. Chrystusa Króla zaczęli w niej regularnie sprawować służbę Bożą. Co więcej, w 1973 r. do opieki duszpasterskiej nad Staroniwą oddelegowany został jeden z jej wikariuszy - ks. Mieczysław Szela.
W związku z tym, że niewielka kaplica nie mogła pomieścić wszystkich wiernych pragnących uczestniczyć w Mszy św., kapłan ten, jesienią 1973 r., wybudował przy kaplicy niewielką przybudówkę. Władze administracyjne ostro zareagowały na tę „samowolę budowlaną”. Zastosowały szeroki wachlarz kar urzędowych - od przesłuchań i procesów począwszy na aresztowaniu kończąc. Okazał się on skuteczny. Zastraszeni mieszkańcy Staroniwy wykonali wydany przez władze nakaz rozbiórki zadaszenia. Ks. Szeli władze wytoczyły proces sądowy i skazały na sześć miesięcy aresztu w zawieszeniu na cztery lata, oraz zapłacenie grzywny w wysokości 12 tys. złotych. Rok później ks. Józef Sondej, proboszcz parafii, uzyskał zezwolenie na budowę przydachu w wymiarach 9, 8 x 7 m. Niezwłocznie wykorzystano je i najpierw wybudowano przydach, a następnie - wykraczając poza zgodę władz - wzniesiono prowizoryczne ścianki z płyty pilśniowej. W ten sposób powstała większa kaplica, przez wiele lat służąca katolikom ze Staroniwy jako tymczasowy kościół. Została ona poświęcona pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny (25 maja 1975 r.) przez ordynariusza przemyskiego bp. Ignacego Tokarczuka. 1 lipca 1975 r. - przy niej właśnie - erygowano parafię, której pierwszym proboszczem został ks. Szela. Kaplica ta posiadała m. in. niewielki drewniany ołtarz, tabernakulum oraz kilka prowizorycznych ławek.
Usytuowanie przy kaplicy centrum nowej parafii traktowane było oczywiście jako rozwiązanie tymczasowe. Przed nową wspólnotą parafialną stało więc zadanie budowy właściwej świątyni. Czekano na sposobny ku temu czas. Wcześniej jednak dwie parafianki, Stefania i Anna Paja, dostrzegając potrzebę budowy większego kościoła, postanowiły ofiarować na ten cel wznoszony przez siebie jednopiętrowy, murowany dom. Pomysł ten przedstawiły ks. Sondejowi. Ten zaakceptował go. Przy jego wsparciu kontynuowano prace budowlane, uwzględniając już przeznaczenie budynku. O sprawie wkrótce dowiedzieli się funkcjonariusze Służby Bezpieczeństwa. Chcąc zapobiec zajęciu przez nich wznoszonego obiektu bp Tokarczuk zarządził poświęcenie nieukończonego jeszcze kościoła. Aktu tego dokonał 27 maja 1979 r. przemyski biskup pomocniczy Tadeusz Błaszkiewicz. Prace wykończeniowe zrealizowano dopiero po tym fakcie. Świątynia ta nosi wezwanie Matki Bożej Fatimskiej.
Obiekt ma wymiary 22 x 12 m. Jest budowlą dwupoziomową. W poziomie dolnym zlokalizowano zaplecze duszpasterskie, zaś w górnym - miejsce sakralne. Kościół jest jednonawowy, halowy, z obszerną wnęką po lewej stronie. Na ścianie głównej prezbiterium umieszczono tabernakulum, a nad nim krzyż. Po lewej stronie prezbiterium znajduje się figura Matki Bożej Fatimskiej, przywieziona z Fatimy przez drugiego proboszcza parafii, ks. Mariana Przewrockiego. We wnęce na ścianie głównej umieszczono zabytkowy, XVII-wieczny obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem, pochodzący z dawnego kościoła parafialnego w Czudcu.

CDN.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2005-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Watykan: Papież przestrzegł przed przymusowym przesiedlaniem mieszkańców Strefy Gazy

2025-07-21 13:56

[ TEMATY ]

strefa gazy

Gaza

Papież Leon XIV

Vatican Media

Papież Leon XIV przestrzegł w poniedziałkowej rozmowie telefonicznej z prezydentem Autonomii Palestyńskiej Mahmudem Abbasem przed przymusowymi przesiedleniami oraz masowym i niekontrolowanym użyciem siły w Strefie Gazy - wynika z oświadczenia służb prasowych Watykanu, cytowanego przez agencję Reutera.

Podziel się cytatem Papież wyraził w niedzielę „głęboki smutek” z powodu niedawnego izraelskiego ataku na jedyną katolicką parafię w Strefie Gazy i wezwał do „natychmiastowego zaprzestania barbarzyństwa” w palestyńskiej enklawie. Leon XIV podkreślił, że atak na kościół „był jednym z nieustannych uderzeń w ludność cywilną i miejsca kultu w Strefie Gazy” - przekazał portal Vaticannews.
CZYTAJ DALEJ

Jerozolima: włoski franciszkanin objął funkcję kustosza Ziemi Świętej

2025-07-22 12:03

[ TEMATY ]

Ziemia Święta

Monika Książek

Włoski franciszkanin o. Francesco Ielpo oficjalnie objął funkcję kustosza Ziemi Świętej i gwardiana Góry Syjon, podczas uroczystej ceremonii w jerozolimskim kościele Najświętszego Zbawiciela. Jego poprzednik o. Francesco Patton, który piastował to stanowisko od 2016 r. i znacząco ukształtował pracę Kustodii Ziemi Świętej w trudnych czasach, przekazał urząd swojemu następcy. Jego poprzednikiem od 2004 r. był o. Pierbattista Pizzaballa, który obecnie jest kardynałem i łacińskim patriarchą Jerozolimy.

W przemówieniu inauguracyjnym o. Ielpo zaznaczył, że zadanie Kustodii Ziemi Świętej wykracza daleko poza zwykłą ochronę miejsc historycznych. "Naszym zadaniem jest nie tylko ochrona świętych miejsc, ale także bycie żywą, duszpasterską obecnością u boku chrześcijan w tym kraju" - powiedział franciszkanin. Wspólnota ponad 300 braci z ponad 50 krajów pracujących w Izraelu, Palestynie i innych krajach Bliskiego Wschodu jest "międzynarodową symfonią talentów i powołań". Ten potencjał musi być promowany w duchu Ewangelii.
CZYTAJ DALEJ

Papież modli się za ofiary katastrofy lotniczej w Bangladeszu

2025-07-22 18:12

[ TEMATY ]

Papież Leon XIV

Vatican Media

Leon XIV w opublikowanym telegramie wyraził głęboki smutek i duchową bliskość wobec rodzin ofiar tragicznej katastrofy lotniczej, do której doszło w stolicy Bangladeszu, Dhace. W wyniku tragicznego zdarzenia z udziałem wojskowego samolotu, który rozbił się w pobliżu szkoły Milestone, życie straciło wielu uczniów, a dziesiątki zostało rannych.

Współczucie, modlitwa, umocnienie
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję