Reklama

W 140. rocznicę urodzin i 55. śmierci biskupa łuckiego Adolfa Piotra Szelążka

Wygnaniec w Zamku Bierzgłowskim

Niedziela toruńska 9/2005

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

6 lutego br. w kościele św. Jakuba w Toruniu została odprawiona Msza św. w intencji bp. Adolfa Piotra Szelążka (1865--1950), ordynariusza diecezji łuckiej i założyciela Zgromadzenia Sióstr św. Teresy od Dzieciątka Jezus. Ofiarę Eucharystyczną sprawował biskup toruński Andrzej Suski, a w nabożeństwie wzięło udział ponad 30 sióstr terezjanek z przełożoną generalną - s. Damianą Kiliańską na czele, które przybyły z całej Polski do grobu Założyciela.
Okazją do spotkania była przypadająca w tym roku 140. rocznica urodzin i 55. rocznica śmierci świątobliwego Pasterza, wielkiego krzewiciela wiary katolickiej na Kresach Wschodnich, gorliwego czciciela św. Teresy od Dzieciątka Jezus, a w czasie wojny i w latach powojennych więźnia NKWD i wygnańca.
Druga część uroczystości odbyła się w Zamku Bierzgłowskim koło Torunia - miejscu, w którym bp Szelążek spędził ostatnie lata życia (1946-50) i zmarł.

Sylwetka Biskupa

Bp Adolf Piotr Szelążek urodził się 30 lipca 1865 r. w Stoczku Łukowskim na Podlasiu. Szkołę powszechną ukończył w Żelechowie, gimnazjum w Siedlcach. We wrześniu 1883 r. wstąpił do Seminarium Duchownego w Płocku. 26 maja 1888 r. przyjął w katedrze płockiej święcenia kapłańskie. Po święceniach pracował jako wikariusz w parafii św. Bartłomieja w Płocku. W latach 1889-93 odbywał studia na Akademii Duchownej w Petersburgu.
Po powrocie do Płocka piastował następujące funkcje: od 1893 r. - sekretarza w Konsystorzu Generalnym; w latach 1896-1904 - regensa Konsystorza; 1902-10 - egzaminatora prosynodalnego oraz cenzora ksiąg; 1894-96 - obrońcy węzła małżeńskiego w sądzie biskupim; administratora parafii w Radzikowie - 1897-1907 i Orszymowie - 1907-18. Od 1902 r. był członkiem Kapituły Katedralnej Płockiej, a od 1893 r. związał się z Seminarium Duchownym w Płocku, był m.in. wykładowcą prawa kanonicznego. W latach 1909-18 pełnił funkcje rektora. W tym okresie odbył staż w Instytucie Psychologii Eksperymentalnej w Lipsku, poza tym zwiedził różne ośrodki naukowe w Niemczech i we Francji.
Wybuch I wojny światowej zastał go za granicą. Po powrocie do kraju zaangażował się w dzieło reorganizacji Kościoła katolickiego w odradzającym się państwie polskim. Od marca 1918 r. pełnił funkcje Naczelnika Wydziału Kościoła Katolickiego w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. W związku z nowymi obowiązkami opuścił Płock i zamieszkał w Warszawie.
29 lipca 1918 r. papież Benedykt XV mianował ks. Szelążka biskupem, tytularnym Barki i sufraganem płockim. Jego konsekracja odbyła się 24 listopada 1918 r. - była to pierwsza konsekracja biskupia w odrodzonej Polsce. Większość czasu spędzał jednak nadal w Warszawie. W rządzie Antoniego Ponikowskiego pełnił kolejno stanowiska: Radcy Ministerialnego, Naczelnika Wydziału Katolickiego, a wreszcie Dyrektora Departamentu. Był członkiem delegacji polskiej w pertraktacjach pokojowych w Rydze. Na początku stycznia 1925 r. rozstał się z pracą w ministerstwie. Uczestniczył aktywnie w pracach nad konkordatem ze Stolicą Apostolską w latach 1921-25. 14 grudnia 1925 r. ks. Adolf Piotr Szelążek został mianowany ordynariuszem diecezji łuckiej.
Bp Szelążek posiadał szczególną cześć do św. Teresy z Lisieux: uczestniczył w beatyfikacji (w 1923 r.), a następnie w jej kanonizacji (w 1925 r.) w Rzymie; nawiedził jej grób i udzielił tam święceń kapłańskich jednemu z księży polskich z diecezji płockiej; od 1928 r. święta ta była współpatronką diecezji łuckiej (pierwszym patronem był św. Stanisław); opracował projekt kapłańskiego Zgromadzenia Sług św. Teresy od Dzieciątka Jezus; od 1929 r. był członkiem Komitetu Budowy bazyliki poświęconej św. Teresie od Dzieciątka Jezus w Lisieux; powołał do istnienia Kółka św. Teresy - jako propozycje formacyjną dla dzieci; w 1936 r. założył Zgromadzenie Sióstr św. Teresy od Dzieciątka Jezus.
Po wybuchu II wojny światowej Łuck i cała diecezja zostały zajęte przez wojska radzieckie. Nowa władza wyrzuciła Księdza Biskupa z pałacu, zamknęła Kurię i Seminarium Duchowne. Biskup Adolf zamieszkał w gmachu pojezuickim.
Latem 1944 r. wojska radzieckie zajęły ponownie Łuck. Organizująca się nowa władza próbowała namówić bp. Szelążka na głosowanie za odłączeniem tych terenów od Polski. Ksiądz Biskup, oczywiście, nie głosował, nawet gdy przyjechano do niego z urną. Pod koniec 1944 r. zaczęto wysiedlać Polaków z Ukrainy. Opuszczenie diecezji i wyjazd za Bug nakazano także bp. Szelążkowi. On jednak nie opuścił terenu diecezji, odpowiadając, że tylko papież może go odwołać. W efekcie został aresztowany w nocy z 3 na 4 stycznia 1945 r.
Był więziony kolejno w: Łucku, Kowlu oraz Kijowie. Podejmowano różne starania o uwolnienie Księdza Biskupa. Zabiegi dały pozytywny skutek i 14 maja 1946 r. został zwolniony. Musiał jednak opuścić swoją diecezję i udać się do Polski. Gościny udzielił mu początkowo Ordynariusz kielecki.
Kielce opuścił bp Szelążek 6 sierpnia. Do Bierzgłowa przybył 20 sierpnia 1946 r. Miał tam spędzić prawie trzy i pół roku. Dodajmy, że Ksiądz Biskup nie przybył w okolice Torunia sam, wraz z nim byli także przedstawiciele Kapituły Łuckiej. Aby wszyscy mogli się utrzymać, jako uposażenie wyznaczył im parafie św. Jakuba. Bezpośrednimi potrzebami Biskupa, gospodarstwem i kuchnią zajęły się siostry franciszkanki z Chojnic.
27 grudnia 1949 r., czyli podczas świąt Bożego Narodzenia, bp Szelążek zachorował na grypę. Ta niegroźna z początku choroba miała zakończyć się jednak śmiercią. Bp Adolf Piotr Szelążek zmarł w zamku bierzgłowskim ok. godz. 11.30 9 lutego 1950 r. Do wieczności odszedł 49. Pasterz diecezji łuckiej. Do niedzieli 12 lutego trumna z jego ciałem przebywała w zamku. Uroczystościom pogrzebowym, które odbyły się w kościele św. Jakuba w Toruniu 13 lutego, przewodniczył nowy Prymas Polski, kard. Stefan Wyszyński. Pogrzeb zgromadził ok. 20 biskupów i 300 kapłanów. Biskup łucki został pochowany w krypcie kościoła św. Jakuba. Informuje o tym płyta epitafijna umieszczona w świątyni.
Na kolejnego Biskupa łuckiego przyszło czekać do 1998 r. 25 marca tego roku nowym biskupem odrodzonej diecezji został bp Marcjan Trofimiak.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2005-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Warszawa: Wiceprezydent Jacek Wiśnicki zrezygnował ze stanowiska

2025-09-18 14:00

[ TEMATY ]

Warszawa

Adobe Stock

Wiceprezydent Warszawy Jacek Wiśnicki zrezygnował ze stanowiska. Jak powiedział w rozmowie z PAP, powodem jest wycofanie przez prezydenta Warszawy projektu wprowadzenia nocnej prohibicji na terenie całego miasta i zastąpienie go propozycją pilotażowego wdrożenia prohibicji na terenie Śródmieścia i Pragi-Północ.

- Popierałem stanowisko prezydenta Rafała Trzaskowskiego. Z żalem przyjąłem, że dzisiaj to stanowisko zostało wycofane i zastąpione absolutnie fasadowym dokumentem. Dla mnie jest to trudne, ponieważ odpowiadam za sprawy społeczne (...). W związku z tym poinformowałem prezydenta, że nie mogę być dalej twarzą polityki społecznej w mieście i złożyłem rezygnację z tego stanowiska - powiedział PAP Wiśnicki.
CZYTAJ DALEJ

Czemuście mnie szukali?

[ TEMATY ]

homilia

rozważania

Adobe.Stock

Rozważania do Ewangelii Łk 2, 41-52

Czwartek, 18 września. Święto św. Stanisława Kostki, zakonnika.
CZYTAJ DALEJ

Leon XIV zapewnia, że nie ma zamiaru zmieniać nauczania Kościoła

2025-09-18 13:38

[ TEMATY ]

Papież Leon XIV

nauczanie Kościoła

PAP

Papież Leon XIV

Papież Leon XIV

„Uważam za wysoce nieprawdopodobne, przynajmniej w najbliższej przyszłości, aby doktryna Kościoła dotycząca seksualności i małżeństwa uległa zmianie” - stwierdza Ojciec Święty w wywiadzie udzielonym dziennikarce Elise Ann Alen z portalu Crux w książce „Leon XIV: obywatel świata, misjonarz XXI wieku”, która ukazała się dzisiaj nakładem wydawnictwa Penguin Peru.

W obszernym wywiadzie udzielonym na potrzeby nowej biografii poświęconej jego osobie papież Leon XIV stwierdził, że jego podejście do katolików LGBTQ będzie podobne do podejścia jego poprzednika: postawa otwartości bez zmiany nauczania Kościoła.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję