Reklama

Kościół w dziejach Rzeszowa

Diecezja rzeszowska

Niedziela rzeszowska 13/2005

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

25 marca minęła kolejna, 13. już, rocznica ustanowienia diecezji rzeszowskiej. Okazja ta sprzyja prezentacji, choć w zarysie, krótkiej historii diecezji oraz zrealizowanych dokonań.
W 1989 r. doszło w Polsce do wielu historycznych zmian. Dokonały się one nie tylko w dziedzinie ustrojowej i polityczno-społecznej, ale również wyznaniowej. W tej ostatniej zaowocowały normalizacją stosunków państwo - Kościół. Otworzyło to drogę do przeprowadzenia reorganizacji struktur kościelnych. Dokonał tego 25 marca 1992 r. Jan Paweł II na mocy bulli Totus tuus Poloniae populus. Od tego czasu Kościół rzymskokatolicki w Polsce składał się z 13 metropolii, obejmujących swym zasięgiem 38 archidiecezji i diecezji, archidiecezji łódzkiej, podlegającej bezpośrednio Stolicy Apostolskiej oraz diecezji wojskowej.
W wyniku tego procesu utworzona została również diecezja rzeszowska. Jej terytorium wydzielone zostało z dwóch dotychczas sąsiadujących z sobą diecezji - przemyskiej (14 dekanatów) i tarnowskiej (5 dekanatów). Jako diecezja sufraganalna weszła w skład metropolii przemyskiej. Jej patronami ustanowiono bł. Józefa Sebastiana Pelczara (kanonizowany w 2003 r.) i bł. Karolinę Kózkównę, natomiast katedrą - rzeszowski kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa Redemptor hominis. Pierwszym jej ordynariuszem został bp Kazimierz Górny, a biskupem pomocniczym - bp Edward Białogłowski. W chwili powstania diecezja rzeszowska składała się z 202 parafii i 4 rektoratów, które zamieszkiwało ok. 600 tys. wiernych. Pracowało w niej wówczas blisko 500 duchownych oraz 244 braci i sióstr zakonnych. W ciągu kilkunastu lat diecezja rozwinęła się strukturalnie. Utworzono bowiem szereg nowych parafii oraz przeprowadzono reorganizację sieci dekanalnej. Obecnie liczy ona 24 dekanaty i 232 parafie i rektoraty.
Mimo iż terytorium diecezji stanowią tereny rolnicze, to jednak blisko połowa jej ludności to mieszkańcy miast. Najwięcej diecezjan mieszka w Rzeszowie (ok. 170 tys.), Jaśle (40 tys.) i Gorlicach (30 tys.). Pozostałe miasta diecezji liczą od kilku do 10 tys. mieszkańców. Zdecydowana większość ludności to wyznawcy Kościoła rzymskokatolickiego. Niewierzących oraz przedstawicieli innych wyznań i religii jest nieznaczny procent.
Wkrótce po powstaniu diecezji zorganizowano urzędy wspierające biskupa w sprawowaniu władzy administracyjnej i sądowniczej. Najpierw utworzono Kurię Diecezjalną (1992 r.), a kilka lat później Sąd Biskupi (1997 r.). Ustanowiono też instytucje i organizacje usprawniające funkcjonowanie diecezji, m.in.: Wyższe Seminarium Duchowne (1993 r.), Caritas Diecezji Rzeszowskiej (1992 r.), Instytut Teologiczno-Pastoralny im. bł. Józefa Sebastiana Pelczara (1992 r.). Ponadto zadbano o wypracowanie lokalnego prawa kościelnego. Zajął się tym I Synod Diecezji Rzeszowskiej, który odbył się w okresie od 24 marca 2001 r. do 20 listopada 2004 r.
Ważne miejsce w diecezji zajmują zakony i zgromadzenia zakonne. W 1992 r. na jej terenie było 9 męskich (14 placówek) i 15 żeńskich (46 placówek) rodzin zakonnych. Natomiast obecnie jest ich odpowiednio 10 (14 placówek) i 20 (58 placówek). Najwięcej domów zakonnych w diecezji posiadają Misjonarze Saletyni (4), Felicjanki i Michalitki (po 6) i Służebniczki Starowiejskie (12). Z tej liczby tylko dwie wspólnoty zakonne mają charakter kontemplacyjny: Wizytki (Jasło) i Karmelitanki Bose (Rzeszów). Pozostałe natomiast to wspólnoty o zadaniach apostolskich.
Priorytetowe miejsce w misji Kościoła diecezjalnego zajmuje działalność duszpasterska, czyli praca nad uświęceniem wiernych. Uwidacznia się to przede wszystkim w wiernym sprawowaniu służby Bożej i szafarstwie sakramentów oraz nauczaniu. Wykorzystuje się też różnorakie formy duszpasterstwa nadzwyczajnego, jak np. okolicznościowe akcje duszpasterskie i organizacje religijne.
Władze diecezjalne przywiązują ponadto duże znaczenie do ewangelizacji poprzez środki masowego przekazu. W tym celu nawiązano współpracę z redakcjami tygodników katolickich - Źródła, Drogi i Niedzieli, tworząc własne edycje pt. Źródło Diecezji Rzeszowskiej (ukazuje się od 1992 r.), Niedziela Południowa (od 1998 r.), Droga Rzeszowska (od 1999 r.); utworzono Katolickie Radio Rzeszów „Via” (grudzień 1994 r.) oraz podjęto współpracę z Telewizją Rzeszów, która w 1995 r. zorganizowała Redakcję Katolicką. Nadto diecezja wydaje pismo urzędowe pt. Zwiastowanie (od 1992 r.), naukowe Resovia sacra (1994 r.) oraz prowadzi własną stronę internetową. Warto tu dodać, że na terenie diecezji ukazuje się blisko 70 tytułów katolickich czasopism parafialnych i stowarzyszeniowych.
Do ważniejszych wydarzeń w krótkiej historii diecezji należy zaliczyć: koronacje wizerunków słynących łaskami - Matki Bożej Fatimskiej w katedrze (11 VI 1993 r.), Matki Bożej Saletyńskiej w Dębowcu (15 IX 1996 r.), Matki Bożej Łaskawej w Chmielniku (4 V 1997 r.), Matki Bożej Saletyńskiej w Rzeszowie (27 VIII 2000 r.), Matki Bożej Ropczyckiej (16 IX 2001 r.) i Czudeckiej (8 IX 2002 r.); wizytę nuncjusza apostolskiego, abp. Józefa Kowalczyka (10 VI 1994 r.), obchody Roku Rodziny (1994 r.) i Roku Misyjnego (1995 r.), nawiedzenie figury Matki Bożej Fatimskiej (1995 r.), obrady Konferencji Episkopatu Polski w Rzeszowie (13-14 IX 1996 r.), Diecezjalny Kongres Ruchów Katolickich (1998 r.), obchody Roku Jubileuszowego i intronizację obrazu Miłosierdzia Bożego w parafiach diecezji (2000 r.), peregrynację kopii obrazu Matki Bożej Częstochowskiej (2001-2002), pierwszy synod diecezjalny (2001-2004) i proces beatyfikacyjny sługi Bożego ks. Władysława Findysza (2000-2005).
Krótka historia diecezji rzeszowskiej zaowocowała więc wieloma dokonaniami. Były one możliwe dzięki zgodnej współpracy biskupów i księży, duchowieństwa i wiernych świeckich. Ten okres zapisał się na trwałe w dziejach diecezji, gdyż pozwolił stworzyć mocne podstawy jej funkcjonowania, a tym samym wytyczył właściwe kierunki działania na przyszłość.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2005-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Jezus wzywa swoich uczniów, aby byli wiarygodni

2025-05-13 11:42

[ TEMATY ]

homilia

rozważania

Graziako

Kościół parafialny w Oleszycach – mal. Eugeniusz Mucha (XX wiek)

Kościół parafialny w Oleszycach – mal. Eugeniusz Mucha (XX wiek)

Rozważania do Ewangelii Mt 5, 13-16.

Wtorek, 10 czerwca
CZYTAJ DALEJ

Nowenna do św. Antoniego z Padwy

[ TEMATY ]

nowenna

św. Antoni

Karol Porwich/Niedziela

św. Antoni z Padwy

św. Antoni z Padwy

Nowenna do odmawiania przed wspomnieniem św. Antoniego z Padwy lub w dowolnym terminie.

O przeczysta lilio niewinności, drogi klejnocie ubóstwa, jasna gwiazdo świętości, chwalebny św. Antoni, który miałeś szczęście piastować na rękach Boskie Dieciątko; oto ja pełen nędzy wszelakiej, uciekam się do Ciebie, błagając, byś mię wziął w Swoją opiekę. Jeśli potrzebujemy cudu czy łaski Kościół św. wzywa nas, byśmy się do Ciebie uciekali. Ufny więc w Twoją opiekę błagam Cię św. Antoni, racz mi wyprośić u Boga łaskę szczerego żalu za grzechy i łaskę miłowania Boga nade wszystko. Ufam, że za Twoją przyczyną zwyciężę wszystkich nieprzyjaciół swej duszy i będę służył Bogu. Ojcu najlepszemu przez całe swe życie w świętości i sprawiedliwości, by potem z Tobą kochać i uwielbiać Go na wieki w niebie. Amen.
CZYTAJ DALEJ

Jubileusz 25-lecia kapłaństwa w archidiecezji przemyskiej

2025-06-10 10:43

Łukasz Sztolf

Księża jubilaci

Księża jubilaci

W poniedziałek, 9 czerwca 2025 r., w Ośrodku rekolekcyjno-formacyjnym Caritas Archidiecezji Przemyskiej w Zboiskach spotkali się na wspólnej Eucharystii księża wyświęceni w 2000 roku, aby dziękować za 25 lat kapłaństwa. Modlitwie przewodniczył abp Adam Szal.

We wstępie do Mszy świętej metropolita przemyski zauważył, że dla każdego człowieka słowo „matka” ma znaczenie. – Dzisiaj jako Kościół święty wspominamy niezwykły dar, jakim jest Maryja, dar otrzymany od Chrystusa – nawiązał do święta Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła. – Dzisiaj modlimy się w intencji Kościoła świętego, aby pod opieką Maryi, realizował swój cel. Modlimy się także w intencji kapłanów, którzy dwadzieścia pięć lat temu przyjęty święcenia kapłańskie, prosząc o to, aby ich pracy i działalności dla dobra Kościoła towarzyszyła łaska Boża – dodał i zachęcił również do modlitwy o nowe święte powołania kapłańskie, zakonne i misyjne.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję