Reklama

Zarys historii parafii pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Siemiatyczach

Niedziela podlaska 35/2005

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Reklama

Książę czerski i warszawski Bolesław IV w 1443 r. nadał Siemiatycze Stanisławowi Borucie z Falent h. Rogala, chorążemu warszawskiemu oraz namiestnikowi ziemi drohickiej i brańskiej. Po zajęciu w 1444 r. ziemi drohickiej przez wojska litewskie Kazimierza Jagiellończyka, wielkiego księcia litewskiego, dziedzic Siemiatycz uciekł z Podlasia, otrzymując w tymże roku od księcia Bolesława IV Słomino na Mazowszu, w 1450 r. Wykowo, a wkrótce starostwo ciechanowskie (1452 r.) i liwskie (1453 r.).
Dobra siemiatyckie zaś zostały przekazane przez Kazimierza IV Jagiellończyka, króla polskiego, Michałowi Kmicie Sudymontowiczowi z Chożowa. 6 lutego 1456 r. Michał Kmita ufundował tutaj pierwszy drewniany kościół pw. Boga Wszechmogącego, Błogosławionej Dziewicy Maryi i Wszystkich Świętych. Z jego nadania uposażenie kościoła stanowiły m.in.: karczma i wieś Cecele. Po śmierci Michała Kmity właścicielem Siemiatycz został jego brat - Olechno (Aleksy) Sudymontowicz z Chożowa h. Pogonia, wojewoda wileński. Z kolei jego córka - Aleksandra Olechna, żona Mikołaja Tęczyńskiego h. Topór, zwanego Krakowczykiem, miecznika krakowskiego i wojewody bełskiego, 14 września 1513 r. potwierdziła i poszerzyła wcześniejsze nadania stryja.
W 1541 r. król Zygmunt II August - na prośbę dziedziców Siemiatycz i Kraśnika - Stanisława Tęczyńskiego, starosty lubelskiego, i jego żony Anny z Bohowitynowiczów - w 1542 r. wydał przywilej na lokację miasta na prawie magdeburskim, a 5 listopada 1546 r. przyłączył dobra siemiatyckie do ziemi drohickiej. Od końca XV do XVIII wieku miasto było własnością: Tęczyńskich (1497 r.), Szydłowieckich (1502 r.), Bohowitynowiczów (1527 r.), Tęczyńskich (1538 r.), Olelkowiczów (1558 r.), Radziwiłłów (1578 r.), Sapiehów (od 1599 r.) i Jabłonowskich (1750 r.). Dziedzice Siemiatycz sprawowali patronat nad majątkiem kościelnym. Za czasów Olelkowiczów (przed 1566 r.) kościół w Siemiatyczach został zamieniony na zbór protestancki. Jego rekoncyliacji dokonał w 1618 r. ks. Andrzej Lipski, biskup łucki.
Budowę obecnej, murowanej świątyni pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w stylu barokowym zainicjował w 1626 r. Leon Iwanowicz Sapieha h. Lis, kanclerz wielki litewski i wojewoda wileński, a dokończył ją w 1637 r. jego syn Kazimierz Leon Sapieha, marszałek nadworny i podkanclerzy litewski. Poświęcenia tej świątyni dokonał 15 sierpnia 1638 r. ks. Jan Chrzciciel Zamojski, biskup łucki. Kolejnym kolatorem tego kościoła po 1713 r. był Michał Józef Sapieha, pisarz polny litewski i wojewoda podlaski.
Na zaproszenie ks. Michała Korwin Krassowskiego, dotychczasowego proboszcza siemiatyckiego, i wspomnianego księcia Michała Józefa Sapiehy przybyli do Siemiatycz Księża Misjonarze św. Wincentego à Paulo, przejmując 29 września 1719 r. parafię i beneficjum. Pierwszym proboszczem misjonarskim został ks. Kazimierz Józef Ottowicz. Dokument przekazania parafii podpisał 3 lipca 1722 r. ks. Stefan Rupniewski, biskup łucki. Zakonnicy zbudowali murowany dom (1723 r.), w którym umieścili szkołę, szpital i klasztor, przebudowali fasadę kościoła i kruchtę oraz wznieśli wieżę (1737 r.). Projekty wykonał warszawski architekt Karol Antoni Bay, budowniczym był jego zięć - włoski architekt Wincenty Rachetti. Przełożonym klasztoru w tym okresie był prawdopodobnie ks. Józef Łukasz Orzechowski. Podczas pożaru północno-wschodniej części miasta w 1758 r. częściowo uległ zniszczeniu kościół parafialny. W ramach przebudowy i rozbudowy Siemiatycz ówczesna właścicielka Siemiatycz i Kocka - księżna Anna z Sapiehów Jabłonowska odnowiła w 1777 r. zniszczony kościół i klasztor Księży Misjonarzy, zakładając wkrótce jeden z pierwszych w Rzeczypospolitej instytut położniczy. 4 grudnia 1793 r. kościół siemiatycki nawiedził i we Mszy św. uczestniczył Stanisław August Poniatowski, ostatni król Polski. W 1794 r. księża lazaryści przekazali liczne srebra na rzecz insurekcji kościuszkowskiej.
W ramach represji po powstaniu listopadowym - ukazem księcia Mikołaja Dołgorukowa, generał-gubernatora grodzieńskiego, białostockiego, mińskiego i wileńskiego, z 16 sierpnia 1832 r. - klasztor Księży Misjonarzy został zamknięty, beneficjum skonfiskowane, parafia przekazana księżom diecezjalnym, a zakonnicy przeniesieni do Białegostoku. Bezpośrednim powodem likwidacji był udział superiora siemiatyckiego - ks. Kajetana Pawła Milewskiego w powstaniu listopadowym. W czasie publicznej licytacji w 1856 r. większość zabudowań gospodarczych została sprzedana, a murowany spichlerz rozebrano w 1865 r. na budowę cerkwi prawosławnej w Siemiatyczach.
Dzwonnica wzniesiona w latach 1725-27 została wkomponowana w murowane ogrodzenie, które otacza cmentarz kościelny. Naprzeciwko frontonu kościoła, po drugiej stronie ulicy, stoi murowany budynek wzniesiony w 1723 r. według projektu Wincentego Rachettiego, jako szkółka parafialna i przytułek (szpital). Obecnie mieści się tutaj sala parafialna.
Plebania znajduje się w pawilonie północno-wschodnim klasztoru pomisjonarskiego, który w latach 1914-20 został spalony, a następnie rozebrany. W latach 1999-2001 został on odbudowany staraniem ks. prał. Zenona Pietrzuczaka, proboszcza siemiatyckiego.
W pobliżu kościoła parafialnego stoi dom zakonny Sióstr Karmelitanek CIJ, wzniesiony w 1982 r. W latach 2000-2005 został on rozbudowany, według projektu inż. arch. Józefa Matwiejuka z Białegostoku, pod kierunkiem s. Edyty Sumy - z przeznaczeniem na dom rekolekcyjny. Poświęcenia nowej części i kaplicy zakonnej pw. św. Józefa dokonał 19 marca 2005 r. bp Antoni P. Dydycz.

Domy zakonne:
Zgromadzenie Sióstr Karmelitanek Dzieciątka Jezus CIJ, w parafii od 30 lipca 1970 r., ul. Głowackiego 2, 17-300 Siemiatycze, tel. (0-85) 655-23-97, 656-40-02, Centrex: 196; 197
Dom Rekolekcyjny Sióstr Karmelitanek CIJ, ul. Głowackiego 2, 17-300 Siemiatycze, tel. (0-85) 655-23-97; 656-40-02; Centrex: 196; 197

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Porządek Mszy św.:
- niedziele i święta:
- kościół parafialny: 7.30, 9.00, 10.30, 12.00, 18.00
- kaplica w szpitalu powiatowym: 16.00
- święta niebędące dniami wolnymi od pracy:
- kościół parafialny: 7.30, 9.00, 12.00, 18.00
- kaplica w szpitalu powiatowym: 16.00

Odpusty: Wniebowzięcia Matki Bożej; św. Michała

Nabożeństwo adoracyjne: w uroczystość Zesłania Ducha Świętego i w dni następne

Księgi metrykalne:
Księgi chrztów: od 1917 r. (brak 1929; 1936)
Księgi małżeństw: od 1945 r.
Księgi zmarłych: od 1945 r.

2005-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Watykan: Rozpoczął się obrzęd inauguracji konklawe

2025-05-07 16:35

[ TEMATY ]

konklawe

Vatican Media

W Pałacu Apostolskim rozpoczęła się w środę po południu uroczysta procesja 133 kardynałów elektorów do Kaplicy Sykstyńskiej, gdzie odbędzie się konklawe. Po wejściu do kaplicy kardynałowie składają przysięgę na dochowanie tajemnicy wyboru papieża.

Po krótkiej modlitwie kardynałowie wyruszyli w procesji z Kaplicy Paulińskiej Pałacu Apostolskiego; wszyscy w stroju nazywanym chórowym. Składa się z czerwonej sutanny z czerwonym mucetem, czyli pelerynką, czerwonego pasa z jedwabnymi frędzlami, czerwonej piuski i biretu.
CZYTAJ DALEJ

Watykan: Gotowy strój dla nowego papieża w trzech rozmiarach i siedem par butów

2025-05-07 14:18

[ TEMATY ]

konklawe

PAP/EPA/VATICAN MEDIA HANDOUT

Strój dla nowego papieża jest już gotowy i będzie czekać na niego w "komnacie łez",czyli w zakrystii Kaplicy Sykstyńskiej- poinformowano w Watykanie przed rozpoczynającym się w środę po południu konklawe. Zgodnie z tradycją strój został uszyty w trzech rozmiarach: małym, średnim i dużym.

"Komnatą łez" nazywa się pokój, do którego przejdzie nowo wybrany papież tuż po zakończeniu głosowania. To tam następuje moment wzruszenia po konklawe. Tam również nowy biskup Rzymu po raz pierwszy założy białą sutannę.
CZYTAJ DALEJ

Watykan: drugi dzień konklawe

2025-05-08 06:20

PAP/EPA/VATICAN MEDIA HANDOUT

W czwartek, w drugim dniu konklawe przewidziane są cztery głosowania nad wyborem nowego papieża- dwa rano i dwa po południu. Jeżeli jednak wybór zostanie dokonany już w pierwszym porannym głosowaniu, to białego dymu z komina na dachu Kaplicy Sykstyńskiej można oczekiwać około 10.30.

W konklawe, które ma wybrać następcę papieża Franciszka udział bierze najwyższa w historii liczba kardynałów elektorów- 133. Do wyboru potrzeba dwóch trzecich głosów, czyli 89.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję