Czternastowieczna świątynia krośnieńska, której patronuje Trójca Święta, została wzniesiona z fundacji króla Kazimierza Wielkiego. Do niedawna był to jedyny kościół parafialny dla całego miasta i trzech przyległych wiosek. Przez kolejne wieki dotykały go różne przypadki losowe, ale wciąż odradzał się, dzięki życzliwości i ofiarności miejscowego ludu. Historycy sztuki twierdzą, że dzisiaj jest to prawdziwe muzeum kościelne. Muzeum wprawdzie kojarzy się z pewną formą stagnacji, ale to określenie nie dotyczy kościoła Trójcy Przenajświętszej. Jest on bowiem świątynia dla jednej z większych krośnieńskich wspólnot parafialnych.
Wśród kilku tytułów historyczno-kościelnych, odnoszących się do wspominanej świątyni, najstarszy i używany do dzisiaj - to krośnieńska fara, nieco późniejszy - kościół prepozyturalnego i współczesne tytuły: bazylika mniejsza oraz kolegiata.
Fara (niemieckie pfarre) - jest to przyjęte drogą zwyczaju, określenie głównego kościoła parafialnego. W stolicy biskupiej był to drugi kościół po katedrze. Kościoły farne wznoszono w miastach w pobliżu rynku, jako ośrodki życia religijnego (opieka religijna nad bractwami, cechami). W dużych terytorialnie parafiach podlegały mu kościoły filialne, pomocnicze i kaplice. Znaczniejsze fary łączono z tzw. kapitułami, podnosząc je do godności kolegiat.
Od 1598 r. krośnieńska fara zyskała tytuł kościoła prepozyturalnego. W tym bowiem czasie miejscowy duszpasterz zyskał tytuł prepozyta (z języka łacińskiego prepositus wywodzi się termin proboszcz - w odróżnieniu wtedy od zwykłych rządców parafii, nazywanych plebanami). Tytuł prepozyt przysługiwał zwierzchnikowi tzw. mansjonarzy. Mansjonarie (mansio - mieszkanie, dom), to kolegia kapłanów tzw. nieusuwalnych z prepozytem na czele, zobowiązanych do wspólnego życia i mieszkania przy danej świątyni, a także do wypełniania określonych obowiązków liturgicznych. Jeśli przy danej świątyni nie występowali wikariusze właściwi, mansjonarze podejmowali też obowiązki duszpasterskie. Krosno było trzecią prepozyturą w diecezji przemyskiej, po Dynowie i Przemyślu.
Od 1998 r., fara krośnieńska otrzymała szacowny tytuł bazyliki mniejszej, jako szósta świątynia archidiecezji przemyskiej. W ten sposób Kościół powszechny docenił wartość zabytkową, użyteczność liturgiczną i duszpasterską kościoła krośnieńskiego. Tytuł bazyliki mniejszej nawiązuje do najbardziej czcigodnych (tzw. patriarchalnych - bazylik większych) świątyń, które podlegają bezpośrednio papieżowi, a wyróżniają się tronem i ołtarzem papieskim. Jedną z nich jest bazylika św. Piotra w Rzymie.
Autor artykułu Wielkanocne wspomnienia, zamieszczonego w Niedzieli z 10 kwietnia 2005 r. podaje do wiadomości, że przy bazylice farnej w Krośnie została ustanowiona nowa kapituła, której celem będzie przybliżanie wiernym katolickiej nauki społecznej. - Tym samym bazylika farna w Krośnie zyskała dodatkowy tytuł - kolegiaty (od kolegium - grupa osób, tu - duchownych - kapituła).
Kolegiata to świątynia znacznego ośrodka kościelnego w danej diecezji, z większą liczbą pracujących tam kapłanów. Kolegium kapłanów przy kolegiacie tworzy tzw. kapitułę kolegiacką (prałaci i kanonicy), której celem jest sprawowanie bardziej uroczystych czynności liturgicznych w kościele kolegiackim, względnie duszpasterskich, podejmowanych na jego duchowym obszarze. Przykładem tego jest dawna działalność kapituł kolegiackich w Jarosławiu i Brzozowie, które poprzez bogate duszpasterstwo, kierowanie bractwami kościelnymi, przez nadzór nad szkolnictwem i dziełami miłosierdzia chrześcijańskiego, owocnie oddziaływały wychowawczo, sięgając głęboko w życie rodzinne i społeczne wiernych. Dlatego wspomniane miasta, ze swoimi kolegiatami i kapitułami, były ośrodkami postępu religijnego, moralnego, społecznego i kulturalnego nie tylko dla swoich wiernych w mieście, ale też dla całej okolicy. Kapituły dawały też biskupom możliwości wyróżniania duchowieństwa, po linii swoistego awansu - dawniej też materialnego, dzisiaj już tylko honorowego.
Warto zauważyć, że fara krośnieńska już dawno spełniała odpowiednie warunki, by otrzymać tytuł kolegiaty i swoją kapitułę. Były to czasy biskupa przemyskiego Wacława Hieronima Sierakowskiego, który kościół krośnieński uważał w diecezji za drugi w swej godności po katedrze przemyskiej i planował utworzyć tam kolegiatę i kapitułę. Prepozytem krośnieńskim był wtedy sufragan przemyski, bp Andrzej Pruski. Wyróżnieniu Krosna, przeszkodziła jednak w 1750 r. nominacja bp. Sierakowskiego na stolicę arcybiskupią we Lwowie.
Dopiero po 255 latach, to co było zapowiadane, stało się rzeczywistością. Po Jarosławiu, Brzozowie i Przeworsku, Krosno ma swoją kolegiatę, a wkrótce i pełną kapitułę.