Ogranizatorami byli: Wojewódzka Rada Towarzystw Regionalnych w Lublinie, Wojewódzki Ośrodek Kultury w Lublinie oraz Zamojskie Towarzystwo „Renesans”, a współorganizatorem - Książnica Zamojska im. Stanisława Kostki Zamoyskiego. Konferencja odbywała się pod patronatem honorowym Pasterza naszej diecezji bp. Wacława Depo, starosty zamojskiego p. Henryka Mateja i prezydenta miasta Zamość p. Marcina Zamoyskiego.
Program konferencji był niezwykle bogaty: wykłady, warsztaty, Msza św., zwiedzanie „hetmańskiego grodu”, dyskusje, wystawy... Jej otwarcia, 6 marca w Sali Consulatus zamojskiego Ratusza, dokonał prof. Sławomir Partycki, przewodniczący Wojewódzkiej Rady Towarzystw Regionalnych w Lublinie. Wśród prelegentów, zabierających głos w pierwszej części konferencji, znaleźli się m.in.: bp Wacław Depo, p. Elżbieta Gnyp - prezes Zamojskiego Towarzystwa „Renesans”, prof. Karol Klauza - dyrektor Instytutu Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, dr Anna Sugier-Szerega i red. Wojciech Cejrowski.
Otwierający konferencję prof. Partycki zwrócił uwagę na fakt, że w woj. lubelskim działa aktualnie 130 towarzystw, czynnie uczestniczących w integrowaniu społeczności lokalnej, w procesie identyfikacji ze swoim miejscem zamieszkania, przyczyniających się do budowania przestrzeni społecznej, którą odbieramy jako własną, bliską i bezpieczną. Profesor zauważył, że kluczową rolę w budowaniu więzi emocjonalnych odgrywają wydawnictwa lokalne, na których bazie budujemy „małe ojczyzny”. Zwrócił także uwagę na to, że nowy świat, kreowany procesami globalizacji, tworzy nowe uwarunkowania, domaga się poszukiwania nowych sposobów prezentowania naszego dorobku i dorobku naszych przodków skierowanych szczególnie do młodego pokolenia, „żeby ten łańcuch międzypokoleniowej transmisji kultury czy tradycji nie został przerwany, albo też jego działanie nie zostało w jakiś sposób ograniczone”.
Bp Wacław Depo zwrócił uwagę na zgadnienie prawdy w wydawnictwach lokalnych: „Jeśli mówimy dziś o naszych publikacjach, wydawnictwach, czy środowiskach, które mają sprzyjać integracji regionalnej i tożsamości danego regionu, musimy zdawać sobie sprawę z tego, że rozum jest po to, żeby rozpoznawać prawdę i podporządkowywać się prawdzie, a nie tworzyć fakty, które są przeciwko prawdzie”.
Pani Elżbieta Gnyp, opowiadając o działaniach Zamojskiego Towarzystwa „Renesans” podejmowanych na terenie miasta Zamość, jak i szeroko pojętej Zamojszczyny, zauważyła, że wielkie dziedzictwo kulturowe, jakim nasi poprzednicy nas obdarzyli „jest naszym potencjałem, naszą skarbnicą, ale także zobowiązuje do kreowania naszej dzisiejszej rzeczywistości na miarę naszych możliwości i naszych czasów”.
Prof. Karol Klauza wystąpił z wykładem na temat: „Język symbolu w publicystyce regionalnej”, uczulając ludzi mediów, publicystów, wydawców, by używali czytelnego języka i edukowali odbiorców do właściwego odkodowywania znaków i symboli. Nadawca musi rozpoznać świat symboli swoich odbiorców, u odbiorców musi być dyspozycja zapoznania się z symbolami.
Dr Anna Sugier-Szerega omówiła specyficzne aspekty budowania tożsamości „małych ojczyzn”, wskazując na jej najważniejsze funkcje, a red. Wojciech Cejrowski opowiadał o fenomenie kultur lokalnych, starając się odpowiedzieć na pytanie: upowszechniać czy chronić? Wszystko to w oparciu o własne doświadczenia podróżnicze.
Dyskusja była ostatnim punktem tej części konferencji, następnie jej uczestnicy przenieśli się do Książnicy Zamojskiej na ul. Kamienną, gdzie odbyło się nadanie Działowi Informacyjnemu, Bibliografii i Wiedzy o Regionie imenia Zygmunta Klukowskiego, regionalisty, lekarza i społecznika, zasłużonego dla Zamojszczyzny. Sobotnie popołudnie to wystąpienie mgr Danuty Kawałko, dyrektor Książnicy Zamojskiej, na temat: „Czasopisma regionalne na Zamojszczyźnie” oraz warsztaty poprowadzone przez prof. Karola Klauzę („Typologia symboli w integracji regionalnej”), redaktor Czesławę Borowik („Integracja małych ojczyzn przez historię. Doświadczenia Centrum Historii Mówionej PR Lublin”) i mgr Grzegorza Winnickiego („Edytorstwo medialne, zasoby biblioteczne w dziele integracji regionalnej”).
Kolejny dzień konferencji rozpoczęła Msza św. w katedrze, po której jej uczestnicy udali się na zwiedzanie Zamościa. Po południu w Sali Consulatus z wykładami wystąpili mgr inż. Janusz T. Panasiewicz, który opowiadał o Zamościu przełomu XVIII i XIX wieku oraz dr Jacek Feduszka, który wygłosił wykład na temat: „Drukarstwo i oficyny wydawnicze w Zamościu i regionie do połowy XX wieku”.
Konferencji towarzyszyły dwie wystawy: wystawa wydawnictw Zamojskiego Towarzystwa „Renesans” i wystawa poświęcona Zygmuntowi Klukowskiemu w Książnicy Zamojskiej.
Bogata w treści i wydarzenia konferencja z pewnością przyczyni się do upodmiotowienia naszych „małych ojczyzn”, okaże się czynnikiem mobilizującym do działań na ich rzecz, sprawiając, że będzie przybywać twórczych i aktywnych osób, które na poziomie regionu zechcą realizować swoje aspiracje.