Wynik jest nieco inny, gdy zapytano, czy wiara w Boga jest ważna dla wypełniania wartości moralnych. W tym przypadku 51 proc. pytanych nie zgodziło się z tym stwierdzeniem.
Według sondażu ludzie w krajach rozwijających się są bardziej religijni niż w krajach uprzemysłowionych. W krajach o niskich dochodach na mieszkańca, takich jak Kenia, Filipiny i Indonezja, prawie 100 proc. badanych dostrzegło bezpośredni związek między wartościami moralnymi a Bogiem.
Spośród badanych krajów Europy Zachodniej, najwięcej, bo 37 proc., jest o tym przekonanych w Niemczech. Zaraz za nimi są Włochy - 30 procent. W Europie Środkowej i Wschodniej jeden na dwóch Bułgarów (50 proc.) uważa, że wiara w Boga sprzyja wartościom moralnym. Na Słowacji potwierdziło to 45 proc., na Węgrzech - 28 proc. Natomiast liczba ta jest znacznie niższa w Szwecji - 8 proc. i Francji 15 proc.
Zdaniem autorów sondażu uderzające jest to, że wartości, o których mowa w tym pytaniu, są bardzo różnie traktowane w niektórych krajach. Na przykład w Rosji 37 proc. zgodziło się, że istnieje związek między moralnością a wiarą w Boga i jest to wynik większy o ok. 11 proc. niż w 2002 r. Z kolei na Ukrainie jest o tym przekonanych 50 proc., i liczba ta spadła w tym samym okresie o 11 proc.
W badaniu, które wykonano w 2019 r., wzięło udział ok. 38 500 osób z 34 krajów świata. Kraje badane w nowym raporcie to: Stany Zjednoczone, Wielka Brytania, Kanada, Meksyk, Brazylia, Argentyna, Niemcy, Włochy, Holandia, Hiszpania, Francja, Szwecja, Polska, Grecja, Bułgaria, Słowacja, Litwa, Węgry, Czechy, Ukraina, Rosja, Indonezja, Filipiny, Indie, Korea Południowa, Japonia, Australia, Tunezja, Turcja, Liban, Izrael, Kenia, Nigeria i RPA.
Respondentów pytano m.in. o znaczenie religii i modlitwy w ich życiu oraz czy uważają, że ludzie muszą wierzyć w Boga, aby postępować moralnie i mieć dobre wartości, jaką rolę odgrywa w ich życiu religia (bardzo ważną, nieco ważną, niezbyt ważną lub żadną), jaką rolę w ich życiu odgrywa Bóg i modlitwa.
Katolicka prawda w historii
Jedną z charakterystycznych cech prawdy jest być katolicką - zauważył wielki poeta, dramaturg i myśliciel francuski Paul Claudel. Jak przemówiła w Meksyku Matka Boża z Guadalupe w 1531 r.? Tak, by Aztekowie uchwycili istotę rzeczy. Natychmiast i nieodwołalnie. Widząc Jej wizerunek na płaszczu Indianina Juana Diego, mogli ujrzeć całą prawdę o Zbawicielu i Jego Matce. Ta prawda podbiła ich serca, przeniknęła do ich umysłów. Zawładnęła nimi. Lud, który składał bogu Słońcu ofiary z ludzi, stał się w jednej chwili gotowy, by przyjąć chrzest. Ci, dla których wcześniej współczucie i miłosierdzie było czymś niezrozumiałym, stali się ludem chrześcijańskim.
Matka Boża poprzez swój wizerunek, namalowany przez Boga na płachcie z włókien agawy, w czytelnej dla wychowanków kultury azteckiej symbolice powiedziała o Panu Jezusie - Dziecku, które nosi pod Sercem, o Bogu Ojcu, a także o swojej chwale wszystko, co było niezbędne, by wstrząsnąć ich religijną świadomością. I niejako przenicować ją na drugą stronę, bo tkwili dotąd w ciemności i rozpaczy. Orędzie złożone nie ze słów, lecz ze znaków, dotarło do ich sprawnych, posługujących się logiką umysłów. Aztekowie byli ludem niezwykle inteligentnym, ich domeną była matematyka i sztuka. Rozpoznali na obrazie Matkę Boga, Królową Nieba i Ziemi oraz swoją Matkę. Zachwycili się Nią, pokochali Ją. Sami stali się zdolni do miłości.
Nawrócenie okazało się radykalne. W Meksyku powstał nowy naród, na wskroś maryjny. Począwszy od cudu objawienia się doskonałej i nienaruszonej Świętej Dziewicy Maryi, Matki jedynego, prawdziwego i świętego Boga, jak sama Matka Boża przedstawiła się Juanowi Diego, nie było na tej ziemi śladu antagonizmów na tle etnicznym czy rasowym. Hiszpańscy konkwistadorzy zmieszali się z „dzikimi”. Na ogromnym terytorium naznaczonym krwią niewinnych ofiar wybuchła miłość pozbawiona uprzedzeń. Niegdyś kraj dyszał nienawiścią, cywilizacyjnie dominujący Aztekowie prześladowali sąsiednie plemiona. Chrześcijaństwo zawsze likwiduje sztuczne bariery między narodami. Tak było z Polakami i Litwinami po chrzcie Litwy - aż do czasu, gdy wmieszała się „ideologia narodowa”, która jest wykwitem mentalności sekciarskiej.
Zauważmy, że w tym opisie historycznego wydarzenia selekcja, ton i proporcja są katolickie. Nie trzeba wcale przywoływać wszystkich faktów, by ukazać istotę rzeczy, czyli poprowadzić do prawdy. Paul Claudel precyzuje, że prawda katolicka to nie tyle szczegółowy opis, co spojrzenie z wysoka, by można było ujrzeć cały obraz. Przedstawiać prawdę katolicką to przedstawiać racje „wystarczające nie tylko dla pewnego rzędu faktów, lecz dla ich całości”. Ogromne szczęście, jakie spotkało Azteków, to możliwość ujrzenia nie oderwanych fragmentów, lecz od razu wspaniałej pełni prawdy o Niepokalanym Poczęciu, Wcieleniu, Narodzeniu i Odkupieniu.
W naszym podążaniu za prawdą nie możemy zatrzymywać się przy szczegółach, wyrywać czegokolwiek z kontekstu, zastępować całości częścią. By przeciwstawić się antykatolickiej atmosferze, która nas otacza, i antykatolickiej historii, musimy pamiętać o tym, że Kościół katolicki nie głosi jednej z wielu opinii, lecz prawdę. Jego duchowieństwo - przypomina Hilaire Belloc - nie jest częścią duchowieństwa wszystkich wyznań, lecz kapłanami Boga z mocą sakramentalną. Aztekowie pojęli to w jednej chwili, prosząc o chrzest hiszpańskich misjonarzy (w ciągu dziesięciu lat ochrzciło się dziewięć milionów Indian). Juan Diego jest dziś świętym Kościoła. Także my dziś musimy odrzucić radykalnie neopogaństwo - w kulturze, nauce, edukacji. Bowiem to, co Kościół głosi definitywnie w jakiejkolwiek sprawie, nie jest prawdą subiektywną, lecz obiektywną. Nie jest przedstawieniem czegoś, co jest w umyśle, lecz tego, co nadal będzie istniało, choćby nawet wszystkie ludzkie umysły zostały zniszczone. Prawda wspiera prawdę, tak jak nieprawda nieprawdę - katolicka prawda jest częścią uniwersalnej prawdy (H. Belloc). O katolickie książki dotyczące historii jest dziś trudno. Tak zresztą było zawsze. To, co cenne, nie leży na ulicy. Ale zdobycie tych książek nie jest rzeczą niemożliwą. I to powinno stać się dla nas punktem wyjścia.
CZYTAJ DALEJ
