Reklama

Kosynierzy z Bieździedzy

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Charakterystycznym elementem obrzędowości Wielkiego Tygodnia są straże grobowe. Dawnej popularne były one w całym kraju, dziś najsilniej reprezentowane są na Podkarpaciu, ich bastionem jest Rzeszowszczyzna. Straż grobowa to z definicji honorowa formacja paramilitarna, pełniąca wartę w kościele przy Bożym Grobie od Wielkiego Piątku po południu do Rezurekcji. Zgodnie z wielowiekową tradycją, sprawują ją zazwyczaj młodzi mężczyźni ubrani w stroje nawiązujące często do historycznych mundurów wojskowych czy strażackich, bądź do dawnych ubiorów wiejskich. Obyczaj pełnienia warty przy Grobie Chrystusa urządzonym w kościele w Polsce jest obecny co najmniej od połowy XVII w., a opisywany w źródłach z XVIII i XIX wieku. - Obecność Straży Grobu Pańskiego to jeden ze zwyczajów wielkanocnych, który najprawdopodobniej ma średniowieczny rodowód i związany jest ze sprowadzeniem do Polski z Palestyny w 1163 r.
Zakonu Kanoników Regularnych Stróżów Świętego Grobu Jerozolimskiego, zwanych również Bożogrobcami - mówi Damian Drąg - kierownik Muzeum Etnograficznego w Rzeszowie. - W Polsce pierwszy klasztor założyli w Miechowie, a później m.in. w Przeworsku. Bożogrobcy, zwani też w kraju Miechowitami zapoczątkowali zwyczaj budowania grobów Chrystusa w Wielkim Tygodniu i pełnili przy nich straż. Członkowie straży grobowych byli specjalnie wybierani. W wielu miejscowościach strażnikiem grobu mogli być tylko ci, którzy odbyli służbę wojskową. Przeważnie byli to młodzi chłopcy, reprezentacyjni. Wyróżniana jest też osoba, która jakby dowodzi oddziałem straży, ta funkcja przechodziła często z pokolenia na pokolenie w jednej rodzinie. Dziś straże składają się często z ochotników OSP w mundurach galowych. - Mimo że zwyczaj straży grobowej ma stosunkowo niewielki zasięg, to występuje w nim znaczna różnorodność. Różne są kostiumy, nazwy, tradycje o pochodzeniu oddziałów, a także zwyczaje towarzyszące obrzędowej oprawie - mówi Damian Drąg. Ewenementem w skali regionu, a nawet Polski są Kosynierzy z Bieździedzy koło Jasła. Strojami nawiązują oni do chłopskiej piechoty z czasów powstania kościuszkowskiego. Stanowi go m. in. mundur Kosyniera: biała sukmana, czapka rogatywka krakowska, spodnie białe w czerwone pionowe paski, buty wysokie i „broń”, kosa na tzw. kosisku osadzona na sztorc. Nie wiadomo, kiedy dokładnie powstał oddział bieździedzkich Kosynierów. Istniał on co najmniej od połowy XIX wieku. - Dowodzi tego napis na szarfie sztandarowej, który brzmi: „Gwardia Kozaków Polskich Stefana Batorego pod opieką NMP. Wiara i ojczyzna - październik 1904 r. Carnegie - Pensylwania USA”. Biało-czerwony sztandar został ufundowany przez Polaków - emigrantów ze Stanów Zjednoczonych i przysłany dla Oddziału Kosynierów w 1904 r. - podkreśla Bolesław Wójtowicz z Biedździedzy - emerytowany nauczyciel, były kosynier. Ten sztandar przetrwał do dziś, ale w 2002 r. Oddziałowi Kosynierów z Bieździedzy ufundowano nowy. - Być Kosynierem to zaszczyt i wyróżnienie, ale i obowiązek. Dyscyplina tu niemal wojskowa. Istnieje tu regulamin, honorowe stopnie wojskowe, musztra ta sama od wielu lat - podkreśla Bolesław Wójtowicz. Oddział bieździedzkich Kosynierów liczy przeważnie 24 członków. Od 1945 r. kosynierzy pełnią swoją patriotyczną służbę przy grobie Chrystusa oraz biorą udział w różnych uroczystościach religijnych i świeckich. Przede wszystkim uczestniczą w Świętach Wielkanocnych i Bożego Ciała. - Nasz region jest jednym z nielicznych, gdzie zwyczaj pełnienia warty przy Grobie Chrystusa jest tak bogaty, wciąż się rozwija i ma nowych naśladowców - podkreśla kierownik Muzeum Etnograficznego w Rzeszowie. - Z roku na rok oddziałów straży grobowych przybywa - dodaje. Straże, które w naszym regionie, zwłaszcza te z okolica Leżajska i Przeworska określane są mianem „Turki”, nie tylko trzymają straż przy grobie Chrystusa, ale w Wielką Sobotę w wielu miejscowościach asystują księdzu przy święceniu pokarmów, a w Wielką Niedzielę biorą udział w Rezurekcji odprawianej o świcie oraz organizują parady z pokazami musztry i odwiedzają domy, składając mieszkańcom życzenia świąteczne. - Straże Grobowe to świadectwo kontynuowania tradycji wielkanocnych i znak przywiązania do wiary naszych ojców - podkreśla ks. prał. Stanisław Mac - proboszcz parafii katedralnej w Rzeszowie. Całokształt zewnętrznego splendoru Bożego Grobu zmierza do pogłębienia w nas modlitwy - mówi.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2010-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Katastrofa samolotu lecącego z Indii do Londynu. Na pokładzie były 242 osoby

2025-06-12 11:11

[ TEMATY ]

katastrofa

Londyn

Indie

Ahmadabad

Zdjęcie poglądowe, Adobe Stock

Katastrofa samolotu w Indiach

Katastrofa samolotu w Indiach

Obywatele czterech państw: Indii, Kanady, Portugalii i Wielkiej Brytanii lecieli z indyjskiego miasta Ahmadabad do Londynu samolotem, który rozbił się tuż po starcie. Na razie brak informacji o losie 242 pasażerów. Według indyjskich mediów nie był to Boeing 787-8 Dreamliner, ale Boeing 727 Twin Jet.

Indyjski przewoźnik Air India, który obsługiwał połączenie, poinformował, że samolotem podróżowało 169 obywateli Indii, 53 - Wielkiej Brytanii, siedmiu - Portugalii oraz jeden obywatel Kanady. Wiadomo też, że 217 pasażerów to osoby dorosłe, a 11 - dzieci. Na pokładzie maszyny znajdowali się też dwaj piloci i dziesięcioro członków załogi.
CZYTAJ DALEJ

Nepal: Msza święta na „Dachu Świata”

2025-06-12 08:21

[ TEMATY ]

Msza św.

Ninian Allan Doohan FB

Pochodzący ze Szkocji 44-letni ksiądz Ninian Doohan 14 maja po raz pierwszy w historii odprawił Mszę świętą na wysokości 5364 metrów n.p.m. w obozie bazowym Mount Everestu w Dolinie Khumbu. Missa pro Pace, czyli „Msza o pokój”, sprawowana przy ołtarzu z ociosanego kamienia, zakończyła ośmiodniową wspinaczkę z Lukli i była spełnieniem obietnicy danej przewodnikowi Szerpie - Gele Biszokarmie, którego wcześniej ochrzcił w kościele św. Patryka w Edynburgu w Boże Narodzenie 2023 r. Obiecał mu wówczas, że „spotka się z nim na jego ojczystej ziemi i że spróbuje zasiać ziarno pod pierwszą wysoko położoną parafię w Nepalu”.

Ksiądz Doohan z diecezji Dunkeld w środkowej Szkocji przybył do Nepalu 2 maja z zaopatrzeniem medycznym dla kościoła św. Ignacego w stolicy - Katmandu, a następnie wraz z Biszokarmą, którego ochrzcił i małą grupą tragarzy wyruszył w stronę obozu bazowego Everestu. „Niebo znów zstąpiło na ziemię, tym razem w jej najwyższym punkcie” - powiedział współwspinaczom podczas wysokościowej Mszy św. „To z pewnością pierwsza Msza Święta tutaj za pontyfikatu Leona XIV” - dodał.
CZYTAJ DALEJ

Irlandia: ponad 10 tys. uczestników 40. Ogólnoirlandzkiego Zjazdu Różańcowego w Knock

2025-06-12 16:29

[ TEMATY ]

różaniec

Irlandia

Knock

Karol Porwich/Niedziela

Ponad 10 000 pielgrzymów zebrało się w dniach 6-8 czerwca w irlandzkim narodowym sanktuarium maryjnym w Knock w jubileuszowym 40. Ogólnokrajowym Zjeździe Różańcowym. Od czasu pierwszego takiego spotkania w 1985 przyciąga ono coraz więcej uczestników. Zjazd tegoroczny obejmował konferencję młodzieżową oraz nocne czuwanie modlitewne w bazylice w uroczystość Zesłania Ducha Świętego.

Setki pątników utworzyły wielki „ludzki różaniec” na terenie sanktuarium. W niedzielny poranek 8 czerwca pielgrzymi wspięli się na świętą górę Croagh Patrick, gdzie w południe rozpoczęła się Msza Święta na szczycie.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję