Reklama

Niedziela Zmartwychwstania Pańskiego

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Liturgia Zmartwychwstania Pańskiego rozpoczyna się już w Wigilię Paschalną. Eucharystia wtedy sprawowana jest pierwszą Mszą wielkanocną. Od drugiego bowiem wieku chrześcijanie nocne uroczystości paschalne rozciągnęli na cały następny dzień. O takim właśnie świętowaniu Paschy Pana wyraźnie mówią: Epistola Apostolorum (ok. 150 r.), homilie wielkanocne Melitona z Sardes (+ 180), pisma papieży: Aniceta I (+ 166) i Wiktora ( + 200). W całym Kościele Wielkanoc obchodzono bardzo uroczyście, problem dotyczył tylko ustalenia konkretnej daty świętowania. I tak na Wschodzie Wielkanoc obchodzono 14 Nizan, zaś na Zachodzie w niedzielę po 14 Nizan. Doprowadziło to nawet do pewnych spięć wewnątrz Kościoła, aż do chwili, kiedy Ojcowie zebrani na soborze w Nicei (325 r.) wezwali, aby chrześcijanie "jednym sercem i w jednym duchu zanosili swoje modły w tym samym dniu, w świętym dniu Paschy". Tym dniem stała się niedziela przypadająca po wiosennej pełni księżyca. Zostało tak do dnia dzisiejszego. Święta Wielkanocne wypadają zatem zawsze między 22 marca a 25 kwietnia. W tym samym czasie (IV w.) największe święto chrześcijańskie otrzymało swoją oktawę.

W niedzielny - wielkanocny poranek wierni gromadzą się licznie w kościołach przy Grobie Pańskim, skąd wyrusza uroczysta procesja rezurekcyjna z Najświętszym Sakramentem. Rezurekcja jest ogłoszeniem światu, że Chrystus zmartwychwstał. Na czele procesji niesiona jest figura Zmartwychwstałego i ozdobiony purpurową stułą krzyż. Pierwsze procesje wielkanocne pojawiły się w X w., zaś ich rozkwit przypadł na wiek XVI. Odbywały się one po Wigilii Paschalnej, w nocy lub nad ranem, przed pierwszą Mszą św. Dzisiaj procesja rezurekcyjna najbardziej rozpowszechniona jest w Polsce i w zasadzie rozpoczyna się w niedzielny poranek, ok. godz. 6.00. Wierni z radosnym śpiewem na ustach, wśród odgłosów bijących dzwonów okrążają trzykrotnie kościół ( ewentualnie raz) w myśl starożytnej zasady: omne trinum perfectum - "co złożone z trzech, jest doskonałe". Tego jedynego dnia w roku wierni pozdrawiają się słowami: "Chrystus zmartwychwstał - prawdziwie zmartwychwstał" (za średniowiecznym: surrexit Dominus vere). Podczas Mszy św. śpiewana jest sekwencja Victimae paschali laudes ("Niech w święto radosne"), której autorem jest najprawdopodobniej kapelan cesarza Konrada II, Vipo z Burgundii (+ 1048 r.). Od Wielkiej Nocy przy Ołtarzu zapala się Paschał, umieszcza się figurę Zmartwychwstałego i ozdobiony stułą krzyż. Kapłan przywdziewa szaty koloru białego, a do śpiewu liturgicznego powraca radosne Alleluja.

Z Wielkanocą związane są także pewne bardzo bogate w treści teologiczne zwyczaje i symbole. Pierwszym z nich jest starotestamentalny baranek paschalny, którego to krew ocaliła pierworodnych Izraela, gdy Anioł Śmierci przechodził przez Egipt (por. Wj 12, 1-33). Nic więc dziwnego, że ów baranek stał się symbolem Chrystusa, Tego, który własną krwią ocalił ludzi od śmierci wiecznej. Palący się przez cały okres wielkanocny Paschał również symbolizuje Chrystusa - "światło narodów", "światło na oświecenie pogan". Zaleca się, aby był on wykonany z prawdziwego pszczelego wosku - "owoc pracy pszczelego roju" (por. Exultet). W żadnym wypadku Paschał nie może być plastikowy! W Noc Paschalną kapłan żłobi rylcem na nim krzyż (od XII w.), greckie litery A i W oraz cyfry bieżącego roku. Wypowiada przy tym słowa: "Chrystus wczoraj i dziś; Początek i koniec; Alfa i Omega; Do Niego należy czas i wieczność; Jemu chwała i panowanie przez wszystkie wieki wieków. Amen". Wbijane w Paschał ziarna kadzidła przypominają pięć ran Zbawiciela. Niegdyś w Niedzielę Zmartwychwstania (lub w Wigilię Paschalną) błogosławiono także pokarmy. Ta najbardziej znana dziś praktyka wielkanocna zrodziła się w VIII w. w Galii i Frankonii. Najpierw błogosławiono baranka paschalnego (Italia, Francja), potem doszło błogosławieństwo mięsa, w X w. mleka, miodu, a od XII - jaj, serów, masła i chleba. Kolejnym symbolem Wielkanocy jest niewątpliwie jajko (symbol życia) czy kurczęta ( tak, jak kurczę przebija skorupę jajka, tak Zbawiciel wyszedł ze skorupy ziemi). Któż z nas nie pomagał swoim rodzicom przygotowywać pisanki (kraszanki). Owe pomalowane jajka wspomina już nasz kronikarz - bł. Wincenty Kadłubek (XII w.). W Wielkanoc pojawia się także zajączek, który według Physiologiusa z VI w. śpi z otwartymi oczami, czuwając. Także powracający na nasze ziemie bocian symbolizował powrót z mroków śmierci Chrystusa. Piękny zwyczaj dzielenia się jajkiem, składanie sobie życzeń, uroczyste śniadanie w niedzielny poranek czynią Wielkanoc jeszcze piękniejszą i bardziej rodzinną. Chrystus bowiem przynosi nam największy dar - swoje Zmartwychwstanie, które jest zapowiedzią naszego zmartwychwstania.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2002-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Jerozolima: ostatnie tajemnice Bazyliki Grobu Świętego zostaną ujawnione

2025-09-21 13:57

[ TEMATY ]

Jerozolima

Bazylika Grobu Pańskiego

Adobe Stock

Jerozolima, Bazylika Grobu Świętego. Edykuła – budowla kryjąca grób Chrystusa i kopuła rotundy Anastasis

Jerozolima, Bazylika Grobu Świętego. Edykuła – budowla kryjąca grób Chrystusa i kopuła rotundy Anastasis

Procesje wokół kaplicy grobu i zmartwychwstania Chrystusa w Bazylice Grobu Świętego w Jerozolimie są nadal wstrzymane. Za osłonami i plandekami słychać odgłosy młotków, pił i wiertarek, trwają badania i pomiary; mini-ciężarówki wyrównują wyrwane dziury w ziemi, a robotnicy uszczelniają historyczną podłogę grubymi kamiennymi płytami. Niemniej jednak dostęp do dwuczęściowej komory grobowej, w której zgodnie z tradycją złożono ciało Jezusa po ukrzyżowaniu, jest otwarty.

Gdy w 2016 roku opiekujący się świątynią prawosławni, katolicy i Ormianie uzgodnili w ekumenicznym porozumieniu pilną konieczność renowacji najświętszego miejsca chrześcijaństwa, założyli, że Bazylika Grobu Świętego musi pozostać otwarta, a liturgia musi być sprawowana. Mają nadzieję, że już w przyszłym miesiącu zwiedzanie edykuli z rosyjską cebulastą wieżą powinno być, bez przeszkód, ponownie możliwe.
CZYTAJ DALEJ

Rozważanie: Młody chłopak chciał złożyć "Apostazję"

2025-09-19 07:22

[ TEMATY ]

rozważanie

Diecezja Bielsko-Żywiecka

Łaska lubi inicjatywę. Wyobraź sobie: do kancelarii parafialnej wchodzi osiemnastolatek. Chce oficjalnie dokonać apostazji, zrywa z wiarą, nie chce „fikcji”. Wszystko wydaje się przesądzone… Ale odrobina rozmowy, prosta modlitwa i odważna inicjatywa kapłana sprawiają, że chłopak wychodzi nie z papierem apostazji, lecz po spowiedzi i Komunii Świętej.

To jedno wydarzenie odsłania sens Ewangelii o nieuczciwym zarządcy. Jezus nie chwali oszustwa, ale wskazuje na spryt i przedsiębiorczość – tę ludzką zaradność, którą warto przenieść do spraw ducha. Dlatego w tym odcinku mówię o:
CZYTAJ DALEJ

Kanada, Australia i Wielka Brytania uznają państwo palestyńskie

2025-09-21 15:36

[ TEMATY ]

Palestyna

Monika Książek

Kanadyjski premier Mark Carney oświadczył w niedzielę na platformie X, że „Kanada uznaje państwo palestyńskie”. Chwilę później premier Australii Anthony Albanese poinformował o uznaniu państwowości Palestyny i że jest to częścią skoordynowanych wysiłków podejmowanych wspólnie z Kanadą i Wielką Brytanią. Brytyjski premier Keir Starmer potwierdził również, że Wielka Brytania uznaje państwo palestyńskie.

W oświadczeniu Carney napisał, że „Kanada uznaje państwo palestyńskie i oferuje partnerstwo w budowaniu pokojowej przyszłości zarówno dla państwa palestyńskiego, jak i państwa Izrael”.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję