Św. Cyryl i Metody stworzyli alfabet, aby ludzie mogli czytać w ojczystym języku Pismo Święte i dzieła Ojców Kościoła. Bracia otaczani są wielką czcią w dwóch największych Kościołach chrześcijańskich - Kościele katolickim i Cerkwi prawosławnej.
Konstanty, zostawszy mnichem, przyjął imię Cyryl, a jego brat Michał - Metody. Metody urodził się ok. 820 r., a Cyryl 12 lat później. W 861 r. Kościół wysłał ich z misją do Chazarów, a rok później na wyprawę misyjną do Słowian. Cyryl i Metody wybrani zostali między innymi dlatego, że wielkomorawski książę Rościsław, który prosił Kostantynopol o wysłanie misjonarzy, zażądał, by znali oni język słowiański - bracia znali ten język jeszcze z dzieciństwa. Jednak gdy dotarli do celu wyprawy, okazało się, że sama znajomość języka nie wystarczy. Metody uznał, że najlepiej przybliży morawskim Słowianom chrześcijaństwo, jeżeli będą mogli do nich nie tylko mówić, ale i pisać - i specjalnie po to stworzył nowy alfabet - używaną do dziś cyrylicę. W 1980 r. Ojciec Święty Jan Paweł II ogłosił obu świętych współpatronami Europy.
Na styku kultur i religii z woli i dekretem bp. Antoniego Dydycza, w 1995 r., w Hajnówce powstała nowa parafia katolicka pod wezwaniem obydwu świętych. Jest to jedyna parafia w diecezji i jedna z nielicznych w Polsce, której patronami są święci Cyryl i Metody. Pierwszym proboszczem nowej parafii został ks. Zygmunt Bronicki, który opiekuje się wspólnotą do dziś. Po roku samodzielnej pracy do pomocy przydzielono mu wikariusza - ks. Zbigniewa Niemyjskiego, dzisiejszego dziekana hajnowskiego. W następnych latach wikariuszami byli: ks. Robert Zawadzki, ks. Andrzej Falkowski, ks. Mariusz Boguszewski i ks. Piotr Jurczak pracujący tu do teraz. W pierwszych latach dotychczasowa kaplica na miejscowym cmentarzu została rozbudowana do takich rozmiarów, by mogła służyć powstałej wspólnocie. Z czasem, po uzyskaniu placu poszpitalnego, został zbudowany nowy kościół w stylu neobarokowym, z wystrojem, który przybliża nastrój pobliskiej Puszczy Białowieskiej. Charakterystyczny i niepowtarzalny jest w nim wystrój: żyrandole i kinkiety z poroży jeleni (starając się to zrobić jak najpiękniej, zużyliśmy do tej pory ok. 1000 kg poroży) i tarasy widokowe na wieżach. W naszym dziele wspomaga nas lokalny rzeźbiarz Stanisław Żywalewski, którego autorstwa są: ołtarz, ambonki, konfesjonały, stacje drogi krzyżowej i wiele innych elementów wystroju świątyni. Wszystkie obrazy znajdujące się w świątyni są dziełem miejscowych mistrzów pędzla: Haliny Kabac, Henryka Kuradczyka, Zbigniewa Budzyńskiego. Obecnie trwa budowa nowej plebanii i zaplecza gospodarczego. Na terenie parafii jest kilka szkół, zakładów pracy i Areszt Śledczy. Parafia na dzień dzisiejszy liczy 1741 osób.
Dziękując Panu Bogu za dar naszej wspólnoty, staramy się czcić Go przy okazji różnych okoliczności. Rokrocznie uroczyście obchodzimy dzień świętych Cyryla i Metodego - ze Mszą św. odpustową, od maja do października 13. dnia każdego miesiąca odbywają się nabożeństwa różańcowe ku czci Matki Bożej Fatimskiej, a w poprzednim roku bardzo uroczyście obchodziliśmy jubileusz 15-lecia powstania parafii.
Przez wiele lat istnienia parafii mieliśmy zaszczyt gościć w niej wielu znakomitych gości: śp. Ryszarda Kaczorowskiego wraz z małżonką, o. Ennio Tiacciego, prowincjała Kapucynów z Umbrii, abp. Francesco Gioię z Rzymu, bp. Ruggero Franceschiniego z Turcji, przedstawicieli Opus Dei z Włoch i Hiszpanii, s. Carlitę, matkę generalną Urszulanek Najświętszej Maryi Panny z Gandino, bp. Józefa Zawitkowskiego z Łowicza, który przewodniczył rekolekcjom wielkopostnym, misjonarzy pracujących w Afryce - s. Angelę Tabułę i ks. Marka Siekierkę, w obu Amerykach - o. Radosława Jaszczuka, ks. Tadeusza Szerszenia, ks. Jana Bogusza, księży misjonarzy pracujących w sąsiedniej Białorusi, wielu posłów i senatorów obecnej i poprzednich kadencji. Każdą uroczystość staraliśmy się uświetnić obecnością artystów; gościliśmy m.in. Marcina Stycznia, Andrzeja Kołakowskiego - barda „Solidarności”, „The Sakala Brothers” - jeden z najpopularniejszych zespołów w Zambii.
Nasza parafialna wspólnota, mając na uwadze postaci i zadania swoich patronów, stara się je kontynuować. W naszym mieście zachowaliśmy tradycję wspólnej modlitwy z Cerkwią prawosławną w tygodniu ekumenicznym. Są to obchody oficjalne, ale nie brakuje chwil, kiedy bardzo osobiście i nieoficjalnie modlimy się razem z braćmi prawosławnymi i pomagamy sobie nawzajem. Mamy plany stworzenia w naszej parafii centrum ekumenicznego pod opieką naszych patronów, które gromadziłoby zwłaszcza młodzież różnych religii w ramach wspólnych modlitw, przedsięwzięć i zabaw.