Reklama

Porady prawnika

W zgodzie z prawem Unii

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Zewsząd słyszymy, że po 1 maja Polskę będzie obowiązywało prawo unijne. Co to oznacza? Czy polskie przepisy nie będą już podstawą prawną w rozstrzyganiu sporów? Warto przyjrzeć się temu problemowi, bo - jak wiemy - nieznajomość prawa szkodzi.
We Wspólnocie Europejskiej wyróżniamy takie oto najważniejsze instytucje:

Parlament Europejski; Komisję Europejską; Radę Europejską; Europejski Trybunał Sprawiedliwości i Sąd Pierwszej Instancji; Europejski Trybunał Obrachunkowy (odpowiednik Najwyższej Izby Kontroli).

Główny ciężar stosowania prawa wspólnotowego jest jednak przerzucony na sądy krajowe - to one rozstrzygają sprawy przed nimi zawisłe i mają obowiązek stosowania prawa europejskiego. Europejski Trybunał Sprawiedliwości ma za zadanie zapewnić poszanowanie tego prawa. Dlatego też, jeśli sądy krajowe mają wątpliwości dotyczące prawa wspólnotowego, mają obowiązek zwrócić się z prawnym zapytaniem do ETS. Trybunał przedstawia wówczas obowiązujące prawo wspólnotowe i wypowiada się na temat interpretacji prawa krajowego w aspekcie jego zgodności z prawem wspólnotowym.
Źródłem prawa unijnego są: rozporządzenia - mają zasięg ogólny i są bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich (obywatel może się bezpośrednio na nie powołać i z nich wywodzić swe prawa); dyrektywy - wiążą każde państwo członkowskie, do którego są skierowane i państwo to ma obowiązek wprowadzić odpowiednie regulacje do swojego porządku prawnego; decyzje - wiążą tych adresatów, do których są kierowane (są jeszcze zalecenia i opinie, ale te nie mają dla państw członkowskich mocy wiążącej).
Występowanie obywatela państwa członkowskiego do ETS, jak i SPI jest ograniczone, bo przede wszystkim „badanie” prawa zaczyna się - jak już zauważyliśmy - na poziomie sądu krajowego. Jeśli ten dostrzega w sprawie aspekt unijny i ma wątpliwości co do interpretacji prawa wspólnotowego, zwraca się do Trybunału z pytaniem prawnym (prejudycjalnym), czyli występuje o orzeczenie wstępne. Strona postępowania, niestety, nie może tego zrobić; może natomiast podpowiedzieć sądowi istniejącą (wspólnotową) normę prawną i zasugerować, by ten wystąpił do Trybunału w Luksemburgu. Trybunał wydaje wówczas orzeczenie wstępne, które sąd krajowy musi uwzględnić.
Obywatel może natomiast bezpośrednio zwrócić się do SPI, ale tylko w sprawie decyzji organów Wspólnoty Europejskiej, które bezpośrednio go dotyczą, i w sprawie bezczynności tych organów, jeśli chodzi o wydanie aktów prawnych.
Sąd Pierwszej Instancji został powołany w 1988 r., by odciążyć ETS. W skład SPI wchodzi 15 sędziów, na czele których stoi prezes. SPI będzie mógł również rozstrzygać w sprawie orzeczeń wstępnych, chociaż procedura ta początkowo została zarezerwowana tylko dla ETS. Od orzeczeń tego Sądu można złożyć odwołanie do ETS.
Szersze uprawnienia w zakresie zwracania się do ETS ma Komisja Europejska, tzw. strażniczka traktatu. Można zatem zwrócić się do niej ze skargą o naruszenie prawa wspólnotowego w kraju członkowskim. Wówczas KE zajmuje się sprawą i jeśli stwierdzi nieprawidłowości w stosowaniu prawa, skieruje sprawę do ETS.
Wcześniejsze orzeczenia Trybunału również mają wpływ na toczący się w sądzie proces - sąd powinien te orzeczenia znać i wziąć pod uwagę, a uczestnik procesu może w piśmie procesowym wskazać orzeczenia ETS, które są według niego dla sprawy istotne. Stąd tak ważne jest, by obywatele państw członkowskich znali orzeczenia Trybunału (ETS, proszę nie mylić z drugim europejskim Trybunałem, który ma swoją siedzibę w Strasburgu i działa na nieco innej zasadzie).
Zasadniczą regułą prawa wspólnotowego jest orzeczenie w sprawie Simmenthal 106/77 - jeżeli przepis krajowy jest sprzeczny z prawem wspólnotowym, sąd krajowy ma obowiązek odmówić zastosowania przepisu krajowego.

Orzeczenia ETS

C - 385/99 - leczenie pozaszpitalne w państwie członkowskim UE innym niż państwo ubezpieczenia nie wymaga wsześniejszej zgody kasy chorych.
C - 224/01 - jeżeli sąd państwa członkowskiego orzeknie naruszenie w sposób poważny prawa wspólnotowego i podmiot indywidualny poniesie szkodę, podmiot może wystąpić o odszkodowanie od państwa.
C - 113/89 - wszystkie elementy składające się na swobodę świadczenia usług - materiały, urządzenia, pracownicy - poddane są wspólnotowej swobodzie świadczenia usług.
C - 2/88 - organy sądowe państw członkowskich są odpowiedzialne za stosowanie i przestrzeganie prawa wspólnotowego w krajowych systemach prawnych.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2004-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Włochy: Setki wygenerowanych przez AI fałszywych kazań Leona XIV trafiło do sieci

2025-06-06 14:02

[ TEMATY ]

Papież Leon XIV

PAP/EPA/VATICAN MEDIA HANDOUT

Setki wygenerowanych przez sztuczną inteligencję fałszywych kazań papieża Leona XIV trafiło do internetu; obejrzały je miliony osób - poinformowała agencja Ansa. Jak dodała, platformy, na których pojawiły się takie sfabrykowane nagrania, usunęły już wiele z nich.

Blisko miesiąc po wyborze papieża materiały stworzone przy użyciu AI zalewają, jak zaznaczono, YouTube i TikToka. Trafiły tam setki rzekomych kazań i przemówień Leona XIV po angielsku i hiszpańsku.
CZYTAJ DALEJ

Nowenna do św. Antoniego z Padwy

[ TEMATY ]

nowenna

św. Antoni

Karol Porwich/Niedziela

św. Antoni z Padwy

św. Antoni z Padwy

Nowenna do odmawiania przed wspomnieniem św. Antoniego z Padwy lub w dowolnym terminie.

O przeczysta lilio niewinności, drogi klejnocie ubóstwa, jasna gwiazdo świętości, chwalebny św. Antoni, który miałeś szczęście piastować na rękach Boskie Dieciątko; oto ja pełen nędzy wszelakiej, uciekam się do Ciebie, błagając, byś mię wziął w Swoją opiekę. Jeśli potrzebujemy cudu czy łaski Kościół św. wzywa nas, byśmy się do Ciebie uciekali. Ufny więc w Twoją opiekę błagam Cię św. Antoni, racz mi wyprośić u Boga łaskę szczerego żalu za grzechy i łaskę miłowania Boga nade wszystko. Ufam, że za Twoją przyczyną zwyciężę wszystkich nieprzyjaciół swej duszy i będę służył Bogu. Ojcu najlepszemu przez całe swe życie w świętości i sprawiedliwości, by potem z Tobą kochać i uwielbiać Go na wieki w niebie. Amen.
CZYTAJ DALEJ

Rusza rekordowa pielgrzymka do Chartres, młodych pociąga tradycyjna liturgia

2025-06-07 07:36

[ TEMATY ]

rekord

pielgrzymka do Chartres

tradycyjna liturgia

Adobe Stock

Katedra w Chartres

Katedra w Chartres

19 tys. pielgrzymów wyrusza dziś na pieszą pielgrzymkę z Paryża do Chartres. To bez wątpienia najważniejsza piesza pielgrzymka we Francji. Liczba pątników stale rośnie. W dużej mierze są to ludzie młodzi. Jak przyznaje tygodnik Famille Chrétienne przyciąga ich nie tyle samo pątnicze wyzwanie, lecz jej szczególny kościelny charakter. Sakramenty na pątniczym szlaku są bowiem sprawowane według przedsoborowego rytu liturgii.

Ta liturgia nikogo nie pozostawia obojętnym
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję