Reklama

W diecezjach

4 diecezje w Polsce obchodzą 50 lecie istnienia

W tym roku jubileusz pięćdziesięciolecia obchodzić będą 4 polskie diecezje – diecezja opolska, zielonogórsko – gorzowska, szczecińsko – kamieńska i koszalińsko – kołobrzeska. Ustanowione zostały one bullą „Episcoporum Poloniae coetus” wydaną przez Pawła VI 28 czerwca 1972 r. Bulla ta ustalała nowy kościelny podział administracyjny na tzw. Ziemiach Odzyskanych.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Wcielone do Polski w 1945 r. tzw. Ziemie Odzyskane formalnie objęte były w zdecydowanej większości jurysdykcją niemieckich władz kościelnych. Należały do archidiecezji wrocławskiej, diecezji berlińskiej, diecezji warmińskiej, niezależnej prałatury pilskiej, diecezji gdańskiej oraz skrawków wchodzących w skład archidiecezji praskiej, diecezji ołomunieckiej i diecezji budziszyńskiej.

W 1945 Prymas Polski kard. August Hlond otrzymał od papieża Piusa XII nadzwyczajne pełnomocnictwa dla uregulowania życia kościelnego w powojennej Polsce. Na mocy tych pełnomocnictw kard. Hlond mianował administratorów apostolskich dla tych ziem, którzy 1 września 1945 r. objęli 5 jednostek kościelnych: diecezję gdańską, diecezję warmińską oraz administratury apostolskie z siedzibami we Wrocławiu, Opolu i Gorzowie.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Było to rozwiązanie o charakterze tymczasowym, służące przede wszystkim kwestiom duszpasterskim. W kolejnych latach, trudnych również z uwagi na presję wywoływaną przez wrogi wobec Kościoła komunistyczny rząd Polski, następowały działania w kierunku stabilizacji polskiej administracji kościelnej na tzw. Ziemiach Odzyskanych. Z perspektywy Watykanu ostateczne uregulowane przynależności kościelnej tych terenów mogło być jednak możliwe dopiero po uznaniu granicy na Odrze i Nysie przez Niemcy (RFN).

Reklama

Nastąpiło to 7 grudnia 1970 r. Ówczesny premier PRL Józef Cyrankiewicz i kanclerz RFN Willy Brandt podpisali układ o podstawach normalizacji wzajemnych stosunków miedzy Polską a RFN, ratyfikowany półtora roku później, 3 czerwca 1972 r. przez Bundestag. W ramach układu oba państwa uznawały granicę na Odrze i Nysie za obowiązującą i nienaruszalną oraz oświadczały, że nie mają wobec siebie roszczeń terytorialnych i nie będą ich wysuwać w przyszłości.

W 1971 r. między władzami PRL a Stolicą Apostolską prowadzone były rozmowy, w wyniku których doszło do normalizacji roboczych stosunków między PRL a Watykanem, choć bez przywrócenia oficjalnych stosunków dyplomatycznych.

W tej sytuacji możliwe stało się już ustanowienie na terenach włączonych do Polski po wojnie nowej administracji kościelnej. Wydana przez Pawła VI 28 czerwca 1972 r. bulla „Episcoporum Poloniae coetus” ustanawiała cztery nowe diecezje: diecezję opolską i diecezję gorzowską – podległe metropolii wrocławskiej oraz diecezję szczecińsko – kamieńską i diecezję koszalińsko – kołobrzeską – podległe metropolii gnieźnieńskiej.

Bulla odłączała też diecezję warmińską od metropolii wrocławskiej przyłączając ją do metropolii warszawskiej, zaś podlegającą dotąd bezpośrednio Stolicy Apostolskiej diecezję gdańską włączała pod jurysdykcję metropolity gnieźnieńskiego.

Metropolitą wrocławskim mianowany został abp Bolesław Kominek, ordynariuszem warmińskim – bp Józef Drzazga. W diecezji gdańskiej już od 1964 r. biskupem ordynariuszem był wcześniejszy koadiutor, bp Edmund Nowicki.

Biskupi ordynariusze mianowani też zostali w nowopowstałych diecezjach: w diecezji opolskiej – bp Franciszek Jop, w diecezji gorzowskiej – bp Wilhelm Pluta, w diecezji szczecińsko – kamieńskiej – bp Jerzy Stroba, w diecezji koszalińsko – kołobrzeskiej – bp Ignacy Jeż.

Kolejnej reorganizacji struktur kościelnych w Polsce dokonał papież Jan Paweł II bullą „Totus Tuus Poloniae populus” z 25.03.1992 r. W ramach tych zmian – które objęły wszystkie diecezje w Polsce – diecezja gorzowska została przemianowana na zielonogórsko-gorzowską, a jej stolicę przeniesiono do Zielonej Góry.

(na podst. Tomasz Kośmider, Administracja Kościoła rzymskokatolickiego na Ziemiach Odzyskanych w latach 1945-1972, Saeculum Christianum : pismo historyczno-społeczne 6/2, 139-149,1999)

2022-02-03 18:27

Ocena: +2 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

85. urodziny siostry Ruth Pfau – „Anioła z Karaczi”

[ TEMATY ]

jubileusz

www.herder.de

„Anioł z Karaczi”, „niemiecka Matka Teresa” - Ruth Pfau, niemiecka zakonnica i znana na świecie lekarka – opiekunka trędowatych – obchodzić będzie 9 września swoje 85. urodziny.

Siostrze Ruth Pfau ze Zgromadzenia Córek Serca Maryi w ciągu minionych 50 lat działalności udało się znacznie zmniejszyć ilość zachorowań na trąd w Pakistanie. W tym czasie - według szacunków Niemieckiej Pomocy Trędowatym i Chorym na Gruźlicę (DAHW) w Würzburgu – wraz ze swoim zespołem s. Pfau zdołała wyleczyć z trądu 55 tysięcy pacjentów. Ruth Pfau urodziła się w 1929 r. w Lipsku. Po zakończeniu drugiej wojny światowej przeniosła się do Niemiec Zachodnich i studiowała medycynę. W wieku 22 lat przyjęła chrzest w Kościele ewangelickim, a nieco później przeszła do Kościoła katolickiego. Już jako lekarka w Bonn wstąpiła w 1957 r. do zgromadzenia Córek Serca Maryi.
CZYTAJ DALEJ

Od zaprzysiężenia Wałęsy wszyscy prezydenci RP mieli kapelanów - wspólnym mianownikiem wspieranie duchowe głowy państwa

2025-08-05 07:17

[ TEMATY ]

prezydent

kapelan

Karol Porwich/Niedziela

Ks. Zbigniew Kras - kapelan prezydenta Andrzeja Dudy

Ks. Zbigniew Kras - kapelan prezydenta Andrzeja Dudy

Od zaprzysiężenia Lecha Wałęsy wszyscy prezydenci mieli kapelanów. Szczegółowy zakres obowiązków każdego z nich ustalał prezydent. Wspólnym mianownikiem było wspieranie duchowe głowy państwa i sprawowanie sakramentów w prezydenckiej kaplicy.

W sobotę prezydent elekt Karol Nawrocki poinformował, że funkcję jego kapelana będzie pełnił ks. Jarosław Wąsowicz – salezjanin, historyk i organizator Ogólnopolskiej Patriotycznej Pielgrzymki Kibiców na Jasną Górę.
CZYTAJ DALEJ

Polska 2050 się rozpada? Poseł Tomasz Zimoch odchodzi

2025-08-05 20:40

[ TEMATY ]

klub parlamentarny

Tomasz Zimoch

Polska 2050

rozpad

PAP

Lider Polski 2050 Szymon Hołownia

Lider Polski 2050 Szymon Hołownia

Tomasz Zimoch poinformował, że odszedł z klubu parlamentarnego Polska 2050 i został posłem niezrzeszonym. Jak poinformował, decyzję podjął w związku z działaniami marszałka Sejmu, lidera Polski 2050 Szymona Hołowni.

O swojej decyzji Zimoch poinformował we wtorek na platformie X. „W Sejmie powiększyło się grono posłów niezrzeszonych” - przekazał.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję