Każdy posiada niewątpliwie wiele wiadomości o religii mojżeszowej. Nie zaszkodzi jednak dorzucić do nich kilku informacji.
Obecnie żyje w Izraelu 4,7 mln Żydów. W USA jest ich 5,6 mln, a w innych krajach całego świata 3 mln.
Najważniejszym dogmatem judaizmu jest wiara w jedynego Boga oraz w szczególne wybraństwo narodu Izraela.
Zburzenie świątyni przez Rzymian w 70 r., a w 135 r. całkowite wyburzenie Jerozolimy przez cesarza Hadriana oraz wydany przez niego zakaz pobytu Żydów w wybudowanym na jej miejscu nowym, rzymsko-greckim mieście spowodowały zanik kultu świątynnego i skoncentrowanie religii wokół Biblii. Żydzi rozproszyli się po całym terenie Imperium Rzymskiego i Bliskiego Wschodu. Miejsce kapłanów zajęli rabini - „uczeni w Piśmie”, którzy odtąd gwarantowali ciągłość wiary żydowskiej. Ich dyskusje, prowadzone w Jawne ok. 100 roku po Chrystusie, zaowocowały ostatecznym ustaleniem kanonu Biblii żydowskiej oraz obowiązującej interpretacji żydowskiego prawa religijnego. W Babilonie i Aleksandrii istniały dwa współpracujące ze sobą ośrodki, które zawarły w Talmudzie - będącym rodzajem komentarza do Pięcioksięgu Mojżeszowego (Tory) - zasady judaizmu w warunkach wypędzenia. Talmud stał się wykładnią zasad w kwestiach kultu, ubioru, odżywiania się, prawa cywilnego i karnego, obowiązującego w żydowskiej wspólnocie.
W VIII wieku (767 r.) część Żydów pod przywództwem Anana ben Dawida odrzuciło Talmud, dając początek religii karaimów. W XII wieku podjęto próby racjonalistycznego uzasadnienia judaizmu. Ich ukoronowaniem był „Podręcznik błądzących” Mojżesza Majmonidesa (1136-1204) - synteza myśli żydowskiej i filozofii Arystotelesa. W XIII wieku w Hiszpanii powstała kabała, której najważniejszą księgą jest Zohar - wyraz żydowskiego mistycyzmu. W XVII i XVIII wieku nadzieje mesjańskie podtrzymywali sabataiści i frankiści, pochodzący od „mesjaszy” Sabbataja Cwi (1626-76) oraz Jakuba Franka (1726-91), z których jednak pierwszy przeszedł na islam, a drugi na chrześcijaństwo.
Wstrząsem dla judaizmu był „Traktat teologiczno-polityczny” filozofa żydowskiego Barucha Spinozy, wydany w 1670 r., który zaatakował podstawy judaizmu: objawienie, koncepcję narodu wybranego, wiarę w cuda, metodę objaśniania Biblii oraz jej Boskie autorstwo. Spinoza za swoje poglądy został wyklęty przez rodzimą gminę amsterdamską.
W XVIII wieku ortodoksyjny judaizm z ideami oświecenia i tolerancji religijnej próbował pogodzić Mojżesz Mendelssohn (1729-86). Otworzył drogę do fali konwersji na chrześcijaństwo. XIX-wieczna myśl żydowska ogniskowała się wokół dwóch tematów: odzyskania państwowości (syjonizm) oraz pogodzenia judaizmu z wymogami nowoczesnego świata. W XX wieku na skutek sukcesów kolonizacji żydowskiej w Palestynie i tragedii Holocaustu dominować zaczął nurt prosyjonistyczny. Godzenie judaizmu ze współczesnością zaowocowało powstaniem judaizmu reformowanego oraz tzw. neoortodoksji.
Tragedia zagłady wielu milionów Żydów podczas II wojny światowej (Holocaust) jest postrzegana przez wielu ortodoksyjnych Żydów jako kara za grzechy (R. Joel Teitelbaum) - przez innych jako odwrócenie się Boga od swego ludu (Martin Buber, Eliezer Berkowitz), jeszcze przez innych jako przejaw niemocy Bożej (Emil Fackenheim), skłaniający do buntu (Elie Wiesel), a nawet dowód na nieistnienie Boga (Richard Rubinstein). Współczesna myśl żydowska oscyluje między inter-pretacjami mesjanistycznymi (grupa Gusz Emu-nim, Menachem Schneerson), negującymi prawa Palestyńczyków, a katastroficznymi, widzącymi w syjonizmie i samowolnym powołaniu państwa żydowskiego wyzwanie rzucone Bogu (grupa Neturei Karta).
Najważniejszymi świętami żydowskimi są: Nowy Rok - Rosz ha-Szana, Dzień Pojednania - Jom Kippur, Święto Namiotów - Sukkot, Chanuka, Purim, Pascha, Zielone Świątki - Szawuot. Żydzi posługują się kalendarzem, w którym obecny rok jest rokiem 5767.
Centrum życia żydowskich wspólnot są synagogi. Panuje w nich zasada segregacji płci (mechica), co w praktyce oznacza, że parter jest zarezerwowany dla mężczyzn, a galeria na piętrze dla kobiet. W centrum znajduje się podium - bima, a na ścianie zorientowanej w kierunku Jerozolimy - arka ze zwojami Tory.
Współczesny judaizm dzieli się na judaizm ortodoksyjny, reformowany, konserwatywny i rekonstrukcjonistyczny.