Reklama

Materiały dla kierownictw i członków akcji katolickiej

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W myśl Statutu Konstytucyjnego ordynariusze poszczególnych diecezji powoływali, w latach 1930-1933, Diecezjalne (Archidiecezjalne) Instytuty Akcji Katolickiej (DIAK, AIAK), z wyjątkiem archidiecezji warszawskiej i diecezji śląskiej, gdzie funkcjonowały sekretariaty Akcji Katolickiej. W archidiecezji lwowskiej obrządku łacińskiego, której część terytorium (d. archidiecezja w Lubaczowie) należy od 1992 r. do diecezji zamojsko-lubaczowskiej, arcybiskup Bolesław Twardowski powołał, w dniu 25 kwietnia 1931 r., Archidiecezjalny Instytut Akcji Katolickiej (AIAK) we Lwowie, zaś w diecezji lubelskiej, której cześć wchodzi dziś także w skład Diecezji Zamojsko-Lubaczowskiej, bp Marian Leon Fulman erygował, dnia 6 lipca 1932 r., Diecezjalny Instytut Akcji Katolickiej (DIAK) w Lublinie. Jego wiceprezesem, a od 1935 r. prezesem, był Stanisław Starowieyski z Łaszczowa, beatyfikowany przez Papieża Jana Pawła II, w dniu 13 czerwca 1999 r. w Warszawie, w gronie 108 męczenników z okresu II wojny światowej. Warto tu dodać, że Akcja Katolicka w diecezji lubelskiej miała także swój własny Statut Akcji Katolickiej Diecezji Lubelskiej, opracowany w oparciu o Statut Konstytucyjny
Akcji Katolickiej w Polsce i zatwierdzony przez biskupa Fulmana, w dniu 6 lipca 1932 r. (zob. Wiadomości Diecezjalne Lubelskie, 1932, nr 7 s. 209-216).
Kierownictwo Instytutu Akcji Katolickiej mocno doceniało w działalności tej organizacji wagę słowa drukowanego. Widziało w nim bowiem rolę łącznika z kierownictwami i oddziałami Akcji w dekanatach i parafiach. W archidiecezji lwowskiej rolę takiego łącznika spełniała od 1931 r. Gazeta Niedzielna - tygodnik dla katolików świeckich, wydawany we Lwowie. Pismo to prezentowało na swoich łamach treści ideowe oraz metody organizacji i pracy Akcji Katolickiej. Informowało też jej członków o najważniejszych wydarzeniach w tej dziedzinie w archidiecezji i w kraju. Od 1935 r. ukazywał się we Lwowie Głos Akcji Katolickiej Archidiecezji Lwowskiej, redagowany przez ks. Andrzeja Gromadzkiego, sekretarza AIAK.
W Lublinie ukazywał się od 1933 r. okólnik Akcji Katolickiej Diecezji Lubelskiej pt. Ogniwo, wydawany przez ks. Zygmunta Surdackiego, dyrektora DIAK w Lublinie.
Diecezjalny Instytut Akcji Katolickiej wykonywał swoje funkcje przez odpowiednie komórki organizacyjne. Kierownictwo i nadzór nad Instytutem, podobnie jak i nad całą Akcją Katolicką w diecezji, pełnił ordynariusz. Miał on w Instytucie swego przedstawiciela w osobie diecezjalnego asystenta kościelnego, który czuwał nad tym, aby działalność Instytutu i całej Akcji Katolickiej w diecezji była zgodna z nauką Kościoła i dyrektywami biskupa. Przy Instytucie istniała Diecezjalna Rada Akcji Katolickiej, której głównym zadaniem, w myśl art. 16 Statutu Konstytucyjnego, było: "badanie potrzeb sprawy katolickiej w diecezji i omawianie zagadnień i zadań Akcji Katolickiej".
Diecezjalnemu (Archidiecezjalnemu) Instytutowi Akcji Katolickiej podlegały Parafialne Akcje Katolickie (PAK), które były najmniejszymi komórkami organizacyjnymi Akcji. PAK posiadała swój zarząd, do którego wchodzili: prezes, wybierany przez proboszcza i zatwierdzany na 3 lata przez DIAK (AIAK), wiceprezes i sekretarz, wybierani przez zarząd spośród jego członków oraz prezesi organizacji przyjętych do Akcji Katolickiej. Członkowie zarządu pełnili swoje funkcje przez 3 lata. Asystentem kościelnym PAK był proboszcz, względnie inny kapłan, mianowany przez ordynariusza (Statut Konstytucyjny Akcji Katolickiej, art. 19 i dołączony doń Regulamin Parafialnej Akcji Katolickiej). Celem PAK było kierowanie Akcją Katolicką w parafii, w porozumieniu z AIAK i w oparciu o zatwierdzony przez ten Instytut Regulamin.
Statut Konstytucyjny Akcji Katolickiej zakładał także tworzenie struktur pośrednich między DIAK (AIAK) i PAK, w postaci Dekanalnej Akcji
Katolickiej (DAK). W skład zarządu DAK wchodzili: prezes, zatwierdzony przez DIAK (AIAK), wiceprezes i sekretarz, wybierani spośród członków zarządu, prezesi PAK i przedstawiciele okręgów stowarzyszeń Akcji Katolickiej. Członkowie zarządu DAK pełnili swoje funkcje przez 3 lata. DAK posiadała również swego asystenta kościelnego, którym był dziekan, względnie inny kapłan, mianowany przez ordynariusza.
W struktury organizacyjne Akcji Katolickiej, oprócz instytutów (DIAK, PAK i DAK), wchodziły także, jako jej drugi człon, organizacje (stowarzyszenia). W pierwszej fazie organizowania Akcji Katolickiej (1930-1934) każdy ordynariusz mógł włączyć do Akcji Katolickiej każde zrzeszenie kościelne.
W archidiecezji lwowskiej abp Twardowski włączył, w latach 1931-1932, w poczet organizacji Akcji Katolickiej następujące zrzeszenia: Archidiecezjalną Ligę Katolicką, Stowarzyszenie Młodzieży Polskiej męskiej i żeńskiej (SMP), Stowarzyszenie Młodzieży Akademickiej "Odrodzenie", Katolicki Związek Polek (KZP) i Związek Inteligencji Katolickiej (ZIK). W archidiecezji, w latach 1931-1934, powoływano PAK głównie w oparciu o trzy organizacje kościelne: Żywy Różaniec, Stowarzyszenie Młodzieży Polskiej Męskiej i Żeńskiej i Ligi Katolickie. Najczęściej jednak Akcję Katolicką tworzono w oparciu o Żywy Różaniec, gdyż istniał on w większości parafii.
W diecezji lubelskiej bp Fulman włączył do Akcji Katolickiej następujące organizacje: Związek Młodzieży Polskiej, Związek Kobiet Katolickich, Towarzystwo Miłosierdzia Chrześcijańskiego, Związek Inteligencji Katolickiej, Stowarzyszenie Inteligencji Katolickiej, Stowarzyszenie Młodzieży Akademickiej "Odrodzenie" i Związek Mężczyzn Katolickich. Z Akcją Katolicką współpracowały tu także: III Zakon, Bractwo Różańca św., Stowarzyszenie Żywego Różańca, Apostolstwo Modlitwy i inne stowarzyszenia katolickie istniejące w parafiach. Statut Konstytucyjny (art. 20) gwarantował wprawdzie wszystkim tym organizacjom autonomię i możliwość swobodnego rozwoju swojej działalności pod kierownictwem swych władz i na podstawie własnych statutów, ale jednocześnie zobowiązywał je do wspólnych działań w Kościele i w środowisku społecznym, w ramach Akcji Katolickiej: "Zrzeszone w Dekanalnej i Parafialnej Akcji Katolickiej organizacje katolickie są obowiązane wychowywać swych członków do apostolstwa świeckiego, wypełniać zlecone im przez Akcję Katolicką zadania w zakresie tegoż apostolstwa i brać udział w pracach i manifestacjach katolickich, zarządzonych przez Akcję Katolicką".

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2002-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Leon XIV nie zamierza znieść ograniczeń nałożonych na sprawowanie Mszy trydenckiej

2025-11-14 17:33

[ TEMATY ]

Msza trydencka

Papież Leon XIV

Vatican Media

Papież Leon XIV nie zamierza znieść ograniczeń papieża Franciszka dotyczących odprawiania tradycyjnej Mszy łacińskiej (tzw. trydenckiej), ale udzieli dwuletnich dyspens biskupom, którzy o to poproszą - poinformował biskupów tego kraju 13 listopada nuncjusz apostolski w Wielkiej Brytanii, abp Miguel Maury Buendía.

Dyspensa nie jest niczym nowym, poinformował 14 listopada przedstawiciel Stolicy Apostolskiej agencję Catholic News Service. „Jest to jedynie powtórzenie praktyki Dykasterii ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów od momentu wejścia w życie motu proprio [„Traditionis custodes”]” - powiedział ks. Enda Murphy, urzędnik dykasterii.
CZYTAJ DALEJ

Abp Jędraszewski do młodych kapłanów: Nasze inicjatywy muszą być budowane na Chrystusie

2025-11-14 20:30

[ TEMATY ]

abp Marek Jędraszewski

kapłani

Biuro Prasowe Archidiecezji Krakowskiej

Abp Marek Jędraszewski

Abp Marek Jędraszewski

- Nasze inicjatywy, nawet najbardziej szlachetne, w końcu nie mogą być przede wszystkim naszymi - muszą być one budowane na Chrystusie pod natchnieniem Ducha Świętego. I to są najbardziej istotne kryteria naszej skuteczności czy też nieskuteczności pracy duszpasterskiej - mówił abp Marek Jędraszewski w Zembrzycach podczas Mszy św. w ramach formacji stałej kapłanów z roczników święceń 2020-2024.

W homilii abp Jędraszewski zwrócił uwagę, że we współczesnym świecie człowiek jawi się jako ten, kto temu światu zagraża. Wskazał, że ekologizm obraca się przeciwko człowiekowi odrzucając prawdę o stworzeniu i człowieku stworzonym na Boży obraz i podobieństwo. W tym kontekście zauważył, że kapłani, jako „świadkowie Boga” muszą wejść w konflikt z tym światem.
CZYTAJ DALEJ

Czy maszyna naprawdę w końcu zastąpi człowieka? Nowości o sztucznej inteligencji już 18 listopada na UKSW w Warszawie!

2025-11-15 15:36

[ TEMATY ]

felieton

Milena Kindziuk

Red

Już sam program konferencji intryguje. Co więcej, świetnie rezonuje on z niedawnym apelem papieża Leona XIV, by podchodzić do AI opierając się na edukacji, etyce i odpowiedzialności. Tak, by sztuczna inteligencja stała się sprzymierzeńcem, a nie zagrożeniem.

Proszę wyobrazić sobie świat, w którym nastolatek, scrollując nocą przez ekran, pyta chatbota o sens życia. A ten – z błyskiem algorytmu – odpowiada: "Sens? To ty go tworzysz, kolego. Oto przepis: 42% TIK-TOK, 30% memy i reszta na Netflixie". Śmiech? Może. Ale aż strach myśleć, co za tym się kryje – brak etyki i manipulacja emocjami, karmiona danymi z twoich lajków i scrolli. Brzmi jak science-fiction? A jednak to już nasza codzienność. Dlatego głos w sprawie sztucznej inteligencji coraz częściej zabiera także Watykan. Sam papież Leon XIV, na niedawnej audiencji dla uczestników międzynarodowego spotkania poświęconego godności dzieci i młodzieży w epoce AI, mówił o cieniach, jakie rzucają algorytmy na młode umysły: o uzależnieniu od wirtualnych luster, o tożsamości budowanej z pikseli zamiast relacji, o świecie, gdzie empatia staje się luksusem, a dezinformacja – normą. "Potrzebna jest ciągła edukacja i wychowywanie młodych pokoleń…., trzeba edukować i wychowywać do odpowiedzialności” – te słowa papieża brzmią jak dzwon alarmowy w cybernetycznym chaosie. Ostrzegają przed iluzją, gdzie algorytmy stają się substytutem matczynego uścisku czy ojcowskiej rady, a generatywna AI – cichym architektem sumień. Papież nie straszy – wzywa. Rodziców, szkoły, uczelnie: odzyskajmy ster, zanim będzie za późno. W tym apelu, co warto podkreślić, kryje się też nadzieja: AI może być narzędziem, nie zagrożeniem. Narzędziem - bardzo pomocnym.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję