Wrzesień to dla Polaków miesiąc obfitujący w bolesne wydarzenia związane z II wojną światową. Przez dwie ostatnie niedziele września społeczność parafii Grabowiec uczestniczyła w uroczystościach kościelno-patriotycznych upamiętniających te tragiczne wydarzenia.
22 września 2002 r. w Grabowcu miało miejsce uroczyste odsłonięcie i poświęcenie pomnika: żołnierzy AK Rzeczypospolitej Grabowieckiej, wysiedlonych i pomordowanych w obozach koncentracyjnych oraz ofiar pacyfikacji Grabowca i okolic w latach 1939 - 1945. Uroczystości tej przewodniczył dokonując poświęcenia ks. kan. Jan Maciocha z Płoskiego.
W niedzielę 29 września przy pomniku Pomordowanych Żołnierzy Wojska Polskiego przez Armię Czerwoną w 1939 r. w Górze Grabowiec została odprawiona uroczysta Msza św. upamiętniająca 63. rocznicę tych krwawych wydarzeń, której przewodniczył i wygłosił kazanie ks. kapelan ppłk. Bogusław Romankiewicz z Zamościa.
Obie te uroczystości uświetniły części artystyczne w wykonaniu uczniów Gimnazjum Zespołu Szkół im. H. Sienkiewicza z Grabowca.
Z inicjatywy ks. dziekana Stanisława Budzyńskiego do tablicy znajdującej się w kościele parafialnym w Grabowcu, upamiętniającej mord polskich żołnierzy przez Armię Czerwoną, dodano napis: Krew Brata Twego Głośno Woła Ku Mnie z Ziemi (Rdz 4, 10). Wbrew wszelkim układom międzynarodowym, które chronią ludzi, oddział Armii Czerwonej rozstrzelał rannych i bezbronnych żołnierzy Wojska Polskiego, którzy przebywali w szpitalu polowym w Grabowcu.
Uroczystości te przypomniały mieszkańcom Grabowca i okolic o tamtych bolesnych dniach, a jednocześnie bohaterskich czynach żołnierzy AK. To właśnie w Grabowcu 25 września 1939 r. miała miejsce straszliwa zbrodnia dokonana na 59 żołnierzach polskich, których w okrutny sposób wymordowali czerwonoarmiści. Zbrodnię tę określono "małym Katyniem". Bolesne doświadczenia dla wszystkich mieszkańców gminy przyniosły następne lata okupacji niemieckiej. Pierwsze aresztowania, przeprowadzone wiosną 1941 r., skierowane były w miejscową inteligencję, działającą w ramach struktur ZWZ i Polskiego Państwa Podziemnego. Niemcy aresztowali większość działaczy podziemia, a następnie wywieźli do obozu w Oświęcimiu, gdzie wszyscy ponieśli śmierć. Tragiczny los spotkał również miejscowego proboszcza ks. Józefa Czarneckiego, którego Niemcy zamordowali w roku 1942 w niewyjaśnionych okolicznościach.
Represje okupanta nasilały się coraz bardziej, młodych ludzi wywożono do pracy przymusowej w Niemczech. W styczniu 1943 r. z terenu gminy Grabowiec wysiedlono 6129 osób. Ostatnią większą akcją niemiecką skierowaną przeciwko Polakom była pacyfikacja przeprowadzona w czerwcu 1944 r., tuż przed wyzwoleniem. Wielu mężczyzn trafiło do obozu koncentracyjnego na Majdanku, najtragiczniejszy los spotkał 11 młodych ludzi, których zamordowano 22 lipca 1944 r. na Zamku w Lublinie.
Pamiętać należy również o żołnierzach walczących podczas kampanii wrześniowej nad Bzurą i Borach Tucholskich, jako pierwsi z gminy Grabowiec znosili jarzmo niewoli jenieckiej na terenie Niemiec.
Duże bohaterstwo i odwagę wykazali żołnierze Armii Krajowej z rejonu Grabowiec, którzy organizując akcje odwetowe na Niemcach i Ukraińcach, uwolnili w lutym 1944 r. Grabowiec i najbliższą okolicę od wojsk niemieckich, tworząc tzw. Rzeczpospolitą Grabowiecką.
Uczestnicy tych wydarzeń, jak również miejscowa społeczność, poprzez udział w tych wrześniowych uroczystościach oddali hołd wszystkim, którzy podczas II wojny światowej walczyli i zginęli za ojczyznę.
Pomóż w rozwoju naszego portalu