Reklama

Józef Chociszewski przypomniany

W Bibliotece Publicznej Miasta Gniezna otwarto wystawę zatytułowaną "Józef Chociszewski - gnieźnieńskie lata". Ekspozycja przygotowana została z okazji 165. rocznicy urodzin znanego działacza oświatowego, autora i wydawcy wielu książek, redaktora "Gazety Gnieźnieńskiej". Wernisaż poprzedził wykład Elżbiety Urbaniak, kustosza Muzeum Początków Państwa Polskiego, na temat życia i działalności Józefa Chociszewskiego.

Niedziela gnieźnieńska 43/2002

Archiwum

Wystawa "Józef Chociszewski - gnieźnieńskie lata"

Wystawa Józef Chociszewski - gnieźnieńskie lata

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Józef Chociszewski urodził się 28 lutego 1837 r. w Chełście koło Czarnkowa. Był najstarszym synem nauczyciela Jakuba i Marii z Dymków. Posłany przez ojca do gimnazjum w Trzemesznie nie ukończył szkoły. Bardziej niż w naukę angażował się w działalność na rzecz zespolenia Słowian, co miało być warunkiem odrodzenia Polski. Założył w Trzemesznie Towarzystwo Wszechsłowiańskie. Potem zakładał tajne organizacje młodzieżowe w okolicznych szkołach. Krótko pracował jako korektor w redakcji Dziennika Poznańskiego. Później wyjechał do Cieszyna i do Chełmna, gdzie współredagował lokalne gazety.
Od roku 1869 J. Chociszewski związał się z Wielkopolską. Początkowo w Poznaniu prowadził własną księgarnię wysyłkową i wydawał popularne książki dla ludu. We wrześniu 1895 r. przeprowadził się do Gniezna. Objął redakcję Gazety Gnieźnieńskiej. Gazeta nosiła podtytuł: "Pismo polityczne dla oświaty i polepszenia doli ludu polskiego". Józef Chociszewski podkreślał, jak ważne jest polskie pismo w sytuacji, gdy w Gnieźnie ukazywały się aż cztery niemieckie gazety. Po kilku miesiącach musiał jednak opuścić redakcję. Główną przyczyną wyrzucenia go z redakcji był antyniemiecki kurs, jaki Józef Chociszewski nadał gazecie. Sytuacja zmusiła go do założenia własnej księgarni i rozwinięcia na szeroką skalę działalności wydawniczej. Mimo podeszłego wieku wydał w Gnieźnie 83 tytuły nowych książek.
Obok księgarni J. Chociszewski prowadził wypożyczalnię książek. Z czytelników odwiedzających tę placówkę uczynił grupę młodych przyjaciół książki. Organizował dla nich wycieczki i zabawy, czytał im książki, uczył patriotycznych pieśni i wierszy, opowiadał o chlubnych i tragicznych momentach polskiej historii. Za swoją działalność był wielokrotnie więziony. J. Chociszewski zmarł 11 listopada 1914 r., nie doczekawszy niepodległości Ojczyzny. Został pochowany na cmentarzu Świętego Krzyża w Gnieźnie.
Bibliografia prac J. Chociszewskiego obejmuje 150 pozycji, nie licząc wydanych przez niego czasopism i kalendarzy, gier towarzyskich i pocztówek. Pisał powiastki, opowiadania, gawędy, humoreski, bajki, sztuki sceniczne, podręczniki, książki historyczne i broszury okolicznościowe. Prawie do śmierci wydawał pocztówki, chociaż ich tematyka drażniła policję, narażając go na szykany i kary. Gry towarzyskie spełniały jednocześnie walor edukacyjny - uczyły geografii i historii. Na wystawie w Bibliotece Publicznej można zobaczyć zarówno grę planszową, jak i mapę wydaną przez J. Chociszewskiego. Zaprezentowana jest także kolekcja pocztówek - polskie stroje ludowe i kilkadziesiąt książek, których autorem bądź edytorem był J. Chociszewski. Najwięcej pozycji pochodzi ze zbiorów Muzeum Początków Państwa Polskiego, a także z Biblioteki Publicznej i zbiorów prywatnych.
Dla uczczenia pamięci Józefa Chociszewskiego nadano w Gnieźnie jego imię jednej z ulic. Podczas wernisażu Ludwik Krumrey (jeden z autorów koncepcji i opracowania wystawy, obok Elżbiety Urbaniak i Janusza Ambroży, dyrektora gnieźnieńskiej biblioteki) zaproponował, żeby Józefa Chociszewskiego uczynić patronem Biblioteki Publicznej Miasta Gniezna i umieścić tablicę pamiątkową na budynku biblioteki. Kilka osób poddało też myśl, aby J. Chociszewskiego przyjęła za patrona jedna z miejscowych szkół, zaś jej uczniowie przejęli pieczę nad grobem patrona.

Wystawa w bibliotece przy ul. Staszica 12 będzie czynna do końca listopada. Ekspozycję można zwiedzać indywidualnie lub grupowo, codziennie w godzinach 10.00-15.00, po uprzednim zgłoszeniu w administracji biblioteki, telefon (0-61) 426-32-61.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2002-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Charakterystyka i ocena roli zakonów w średniowiecznej Europie

2025-06-17 17:37

[ TEMATY ]

zakony

Średniowiecze

Photograph by the British Library, Wikimedia Commons, public domain

Intelektualiści, myśliciele, kaznodzieje a może rycerze, wojownicy i reformatorzy. Kim byli średniowieczni zakonnicy?

Kulturę średniowiecznej Europy cechował przede wszystkim uniwersalizm (łac. universalis – powszechny, ogólny), który był wspólnotą kulturową opartą na jednolitym systemie wartości i przekonań, wyrażanych w podobny sposób w całej Europie. Szczególnie ważny był uniwersalizm w wymiarze religijnym i światopoglądowym. Przejawiał się on przede wszystkim dominacją chrześcijaństwa w sprawach wiary, moralności, a także w warstwie intelektualnej, co w kontekście języka oznaczało dominację łaciny.
CZYTAJ DALEJ

Włoski Trybunał Konstytucyjny: dziecko może mieć dwie matki

2025-06-17 13:30

[ TEMATY ]

Włochy

Adobe Stock

Włoski Trybunał Konstytucyjny orzekł, że pary jednopłciowe kobiet, które decydują się na zapłodnienie in vitro za granicą, mogą zostać prawnie uznane za rodziców we Włoszech, nawet jeśli jedna z nich nie jest biologiczną matką. Wyrok zapadł mimo sprzeciwu rządu Giorgii Meloni - podaje portal ilgiornale.it.

Włoski Trybunał Konstytucyjny orzekł, że dzieci urodzone przez pary jednopłciowe kobiet w wyniku zapłodnienia in vitro przeprowadzonego za granicą, gdzie jest to legalne, mogą być zarejestrowane jako dzieci dwóch matek. Wyrok odrzuca wytyczne rządu premier Giorgii Meloni, zawarte przez ministra spraw wewnętrznych Matteo Piantedosiego z 2023 r., który zakazywał automatycznego uznawania „matki intencjonalnej” za pełnoprawnego rodzica.
CZYTAJ DALEJ

Świdnica. Zresetuj serce – wakacyjne rekolekcje dla chłopaków

2025-06-18 16:28

[ TEMATY ]

Świdnica

rekolekcje powołaniowe

wsd świdnica

Materiały organizatorów

Wakacje to nie tylko czas odpoczynku, ale i szansa na coś więcej – na zatrzymanie się i złapanie duchowego oddechu. Jeśli zdałeś do 8 klasy i masz do 25 lat i jesteś gotów na małą przygodę z Bogiem, drugim człowiekiem i... samym sobą – to Świdnickie Seminarium Duchowne zaprasza Cię na rekolekcje inne niż wszystkie.

Od 7 do 11 lipca w murach seminarium odbędzie się wyjątkowy czas pod hasłem „Reset – nowy start”. To propozycja dla tych, którzy chcą czegoś więcej niż scrollowania telefonu. Chcesz sprawdzić, kim jesteś, kiedy wyłączysz autopilota? Chcesz usłyszeć, że nie musisz być ideałem, by zacząć iść za Tym, który zna twoje serce? Ta propozycja jest dla Ciebie.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję