Wydany w 1939 r. przez Gdańską Macierz Szkolną Przewodnik po Gdańsku przypomina: „Krzyżacy, wezwani przez króla Łokietka na pomoc przeciw Brandenburgii, opanowali Gdańsk, lecz go Polsce nie oddali, aby zaś utwierdzić tu swą władzę, urządzili w 1308 r. w czasie Jarmarku na św. Dominika rzeź mieszkańców. Zginęło wtedy 10 tys. Kaszubów, na których miejsce sprowadzili Niemców…”. Czy w rocznicę męczeństwa Kaszubów - w Dniu św. Dominika odprawia się w Gdańsku Mszę św. za ich dusze?
Przed nami 15 lipca - dzień sześćsetnej rocznicy polskiego zwycięstwa nad Krzyżakami w bitwie pod Grunwaldem w 1410 r.
Zaśpiewajmy „Bogurodzicę”, pieśń rycerzy spod Grunwaldu, i „Rotę”. „Rota”… Trzeba przypomnieć. W 1908 r. Maria Konopnicka, w proteście przeciw bestialskiemu pobiciu dzieci polskich we Wrześni przez niemieckich nauczycieli za odmawianie w szkole modlitwy po polsku i przeciw ogłoszeniu w berlińskim parlamencie ustawy wywłaszczającej Polaków z ich ziemi, napisała „Rotę” - PRZYSIĘGĘ POLSKIEGO NARODU. 15 lipca 1910 r. w Krakowie, w 500. rocznicę zwycięstwa pod Grunwaldem, podczas uroczystości odsłonięcia ufundowanego przez Ignacego Paderewskiego pomnika Władysława Jagiełły, dzieła Antoniego Wiwulskiego, później twórcy pomnika wileńskich Trzech Krzyży, kilkusetosobowy chór Polaków z trzech zaborów zaśpiewał „Rotę” pod kierunkiem kompozytora jej melodii - Feliksa Nowowiejskiego. Twórca pomnika Grunwaldzkiego Antoni Wiwulski zmarł zimą 1919 r., broniąc Wilna przed bolszewikami. Zmarł na zapalenie płuc, bo dał swój płaszcz w mroźny czas młodszemu obrońcy Wilna - harcerzowi. „Rota” - znak wierności Ojczyźnie…
Za tę wierność płaciło się życiem. Zapłacili za nią żołnierze Westerplatte, obrońcy Gdańskiej Poczty, harcerze, mieszkańcy Gdyni, Gdańska i całego Pomorza mordowani w lesie w Piaśnicy i w Lesie Szpęgawskim. Wywózki Kresowian na Sybir. Gdy ruszyły pociągi, z wagonów rozległ się potężny śpiew spleciony z płaczem: „Nie rzucim ziemi, skąd nasz ród…”. Polska Golgota. Sybir, Katyń, Oświęcim, rzezie na Wołyniu i Podolu. Naród skazany na unicestwienie przez ludobójców - Hitlera, Stalina, Banderę… Fotografia w „Echach Polesia”, kwartalniku Związku Polaków na Białorusi: Harcerze z Brześcia i Baranowicz przy odkrytym przez nich polskim bunkrze z 1939 r. Na jego ścianie wyryte słowa: „Twierdzą nam będzie każdy próg”. Rok 1946. Kresy pozostały w Sowietach. W Macierzy pierwsze po wojnie oficjalne obchody przywróconego Święta Trzeciego Maja. Tego dnia, jak przed wojną, po uroczystych Mszach św. w kościołach wyruszyły pochody młodzieży śpiewającej patriotyczne pieśni, aby w radości uczcić odzyskane święto. I wtedy z rozkazu komunistycznej władzy nastąpił niespodziewany atak - harcerze, uczniowie, studenci zostali zmasakrowani przez oddziały wojska i milicji. W odpowiedzi bezbronna młodzież zmieniła słowa „Roty”. Zaśpiewała:

„Do krwi ostatniej kropli z żył
Bronić będziemy Ducha,
Aż się rozpadnie w proch i pył
Moskiewska zawierucha”.

Tego dnia zabito w polskich miastach kilkudziesięciu młodych ludzi.
Od 1959 r. co godzinę z wieży gdańskiego ratusza, zwieńczonej statuą króla Zygmunta Augusta, rozlegała się nad miastem krzepiąca serca melodia „Roty”. W 2003 r. władze Gdańska wyrzuciły melodię „Roty” z ratuszowej wieży. Zamiast „Roty” carillony zaczęły grać hymn Unii Europejskiej - co pół godziny. W proteście na gdańskim Długim Targu odbyła się wielka manifestacja gdańszczan, z żądaniem przywrócenia „Roty” i przeciw poniżeniu Gdańska i Polski. W księdze honorowej Gdańska, a także Szczecina obywatelem honorowym jest, mimo protestów, Adolf Hitler.
W 600. rocznicę naszego zwycięstwa w bitwie pod Grunwaldem przypominam: ROTA znaczy PRZYSIĘGA.

Rota

1908 r.

słowa: Maria Konopnicka,
muzyka: Feliks Nowowiejski, 1910 r.

Nie rzucim ziemi, skąd nasz ród,
Nie damy pogrześć mowy!
Polski my naród, polski lud,
Królewski szczep piastowy.
Nie damy, by nas gnębił wróg...

Do krwi ostatniej kropli z żył
Bronić będziemy Ducha,
Aż się rozpadnie w proch i pył
Krzyżacka zawierucha.
Twierdzą nam będzie każdy próg...

Nie będzie Niemiec pluł nam w twarz
Ni dzieci nam germanił.
Orężny wstanie hufiec nasz,
Duch będzie nam hetmanił,
Pójdziem, gdy zabrzmi złoty róg...

Nie damy miana Polski zgnieść,
Nie pójdziem żywo w trumnę,
Na Polski imię, na Jej cześć
Podnosim czoła dumne.
Odzyska ziemię dziadów wnuk...