– Deklaracja jest manifestem naszej woli współpracy, ponieważ jako teologowie Trójmorza chcemy podejmować wspólne badania naukowe, opracowywać wspólne publikacje, a także organizować konferencje – powiedział dziekan Wydziału Teologii KUL ks. prof. Przemysław Kantyka, który odczytał deklarację w języku angielskim. Prowadząc ostatnie z trwających pięć dni spotkań pt. „Teologia Trójmorza: idee, obszary i perspektywy” ks. prof. Kantyka przypomniał też, że teologia jest „ogromnym obszarem poszukiwań”. – To jest ogromny dorobek naukowy, przez stulecia akumulowany na wydziałach teologii i poza nimi, który jest też bogactwem społeczeństw i ludzkości – zaznaczył, wskazując także, że to dzięki teologii powstały uniwersytety jako takie. – I bez teologii nie będą nigdy właściwie funkcjonować – dodał.

Sygnatariuszami Deklaracji Współpracy Teologów Krajów Trójmorza są teologowie uczestniczący w kongresie, w tym dziekani wydziałów teologicznych z krajów położonych między Morzem Bałtyckim, Morzem Czarnym i Morzem Adriatyckim.

– Kraje obszarów Trójmorza poddane w XX wieku wyniszczającej destrukcji ideologicznej systemów totalitarnych odzyskały swoją niezależność i uświadomiły sobie zarówno swą wyjątkowość historyczną i kulturową, jak też dostrzegły potrzebę współpracy ekonomicznej i kulturowej, integracji przestrzeni środkowo-europejskiej opierając się o rozwój komunikacji i wymianę myśli oraz zacieśnianie wzajemnych powiązań ludzkich – przypomniano w deklaracji, zastrzegając w niej jednocześnie, że tego rodzaju integracja nie może się sprowadzać tylko do negocjacji politycznych i ustaleń gospodarczych.

– Musi się stawać przede wszystkim wspólnotą ducha, podzielaniem wspólnych wartości wypływających dla nas nade wszystko z Ewangelii Chrystusa i prowadzić do kształtowania wspólnej tożsamości. Stąd też wynika stojące przed Kościołami i teologami zadanie budowania tej integracji poprzez odkrywanie wspólnych miejsc teologicznych i poszukiwanie dróg przeżywania wiary chrześcijańskiej w tym konkretnym miejscu na świecie – dodano.

– Misja teologów krajów Trójmorza jest dwojaka: kierowania wysiłków chrześcijan w czynieniu należących do niego krajów przestrzenią sprawiedliwości, pokoju i odpowiedzialności za stworzenie oraz kształtowania przykładu sprawiedliwego, pokojowego i odpowiedzialnego społeczeństwa dla innych regionów świata. Jako chrześcijanie wraz ze wszystkimi ludźmi dobrej woli solidaryzujemy się z braćmi i siostrami cierpiącymi z powodu wojny w różnych częściach świata, szczególnie na Ukrainie – głosi deklaracja, w której przypomniano też o zasługach świętych Cyryla i Metodego oraz ich uczniów, którzy przed wieloma wiekami na obszarze Trójmorza krzewili chrześcijaństwo i jego wartości.

Odnosząc się do Międzynarodowego Kongresu Teologicznego, którego korzenie sięgają lat 90. XX wieku, gdy organizowano pierwsze spotkania badaczy po upadku władzy komunistycznej w tej części świata, podkreślono też., że „Kongres Teologów Krajów Trójmorza jest manifestacją wspólnoty doświadczeń, poszukiwania elementów wspólnej tradycji i odczytywania znaków czasu”.

– Jest inicjatywą odkrywania potencjału naukowego, kulturowego i społecznego, który dostarczy Kościołom i przywódcom politycznym i społecznym impuls dla prowadzenia swej misji – zaznaczyli teologowie, deklarując chęć podtrzymywania, a także rozwoju duchowego i intelektualnego oraz dziedzictwa chrześcijańskiego w krajach Trójmorza. Współpraca ta – jak głosi deklaracja w podsumowaniu – ma ukonkretniać się w podejmowaniu wspólnych naukowych badań teologicznych, wspólnych publikacji, a także organizowaniu konferencji.

***

Hasłem Międzynarodowego Kongresu Teologicznego, podczas którego badacze z wielu krajów, rozmawiali o teologii w dialogu ze współczesnością m.in. o Kościele wobec totalitaryzmów, także wobec polityki i wojny, były słowa „Wiara i teologia bliżej nas”. Wśród głównych tematów, które naukowcy omawiali przez pięć dni w ramach Kongres Teologów Krajów Trójmorza, było m.in. doświadczenie wiary w Boga, także samoświadomość wspólnot kościelnych i ich rola w społeczeństwie.

W dużej mierze uczestnikami kongresu byli młodzi ludzie, którzy mieli w ramach wydarzenia swoje „Forum Młodych”, a w nim okazję do spotkania się np. z influencerami katolickimi, by porozmawiać o sile wiary w Boga, a także o trudnych sprawach Kościoła. W propozycjach kongresu dla młodych ludzi znalazły się również wieczorne spotkania duszpasterskie i kulturalne z przedstawicielami wspólnot o charakterze ewangelizacyjnym i formacyjnym, połączone z wysłuchaniem ich świadectwa i wspólną modlitwą.

Spotkania i debaty Międzynarodowego Kongresu Teologicznego były na bieżąco transmitowane na kanale KUL na You Tube, gdzie obecnie są dostępne dla wszystkich, którzy zainteresowani są współczesnymi aspektami uprawianej na wielu uniwersytetach teologii.