Abp Gänswein zaznaczył, że Benedykt XVI "nie uciekł od odpowiedzialności" i powołał się na rozmowy z papieżem o jego decyzji zrzeczenia się papiestwa. Ta wiadomość była "bardzo ciężkim ciosem" dla jego prywatnego sekretarza. "Powiedziałem mu: `Ojcze Święty, nie możesz tego zrobić`. Ale wyjaśnił mi, że walczył i cierpiał, ale nie miał już fizycznej i psychicznej siły, by wypełnić tę odpowiedzialność" - powiedział arcybiskup.

Abp Gänswein opisał Josepha Ratzingera jako duchownego z powołaniem profesora uniwersyteckiego, który "nie urodził się do sprawowania władzy". „Ale kiedy został wybrany na papieża i stanął w obliczu takich kwestii jak pedofilia, miał silne poczucie odpowiedzialności", powiedział arcybiskup. Już jako kardynał Ratzinger zdawał sobie sprawę, że wielkim problemem Kościoła "nie są ataki z zewnątrz, ale brud w jego wnętrzu". Wiele go to kosztowało. "Nigdy nie widzieliśmy go płaczącego, ponieważ był bardzo opanowany i kontrolował swoje emocje, ale cierpiał" - stwierdził abp Gänswein.

„Bardzo tęsknię za papieżem, który zmarł 31 grudnia 2022 r. Czuję jego duchową moc, ale bardzo brakuje mi jego fizycznej obecności" - wyznał abp Gänswein, który decyzją papieża Franciszka powrócił z Rzymu do Niemiec pod koniec czerwca 2023 roku. Obecnie mieszka w seminarium duchownym swojej rodzinnej archidiecezji Fryburg, nie pełniąc żadnej funkcji.

Wizyta abp Gänsweina w parafii Sacro Cuore w dzielnicy Carnovali obejmowała odprawienie mszy św. i nieszporów. Przemawiał również na publicznym spotkaniu z około 150 parafianami. Wizyta odbyła się na zaproszenie proboszcza parafii, ks. Daniela Roncaglii, z okazji rocznicy święceń biskupich abp Gänsweina, które miały miejsce 6 stycznia 2013 roku.

31 grudnia 2023 r., w pierwszą rocznicę śmierci Benedykta XVI, abp Gänswein odprawił mszę św. w Bazylice św. Piotra w Rzymie wraz z kardynałami: Kurtem Kochem i Gerhardem Ludwigiem Müllerem. Trzy dni później papież Franciszek przyjął na audiencji arcybiskupa i zakonnice ze zrodzonego w łonie ruchu Comunione e Liberazione stowarzyszenia Memores Domini, które posługiwały najpierw w apartamentach papieskich, a po rezygnacji przez Benedykta XVI z papieskiego urzędu - w klasztorze Mater Ecclesiae. Było to pierwsze spotkanie abp Gänsweina z Franciszkiem od czasu jego wyjazdu z Rzymu.