Reklama

Polskie pielgrzymowanie

W migracjach pielgrzymkowych w Polsce uczestniczy ponad 7 mln osób rocznie (ponad 15% ludności kraju). Obok katolików obrządków łacińskiego i wschodniego pielgrzymują wyznawcy prawosławia i islamu

Niedziela Ogólnopolska 31/2007, str. 20

Główne ośrodki pielgrzymkowe Polski 2003, Antoni Jackowski

Główne ośrodki pielgrzymkowe Polski 2003, Antoni Jackowski

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Rola oraz miejsce Polski w światowych migracjach pielgrzymkowych są znaczące. Polska należy do tych nielicznych krajów świata, w których wysoka aktywność pielgrzymkowa utrzymuje się nieprzerwanie od początków państwowości. W chwilach trudnych pielgrzymki stanowiły istotny czynnik kształtowania się tożsamości narodowej Polaków. Ośrodki kultu religijnego odgrywały zawsze ważną rolę obyczajową, bowiem pielgrzymowanie sprzyjało rozszerzaniu zainteresowań, pozwalało poznać inne środowisko, inne obyczaje, inne regiony i miejscowości. Pielgrzymki końca lat siedemdziesiątych i lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku stanowiły istotny czynnik zacieśniania nie tylko więzi lokalnych czy regionalnych, ale może przede wszystkim były jednym z najważniejszych elementów integracji narodowej Polaków. Szczególna rola przypadała i przypada nadal pielgrzymkom pieszym, zwłaszcza zdążającym do sanktuariów maryjnych. Pątnicy wędrując niekiedy kilkanaście dni szlakiem pielgrzymkowym, spotykają się z mieszkańcami różnych regionów Polski, różnych zawodów, z mieszkańcami miast i wsi. Nawiązuje się niewidzialna nić pojednania i wytwarza się poczucie nie tylko swoistej wspólnoty religijnej, ale również społecznej i narodowej.
W migracjach pielgrzymkowych w Polsce uczestniczy ponad 7 mln osób rocznie (ponad 15% ludności kraju). Obok katolików obrządków łacińskiego i wschodniego pielgrzymują wyznawcy prawosławia i islamu. W przeszłości pielgrzymowali także członkowie wspólnot żydowskich, a w latach rozbiorów - również polscy protestanci.
W Polsce rejestruje się ponad 500 sanktuariów pielgrzymkowych (ryc.), z których większość (98%) należy do Kościoła rzymskokatolickiego. Dominują sanktuaria maryjne - około 430, z tego ponad 200 z koronowanymi wizerunkami Matki Bożej. Najważniejsze ośrodki kultu religijnego mają zasięg międzynarodowy: Jasna Góra, Kraków-Łagiewniki, Kalwaria Zebrzydowska, Licheń, Niepokalanów, Góra Świętej Anny. Grupę miejscowości o zasięgu krajowym stanowią ośrodki o zróżnicowanych tradycjach pielgrzymkowych: Piekary Śląskie, Gniezno, Warszawa oraz Zakopane-Krzeptówki. Do ośrodków o zasięgu ponadregionalnym można zaliczyć 25 sanktuariów. Są to m.in.: Bardo Śląskie, Wambierzyce, Trzebnica, Ludźmierz, Tuchów, Kalwaria Pacławska, Kodeń, Leśna Podlaska, Gietrzwałd, Święta Lipka, Wejherowo, Swarzewo, Święty Krzyż, Dukla, Kałków-Godów. Grupę ośrodków o zasięgu regionalnym stanowi około 135 sanktuariów, zaś o zasięgu lokalnym - 330. Najwięcej ośrodków znajduje się w Karpatach.
Głównym centrum pielgrzymkowym jest Jasna Góra (4-5 mln pątników rocznie). Kolejne miejsca zajmują: Kraków-Łagiewniki (kult Miłosierdzia Bożego i św. Faustyny, ponad 2 mln pielgrzymów) oraz Kalwaria Zebrzydowska i Licheń (ok. 2 mln pielgrzymów).
Szczególne natężenie ruchu pielgrzymkowego notuje się w okresie głównych uroczystości związanych zazwyczaj z ważniejszymi odpustami. W głównych ośrodkach notuje się ponad 450 takich dni odpustowych. Spośród tych odpustów na ogół tylko kilka to tzw. wielkie odpusty lub odpusty główne. Gromadzą one najwięcej pielgrzymów. Większość odpustów związanych jest z kultem maryjnym. Do najważniejszych i najpowszechniej występujących należą odpusty związane ze świętami Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny (31 maja), Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny (15 sierpnia), Narodzenia Najświętszej Maryi Panny (8 września), a w Polsce również uroczystość Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski (3 maja) i Matki Bożej Szkaplerznej (16 lipca). Notuje się je w większości ośrodków. Szczególnie obchodzone są święta związane z konkretnym sanktuarium i konkretnym wizerunkiem Maryi. Spośród takich odpustów najbardziej znany wiąże się ze świętem Matki Bożej Częstochowskiej (26 sierpnia). Łącznie w przypadku blisko 20 sanktuariów ustanowiono święta związane ze znajdującymi się tam wizerunkami Maryi. W niektórych ośrodkach obok odpustów maryjnych odbywają się odpusty związane ze świętami Pańskimi (np. Kalwaria Zebrzydowska, Piekary Śląskie, Kalwaria Pacławska, Góra Świętej Anny, Wejherowo).
W niektórych dzielnicach Polski silnie zaznacza się regionalny charakter pielgrzymek, które nierzadko zabarwione są swoistymi elementami ludowymi, folklorystycznymi. Odnosi się to przede wszystkim do obszarów górskich (zwłaszcza Karpat), Śląska, Kaszub, Kujaw, Warmii. Obok treści religijnych, odpusty zawierają elementy folkloru. Stanowią bowiem swoisty przegląd zwyczajów regionalnych. Do dziś fascynują one swoją autentycznością.
W sierpniu pielgrzymi wędrują do niemal wszystkich polskich sanktuariów. Wybraliśmy 8 spośród nich: 3 o zasięgu międzynarodowym (Jasna Góra, Kalwaria Zebrzydowska, Licheń), 1 o randze krajowej (Piekary Śląskie) oraz 4 o charakterze ponadregionalnym (Gietrzwałd, Kalwaria Pacławska, Swarzewo, Wambierzyce). Naszym zamierzeniem było m.in. ukazanie ośrodków najbardziej kojarzonych z danym regionem Polski.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2007-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Najświętsza Maryja Panna Krzeszowska, Matka Łaski Bożej

Niedziela legnicka 4/2013, str. 7

[ TEMATY ]

sanktuarium

Krzeszów

Autorstwa Januszk57 - Praca własna, commons.wikimedia.org

Ikona Matki Bożej Łaskawej w Krzeszowie

Ikona Matki Bożej Łaskawej w Krzeszowie

Krzeszów to mała miejscowość w Kotlinie Kamiennogórskiej na Dolnym Śląsku, położona tuż przy czeskiej granicy. Jest znana nie tylko w swoim regionie, ale także w całej Polsce, a nawet w Europie i na świecie. Stało się to za przyczyną znajdującego się tu sanktuarium Matki Bożej Łaskawej oraz barokowego zespołu obiektów sakralnych tworzących kompleks zabytków klasy zerowej.

Cudowny obraz Bogarodzicy jest od wieków czczony w Krzeszowie. Ikona datowana jest na XIII wiek, co czyni ją najstarszym obrazem maryjnym w Polsce. Jest ona o ok. 200 lat starsza od ikony Matki Bożej Częstochowskiej. Została napisana na desce o wymiarach 60 na 37 cm i przedstawia Maryję z Dzieciątkiem na prawym ramieniu, które zwrócone jest twarzą do Matki. W dłoni trzyma Ono pergamin Bożej tajemnicy. Głowę i ramiona Bogarodzicy okrywa pofałdowana chusta w kolorze czerwonym. Ta najcieplejsza z barw, najsilniej wpływa na zmysły modlących się. Symbolizuje żarzące się światło i ogień, który zawsze był symbolem obecności Boga (krzew gorejący); posiada działanie oczyszczające i jest atrybutem świętości. Tak samo krzeszowska Bogarodzica, dzięki swemu wstawiennictwu u Boga, pomaga oczyścić grzeszników i prowadzić ich ku świętości. Maryja została przeniknięta Boskim ogniem, nie spala się od niego i nadal zachowuje swoją ludzką naturę, łącząc w sobie dwie sprzeczne cechy: dziewictwo i macierzyństwo. Tunika Matki Bożej jest zielona. Barwa ta oznacza świat roślinny i ludzki. Symbolizuje odrodzenie i nadzieję duchowej odnowy oraz życie wieczne. Ikona nie posiada światłocienia, gdyż wszystko na niej jest światłością zespoloną z barwą. Światłość symbolizowana jest przez złote tło, wyrażające niezniszczalność, wieczność i Boskość. Ikona przedstawia tzw. typ Hodigitria (gr. Przewodniczka, Wskazująca Drogę). Maryja swoją dłonią wskazuje na Dzieciątko i jednocześnie na swoje serce, jako źródło łaski. Taki typ ikonograficzny obrazuje dogmat wcielenia Syna Bożego w aspekcie jego Boskości. Łaciński tytuł ikony to Gratia Sanctae Mariae (Łaska Świętej Maryi). Jest on jednocześnie najstarszą (wymienioną w 1291 r.) nazwą opactwa krzeszowskiego.
CZYTAJ DALEJ

Znamy datę ingresu biskupa Arkadiusza Okroja do toruńskiej katedry

2025-06-02 16:48

[ TEMATY ]

bp Arkadiusz Okroj

BP KEP

Bp Arkadiusz Okroj

Bp Arkadiusz Okroj

Ingres biskupa Arkadiusza Okroja do toruńskiej katedry odbędzie się 6 czerwca o godz. 17.00 - poinformowało w poniedziałek biuro prasowe Konferencji Episkopatu Polski.

Dotychczasowy biskup pomocniczy diecezji pelplińskiej Arkadiusz Okroj został mianowany biskupem toruńskim 5 kwietnia 2025 roku.
CZYTAJ DALEJ

Radość w rodzinie franciszkańskiej

2025-06-02 21:29

Jms

    Rodzina franciszkańska ma sześciu nowych prezbiterów i jednego diakona!

W sobotę 31 maja bracia: Łukasz Gradek, Szymon Greszta, Mateusz Hnat, Serhiy Horovyy z Zakonu Braci Mniejszych Konwentualnych oraz Łukasz Gryzło z Zakonu Braci Mniejszych i Jan Michałkiewicz z Zakonu Braci Mniejszych Kapucynów przyjęli święcenia prezbiteratu, zaś kapucyn, Jakub Robazel – święcenia diakonatu.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję